Evin Havasını Temizleyen Bitkiler

1989 senesinde NASA uzay istasyonlarında havayı temizlemek için araştırmalar yaparken bazı salon bitkilerinin havayı temizleyebileceğini keşfetmiştir. Özellikle hava akımının görece daha az olduğu kapalı ortamlarda bu bitkilerin havadaki formaldehit, amonyak ve benzen benzeri zararlı toksinleri havadan emdiği ortaya çıkmıştır. Başlangıçta amaç çok farklı olsa da bu çalışmanın sonucu iç mekan bitkilerinin hava temizleme yetileri hakkında gelecek çalışmaların da temelini oluşturmuştur. Günümüzde ise kurtulmak istediğimiz virüsler, bakteriler ve hastalıklar çoğaldıkça ev havasının temizliği önem kazanmıştır.

Piyasada bulunan hava temizleyici makineler bu konuda başvurulacak en iyi ürünler olsa da daha az maliyetle sahip olabileceğimiz doğal bitkilerin de evlerimizde kaliteli havayı sağladığını söyleyebiliriz. NASA’ya göre evlerimizde her 9 metrekarelik alan için 1 bitki yetiştirmek mümkündür. Evin içindeki hava nasıl temizlenir diye merak içindeyseniz ve bitkilerle aranız iyiyse bu fikir tam size göre! İşte evin havasını temizleyen bitkiler…

1. Aloe Vera

Aloe vera ebatlarından ve dış görüntüsünden beklenmeyecek kadar büyülü ve olağanüstü bitkilerden biridir. İçerisinde barındırdığı özel jeli sayesinde özellikle vücuttaki küçük yanık, yara ve bozuklukların tedavisinde oldukça faydalıdır. Ayrıca Aloe vera’nın eşsiz jeli şampuan, saç kremi, sabun ve benzeri ürünlerde, hatta ilaçlarda bile kullanılır. Ancak tüm bu faydaların yanı sıra mucizevi Aloe vera bitkisi aynı zamanda evinizin içerisindeki kötü havayı temizlemeye de yardımcı olur. Formaldehit gibi zehirleri evinizden temizlemek istediğinizde Aloe vera en çok destek olacak bitkidir.

Hatta evinizin kirli olup olmadığını bile size söyler; eğer bitkinin yaprakları üstünde küçük kahverengi lekeler oluşuyorsa bu, evinizdeki ya da bitkinin bulunduğu ortamdaki havanın kirliği olduğu anlamına gelmektedir. Dolayısıyla Aloe vera bitkisi evde havayı temizler mi diye merak ediyorsanız cevabımız kesinlikle evet olacaktır. Bu bitkiyi evinizde mutfak penceresinin hemen önüne, salonunuzda orta sehpaya ya da vitrin rafınıza yerleştirerek hem hava temizleyen hem de dekoratif ışıltılar veren etkiler yaratabilirsiniz. Fakat bitki bakımında önemli noktalar vardır. Aloe veranın doğrudan güneş ışığı almaması, çok sulanmaması ve çok rüzgarlı yerlerde bulunmaması gerekmektedir.

2. Duvar Sarmaşığı

Hava temizleyen salon bitkilerinden diğeri de duvar sarmaşığıdır. İngiliz sarmaşığı olarak da tanınan bitki her zaman yeşil kalır; kapalı ortam şartlarına uyum sağlamada oldukça başarılıdır ve bakımı da son derece basittir. Duvar sarmaşığı için evin en uygun yeri en aydınlık köşesidir. Sulamasının ise toprağı kurudukça yapılması gerekir.

Askılı saksılar için özellikle çok elverişli olan bitkiyi odada pencereye yakın konumlandırırsanız, dallarının uzamasıyla duvarı sararak tablo gibi görüntüsünü ortaya çıkaracaktır. Ancak mucizevi şekilde havayı temizleyen sarmaşığın insanlar ve hayvanlar için zararlı olduğunu ve kesinlikle yenmemesi gerektiğini söylemeliyiz. Öte yandan sapında bulunan kimyasallar özellikle hassas cilt yapısına sahip olan insanlarda ciddi deri rahatsızlıklarına yol açabilir. Bu yüzden eğer evde evcil hayvan veya küçük çocuk varsa evinizi temizlemek için başka bitkilerden yararlanabilirsiniz.

3. Dracaena

Havayı temizleyen saksı bitkilerinden Dracaena uzun boylu bitkilerdendir. Yapraklarının kenarında görünen canlı kırmızı şeritlerden tanınabilen bitki, evinize hem temiz hava hem de estetik kazandırmak için en iyi seçenektir. Ayrıca Dracaena’nın pembe ve mor gibi farklı renkleri ve farklı boyutları olan pek çok türü vardır. Dolayısıyla benzen, formaldehit, ksilen, trikloretilen ve tolüen benzeri evdeki havayı kirleten toksinleri temizleme yetisi bulunan bitki çiçek yetiştirme hobisi edinmek isteyenler için çok elverişlidir.

Bitkinin bakımında dikkat edilmesi gereken detaylar toprağının nemli tutulması ancak çok da sulu kalmamasıdır. Öte yandan Duvar sarmaşığına benzer şekilde bu bitkinin de evcil hayvanlarda zehirli etkiler yaratacağını söylemek gerekir.

4. Benjamin

Uzunluğu 2-10 metre aralığında değişen, bu sebeple uzun boylu bitkiler kategorisinde sayılan Benjamin evin havasını temizleyen bitkiler arasındadır. Boyu dolayısıyla Benjamin’in genellikle dış ortamlarda bakılması gerektiği düşünülse de esasında iç mekanlar için de uygundur. Salonunuza apayrı şıklık kazandıracağından şüphemiz yok! Üstelik bakımı da kolaydır; dayanıklıdır ve yalnızca sevgiye ihtiyacı vardır. Yani bu dayanıklı bitkiyi özenle severek evinizin havasının temizlenmesini sağlayabilirsiniz. Zehirli maddeleri temizleme yetisi gösteren Benjamin’in bahar aylarında balkonunuzda da tutabilirsiniz ancak soğuk havalarda mutlaka iç mekanda bulunmalıdır.

5. Barış Çiçeği

Sadece bitkiden ziyade evin havasını temizleyen çiçekleri merak ediyorsanız ilk cevabımız Barış çiçeği olacaktır. Bu çiçek daha önce listelediğimiz Benjamin ve Dracaena’ya oranla çok daha küçüktür fakat havayı temizleme yeteneği kesinlikle onlardan geri kalmaz. Beyaz renkli ve zarif çiçeği sayesinde evde nereye koyarsanız koyun içinde bulunduğu köşenin görüntüsünü hemen etkileyecektir.

Amonyak, formaldehit, trikloretilen ve benzen gibi maddeleri ortamdan temizleyen Barış çiçeği yaz mevsimi süresince çiçeklerini hiç dökmez. Fakat bu süreçte polenleri çevreye yayılabilir. Bu nedenle alerjik kişiler için elverişli olmayabilir. Bitkinin bakımı için en ideal yer doğrudan gün ışığına maruz kalmayan köşelerdir. Yerleştireceğiniz doğru köşeyi bulduğunuzda yapmanız gereken tek şey toprağının nemli kalmasını sağlamaktır. Öte yandan az miktarlarda herhangi bir zararı olmasa da çok tüketildiğinde zehirlenmeye neden olabileceğini bilmeniz gerekir.

6. Kauçuk Ağacı

Havadaki toksinleri temizlemesinin yanı sıra evinizde oldukça hareketli atmosfer yaratacak olan bu küçük ağaç, aynı zamanda parazitler ve tropikal hastalıklarla da savaşabilmektedir. Kauçuk ağacı hakkında yapılan araştırmalara göre bitkinin temizlik malzemeleri ve mobilyaların içeriğinde bulunan toksinleri ortamdan temizleme yetisi kanıtlanmıştır.

Küçük ağacın yapraklarını ara sıra nemli kağıt havluyla silmek gözeneklerinin hava arıtımı için açık kalmasını sağlayacaktır. Bunun dışında bitkinin konumlandırılması için en uygun yer havanın serin olduğu gölgeli yerler olduğu söylenebilir.

7. Eğrelti Otu

Hava temizleyen bitkiler arasında sıralayabileceğimiz Eğrelti otu, nefes problemlerine, baş ağrılarına iyi gelme ve vücuttaki kanser hücrelerinin büyümesine sebep olduğu düşünülen zehirli maddeleri yok etme konusunda başarılıdır. Öte yandan kış günlerinde kapalı ortamdaki havayı nemlendirmeye de yarayan Eğrelti otuna evinizin çok nemli olmayan köşelerinde bakarak evinizi görsel olarak canlandırabilirsiniz. Bitki bakımında yalnızca doğrudan güneş ışığı almamasına ve toprağının nemli kalmasına özen gösterilmelidir.

8. Kurdele Çiçeği

Ortamdaki havayı temizleyen bitkilerden Kurdele çiçeği aynı zamanda ortama uyum sağlayabilmesiyle çok yönlüdür. Genelde annelerin gözdelerinden olduğu için gördüğünüzde tanıdık gelebilir. Çoğu evde balkonda ya da salonun orta sehpasında tamamlayıcı dekoratif ürün olarak bulunur ancak esasında saksılar için daha elverişlidir. Kurdele çiçeğinin yaprakları uzayınca aşağı sarkmaya başlar; dolayısıyla ahşap ya da seramik askılı saksıya koymak yapraklarının aşağı sarkmasıyla çok hoş görüntüler ortaya çıkarabilir. Hatta bu bitkiler kimi zaman küçük, zarif ve beyaz çiçekler açar. Bitkinin bakımı için haftada 2-3 kez sulamak yeterlidir.

9. Areka

NASA’nın 1989 senesinde yaptığı çalışma Areka bitkisinin özellikle kapalı mekanlardaki formaldehitin yok edilmesini sağlayan en güçlü bitkiler arasında yer aldığını kanıtlamıştır. Esasında açık havada büyümesi çok daha kolay olan Areka evlerde parlak ışık alan konumlarda yetişebilir ve zarif yapraklarıyla ortama hoş katkılarda bulunabilir.

Formaldehitin dışında karbonmonoksit, ksilen ve benzen gibi zararlı maddeleri de temizleyen bitki, büyüme sürecinde bol bol suya gereksinim duysa da kış mevsiminde su ihtiyacı daha az olur. Yalnızca örümcek ağı oluşumunu önlemek için arada yapraklarına nazikçe su püskürtmek gerekebilir. Öte yandan evcil hayvanların dikkatini çekebilecek ince yaprakları tüketildiğinde zehirli etkiler yaratmadığı için herhangi bir tehlikesi yoktur. Eve iyi gelen çiçekler arasında üst sıralara koymaya layık desek yeridir!

10. Paşa Kılıcı

Evin havasını temizleyen bitkiler listemizde son sırada ise Paşa kılıcı var. Bu bitki aynı zamanda bakması en kolay salon bitkileri arasında yer alır çünkü sulamayı unuttuğunuzda bile sorun olmaz. Hatta her zaman capcanlı görünür. Bu özellikleriyle çiçek yetiştirme hobisini yeni edinenler ya da müzmin unutkanlar için çok elverişlidir. Paşa kılıcının yaprakları yalnızca havayı zehirli maddelerden arındırmakla kalmaz, aynı zamanda ağrı ve tahrişleri tedavi etmek amacıyla ilaç yapımında kullanılır. Fakat yapraklarının kesinlikle yenmemesi gerekmektedir. Işığı seven Paşa kılıcı bitkisinin bakımı için doğrudan güneş ışığı almayan ancak aydınlık olan köşesi uygun olacaktır.