Evde Avokado Yetiştirmek İçin Gerekenler ve Püf Noktaları
- Minik Tospik yazdı.
- 4 Eylül 2021
- 1.410 okunma
Avokadonun ana vatanının Meksika olduğu bilinmektedir. Defnegillerdendir. Bildiğiniz gibi salatası veya mezesi yapılan hatta diyet menülerine giren bu meyve son derece de sağlıklıdır. Sadece meyvesi değil, çekirdeği ve yağı da çok değerlidir.
Son yıllarda bu tropikal meyvenin, ülkemizdeki tüketimi hızla artmış hatta yetiştirilmeye başlanmıştır. Antalya ülkemizde avokadonun en çok yetiştiği şehrimizdir. Kaliteli ve yüksek E vitamini içermesi ve de kansere karşı koruyuculuğu ile sıklıkla tercih edilmektedir. Üstelik hemen her mevsim bulmak da mümkün. Çünkü sera/bahçe tarımı ürünüdür. Çekirdeği yeni meyveler vermesi için tohum vazifesi görmektedir. İçerdiği doğal yağ sayesinde besleyici özelliğe sahiptir. Bağışıklık sistemine güç kazandırır ve cilt bakımında kullanımı mucizeler yaratır.
Avokadoyu kendiniz evinizde yetiştirmek istemeniz halinde oldukça basit ve uygulanabilir yöntemler mevcuttur. Bahçeniz varsa bahçenizde yoksa ev ortamında kolaylıkla avokado yetiştirebilirsiniz. Bunun için öncelikle avokadonun yetişeceği ortam hazırlanmalıdır. Nasıl mı? Hadi gelin sizin için yaptığımız araştırmanın notlarına beraberce göz gezdirelim.
Evde Avokado Yetiştirmek İçin Gereken Malzemeler
İşe başlamadan önce, evde avokado yetiştirmek için ihtiyaç duyulacak malzemeleri temin etmek gerekmektedir. Temin edilmesi gereken malzemeler şöyledir:
- Avokado çekirdeği
- Kürdan
- Kavanoz
- Orta boy saksı
- Torflu toprak
- Su
Ayrıca Eski Eşyalardan Geri Dönüşümle Kendin Yap Kitaplık Fikirleri adlı yazımıza göz atın!
Evde Avokado Yetiştirmek İçin Uygulanacak İşlem Basamakları
1. Çekirdeği Çıkarma ve Hazırlama
Avokadonun çekirdeği aynı zamanda yeniden meyve vermesi için kullanılacak olan tohumdur. Bu nedenle öncelikle çekirdeğin meyveden ayrılması gerekir. Avokadonun taze olması önemlidir.
Meyvesinden ayrılan çekirdek güzelce yıkanır ve ardından yaklaşık beş dakika ılık su içerisinde bekletilir. Daha sonra suyun içinden alınıp, iyice kurulanır.
2. Avokado Çekirdeğini Filizlendirme
Yetiştirmek üzere hazırlanan çekirdek/tohum filizlendirilir. Bunun için suda bekletilerek yumuşamış olan çekirdeğin üzerine kürdanla delikler açılır. Delikler tohumun/çekirdeğin düz kısımlarında olursa daha iyi olur. 3-4 yerinden delinen çekirdek geniş cam kavanoz içerisinde suda bekletilir.
Bu aşama çok önemli çünkü bekleme süresi 8 haftadır! Avokado çekirdeği ancak 8 haftanın sonunda filiz vermeye başlar. Filizlenme aşamasını sabırla beklemek gerekir. Cam kavanoz içinde ve evin mutlaka aydınlık; güneş gören bölümünde bekletilmesi önerilir. Böylece çekirdek çok daha hızlı ve çok daha güzel biçimde filizlenebilir.
3. Filizlenen Çekirdeğin Saksıya Aktarılması
8 haftanın sonunda filiz veren avokado çekirdeği daha sağlıklı ve canlı olarak yetişebilmesi için saksıya aktarılmalıdır. Çünkü gereğinden fazla suda bekletmek çekirdeğin çürümesine yol açabilir. Orta büyüklükte saksı içinde doğal ortamına alınmalıdır.
Orta boy saksının tabanına Torflu toprak eklenerek toprağın arasına çekirdek yerleştirilir. Ardından çekirdeğin çevresi de toprakla beslenir. Topraklama işi bittikten sonra ‘can suyu’ verilmelidir. Meydana getirilen “fide” günlük ve düzenli bakımla büyür ve yeni avokado meyveleri vermeye başlar.
Unutulmaması gereken şudur ki her canlı büyümek ve yetişmek için emek ister. Meyve veren avokado yetiştirmek için de sabırlı olunmalı ve emek verilmelidir. Emin olun sevgiyle ortaya konan hiçbir emek karşılıksız kalmaz! O halde avokado nasıl bakılmalıdır? Sırada avokadonun bakımı var…
Evde Avokado Bitkisinin Bakımı
1. Sulama
Avokado suyu çok sever. Özellikle sıcak yaz aylarında bol bol sulanmalıdır. Yakıcı sıcaklarda susuz bırakmak bitkiyi öldürür. Bu çok önemli! Her gün, gün içinde toprağın üst kısmı kontrol edilerek, azar azar su verilmelidir. Avokadoyu sulamak için kullanılan suyun klorlu, kireçli olmamasına dikkat edilmelidir. Klorlu su avokadonun yapraklarını yakar! Bu nedenle arıtılmış su veya içme suyu kullanmakta yarar vardır.
Saksıdaki fide büyümeye başladığında haftada 1 kez sulamak yeterli olacaktır. Ancak yine de arada kontrol edilmeli ve susuz kalmamasına özen gösterilmelidir.
2. Gübreleme
İster bahçede ister evde yetiştirilsin avokadoyu gübrelemek daha sağlıklı biçimde yetişmesine katkı sağlayacaktır. Dikilmesinden 30 gün kadar sonra saksısına az miktarda gübre eklenmelidir. Gübre bitkiyi korur, ancak mineral yönünden zengin olmak şartıyla! Özellikle azot ve çinko avokadonun daha sağlıklı ve güçlü yetişmesinde etkilidir.
3. Konumunu Belirleme
Tropik meyve olan avokadonun bulunduğu ortamda ne kadar çok güneş olursa o kadar iyidir. Ancak saksıya ilk alındığında, avokadonun yarı gölge alanda bulundurulması önerilir. Güneş ışığını doğrudan aldığı zaman avokadonun yaprakları cansızlaşır hatta kurur. Bilhassa yaz mevsiminde bitkinin serin alanlarda konumlandırılması daha sağlıklı yetişmesi için gereklidir. Kış mevsiminde ise şiddetli rüzgardan ve “don”dan korunmalıdır.
4. Budama
Avokado bitkisi kış ayları sonunda budanmalıdır. Soğuk aylarda budama yapılmaz. Çünkü soğuk zamanda bitkinin köklerini boş bırakmak, bitkiyi öldürebilir. Bahar ayları sonunda da yenilenen yapraklara daha çok yer açmak için kurumuş yapraklar toplanmalıdır. Bu yolla bitkinin köküne oksijen gider ve gün ışığını daha rahat alır.
5. Saksı Değiştirme
Özenle bakılan avokado sağlıklı şekilde büyür ve büyüdükçe saksının da büyümesi gerekir. Böylece bitkinin kökleri her seferinde daha da güçlenir ve avokado daha çok büyür.
Saksı seçiminde taban kısmı delikli olanlar tercih edilirse daha doğru seçim yapılmış olur. Ayrıca her saksı değişiminde bitkinin toprağı da yenilenmelidir.
Evde Avokado Yetiştirmenin Püf Noktaları
- Çekirdeği tohum olarak kullanılacak olan avokado mutlaka taze olmalıdır.
- Çürümüş ve üzerinde kara lekeler oluşmuş avokadonun çekirdeği filizlenmeyebilir.
- Avokado ılıman iklim sever.
- Çekirdeğin alt bölümünden delinmesi daha kolay filizlenmesini sağlar. Sivri olan bölümün delinmesi işe yaramaz, çünkü o bölgeden filiz vermez.
- Filizler aşağı yukarı 15 cm uzunluğa ulaşmadan saksıya aktarılmamalıdır. İyice güçlenmesi beklenmelidir. Böylece avokado fidesi daha canlı ve sağlıklı olacaktır.
- Çekirdek suda bekletmeye başlatılmadan önce meyvesinden iyice arınmış olmalıdır. Meyve kalıntıları çekirdeğin filizlenmesini geciktirebilir.
- Avokadonun dikim zamanı önemlidir. Bahar aylarında yapılan dikim, bitkinin gelişmesine olanak sağlayacaktır.
- Avokado toprağına ilave edilecek az miktarda Hindistan cevizi kabuğu rendesi, toprağın nem dengesini korur ve verimini arttırır.
Evde Avokado Yetiştirmenin Alternatif Yöntemi
Yumuşatılmış taze avokado çekirdeğinin kürdanla delinerek, suya bırakılması ve çimlendirilerek filiz vermesi yöntemine alternatif olan başka yöntemi de sizlerle paylaşmak isteriz. Bu alternatif yöntemde avokado çekirdeği doğrudan saksıya dikilip sulanarak yetiştirilmektedir. Toprağa dikme yönteminde, avokado çekirdeği (kurumuş dahi olsa kabuğu soyulup ıslatılarak) sivri bölümü üste gelecek biçimde, hazırlanan saksının içindeki toprağa gömülür ve üzeri toprakla örtülür. İlk andan itibaren bol bol sulamak kaydıyla kısa sürede filiz vermeye başlayacaktır. Bu yöntemin su dolu kavanozda çimlendirme yönteminden daha kısa sürede sonuç verdiği bazı uygulayıcılar tarafından ortaya konmuştur.
Avokado Ne Zaman Meyve Vermeye Başlar?
Avokado bitkisinin meyve vermesi yıllar içinde gerçekleşir. Hemen meyve vereceğini düşünmeniz yanlış olur. Özenli, düzenli, sevgiyle ve sabır ile bakılan avokado aşağı yukarı 5 yıl sonra ancak meyve vermeye başlayacaktır. Baştan beri vurgulamaya çalıştığımız gibi avokado yetiştirmenin en can alıcı yönü sabırlı olmayı gerektirmesidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Toprak toleransı yüksek olmakla beraber en az 1 metre derinlikte, drenajı iyi durumda, yüksek verime sahip, kumlu, tınlı ve alüvyonlu topraklarda daha iyi yetişir.
Kesinlikle konulmamalıdır. Dikim yapılacak çukurun içerisine çakıl, taş vb. konması; köklerin toprakla temasını önler. Oysaki kökler toprakla kolay temas etmelidir. Bu tarz karışık malzemeleri toprağa karıştırmak, köklerin topraktan su çekmesini de engelleyebilir.