Rafting, dünyanın her yerinde ilgi alanı ekstrem sporlar olan adrenalin tutkunları için listenin başında yer almaktadır. Bu spor, debisi ve akış hızı yüksek akarsularda İngilizce kelime anlamı ‘sal’ olan ‘raft’larla yapılmaktadır. Amaç ise, delice akan akarsulara karşı gelerek devrilmemek ve alabora olmamaktır. Ekipler halinde yapılan bu sporda botlarda rehber ya da eğitmenler de bulunmaktadır. Rehber ekibi yönlendirerek hayati tehlikelere karşı uyarılarda bulunur. Ülkemiz de coğrafi çeşitliliği sayesinde, neredeyse her bölgesinde raftinge uygun akarsular barındırır. Tutkunlarına ve meraklılarına işte Türkiye’de rafting yapılabilecek 13 yer…
1. Çoruh Nehri- Artvin
Dünya üzerinde en hızlı ve en derin nehirlerden olan Çoruh, Artvin’in en büyük akarsuyudur. Artvin ve Bayburt, Erzincan, Gümüşhane gibi çevre illerde bulunan hemen hemen tüm çay ve dereler Çoruh Nehri’nin kollarını oluşturmaktadır. Artvin’den sonra ülke sınırlarımızdan çıkan nehir, Batum üzerinden Karadeniz’e dökülmektedir. Total uzunluğu 431 km olan nehrin Artvin sınırları içindeki uzunluğu 150, Yusufeli ilçesinde kalan kısmı ise 100 km’dir.
Nehrin debisi, kar sularının karışmasıyla zirveye ulaştığından ve bu aynı zamanda nehrin en hızlı aktığı dönem olduğundan dünyanın her yerinden profesyonel adrenalin tutkunları bu zamanlarda Çoruh’u tercih ederler. Son zamanlarda nehrin üzerine kurulan barajlar sebebiyle parkurların uzunlukları ve sayıları azalsa da Yusufeli ilçesi sınırları içinde kalan 100 kilometrelik bölümü rafting için en uygun ve zorlu parkurları barındırmaktadır.
Ayrıca Çocuk Gelişimde Etkili Spor Branşları adlı yazımıza göz atabilirsiniz.
2. Fırtına Deresi- Rize
WWF tarafından korunması gereken yerler listesine alınan doğal güzellik Fırtına Deresi, doğa harikası yaylaları ile Karadeniz coğrafyasının en deli nehirlerindendir. Tam olarak Doğu Karadeniz’de yer alan dere, Kaçkar Dağları’nın denize bakan yamaçlarında bulunan derelerin birleşiminden meydana gelmiştir. Rize’den Karadeniz’e dökülen derenin uzunluğu 57 kilometredir. Çay bahçelerinin içinden geçen ve kemer köprülerle süslenen derenin, raftinge elverişli parkurları vardır. 23 km civarında olan bu parkurda dere yatağı oldukça taşlıktır ve suyun debisine bağlı olarak 3, 4 ve 5 gibi zorluk derecelerine göre ayrılmıştır.
Yağışlı zamanlarda derenin debisi epey artar. Yükseklerden inerken pek çok kola ayrılması, bu kolların dağın yamaçlarında akarken ormanın içinde farklı boyutlarda göller ve çağlayanlar meydana getirmesiyle Fırtına deresi, son yıllarda rafting meraklıları için ideal merkezlerden olmuştur. Öte yandan, Fırtına Vadisi de balık tutma ve trekking gibi aktiviteler için tercih edilmektedir.
3. Dalaman Çayı- Muğla
Akdeniz ve Ege bölgelerinin sınırını oluşturan Dalaman Çayı’nın total uzunluğu 229 kilometredir. Bulunduğu bölge itibarıyla her sene çevre tatil köylerinden yüzbinlerce rafting sever turist ağırlamaktadır. Bölgenin çok yağmur alması çayın suyunun bol ve debisinin yüksek olmasına sebep olur ve bu onu Akdeniz havzasındaki akarsuların en zoru yapar. Geçtiği bölgelerden sonra Dalaman Ovası’na girdiğinde akışı yavaşlar ve Ortaca civarında denize dökülür. Bu sebeple çayın Dalaman ile deniz arasında kalan kısmı ulaşım amacıyla kullanılır.
HES barajları yapılmadan önce R1, R2 ve R3 olmak üzere 3 farklı rafting parkuru bulunan çayda, barajların su tutmaya başlamasıyla birlikte geriye sadece 1 tane parkur kalmıştır. Çevre bölgelerde konaklamak için uygun ve farklı tarzlarda imkanlar bulmak mümkündür. Hatta nehrin kenarında çadır kurup kamp yapmak bile olanaklıdır.
4. Melen Çayı- Düzce
Özellikle 2001 senesinde Ortaköy beldesinde DSİ Genel Müdürlüğünce başlatılan İstanbul’a su sağlama projesiyle adını duyuran çay, Yığılca ilçesinden doğar ve çeşitli yollar geçip farklı sularla birleştikten sonra kuzeye yönelerek Melenağzı’ndan Karadeniz’e dökülür. Baraj alanlarında senelik ortalama akımı 1599,42 hm3’tür ve planlanan projeye göre bu suyun %67’si İstanbul’a aktarılarak 2040 senesine kadar şehrin su ihtiyacını karşılayacaktır.
Rafting anlamında çay, 20 yılı geçkin süredir ekstrem sporun sevenlerine ev sahipliği yapmaktadır. 3+1 zorluk derecesi bulunan Melen Çayı amatörlerin de tercih edebileceği parkur olarak diğer bölgelerden ayrılmaktadır. 13 kilometrelik parkurunda, mevsim şartlarına göre debi artıp azalabildiği için 1-2,5 saat aralığında kalınabilmektedir.
5. İkizdere Nehri- Rize
Totalde 25 kilometrelik parkuru bulunan İkizdere Nehri, zorluk derecesine göre 3 parkura ayrılmaktadır. Çoğunlukla mayıs ve haziran gibi ilkbahar aylarında tercih edilmektedir. Nehirde aynı zamanda yöreye ait çeşitli yarışmalar da düzenlenmektedir. Bu yarışmalardan biri, Rize Valiliği’nin yaptığı Rafting Şampiyonası’dır. Öte yandan, nehrin çevresinde meşhur Anzer balının üretildiği yayla ve tatilcilerin sıklıkla tercih ettiği Ovit, Cimil, Kabahor gibi yaylalar da vardır. Melen Çayı gibi İkizdere de profesyonel sporcuların yanında amatörler için de idealdir.
6. Manavgat Çayı- Antalya
Tatil için Side ve Manavgat yörelerini tercih edenlerin sıklıkla ziyaret ettiği yerlerden olan Manavgat Çayı, Bartın Çayı’ndan sonra küçük su araçlarıyla ulaşım ve gezi sağlanabilen tek ırmaktır. Toplam uzunluğu 93 km olan çay, ülkemizin akış hızı en düzenli nehridir. Dolayısıyla üzerine Oymapınar ve Manavgat isimli iki adet baraj inşa edilmiştir ve bu barajlar enerji üretimine büyük katkı sağlamaktadır. Aynı zamanda, dünyadaki en büyük yeraltı nehirlerinden Dumanlı 1 ve 2 bu çayı beslemektedir.
7. Munzur Çayı- Tunceli
İlkbahardan başlayarak yaz sonuna kadar, özellikle mayıs ve ağustos ayları arasında yoğun olarak talep gören çayın parkur uzunluğu yaklaşık 20 kilometredir. Öte yandan, çayı da içinde barındıran Munzur Vadisi Milli Parkı da çay, çayın çevresi ve eşsiz doğasıyla ziyaretçileri büyülemektedir.
8. Köprü Çayı/ Köprülü Kanyon- Antalya
Köprülü Kanyon ve içerisinde bulunduğu Milli Park, dünyaca ünlenmiştir. Bolasan ve Beşkonak arasında kalan park, ortasından Köprüçay’ın aktığı, vadi derinliğinin yer yer 100 metreyi bulabildiği 14 kilometrelik rafting parkuruna sahiptir. Her sene milyonlarca turist ağırlayan bu doğa harikası, raftingin yanında doğa yürüyüşü, safari, kaya tırmanışı, av, bisiklet ve atla gezintiler gibi çeşitli aktiviteler de barındırmaktadır.
9. Bekili Deresi- Denizli
Yılın her dönemi rafting yapma olanağı sağlayan Bekili Deresi’nde 3-4 zorluk derecesine sahip 9,5 kilometrelik parkur bulunmaktadır ve parkurun bitirilme süresi yaklaşık 2 saattir. Ancak su debisinin 25 m3’ten fazla olduğu dönemlerde rafting yapmak tehlikeli olmaktadır. Aynı zamanda, parkurun başladığı yerde 5 km uzunlukta Mangırın Kısık Kanyonu ve yeni başlayan rafting severler için uygun olan Çal Parkuru bulunmaktadır.
10. Zamantı Irmağı- Kayseri
Kayseri’de Yahyalı ilçesinde bulunan ırmağın 21 kilometrelik kısmı rafting açısından elverişlidir ancak yalnızca 13 kilometrelik kısmı kullanılmaktadır. Kullanılabilen kısım içerisinde zorluklarına göre derecelendirilmiş 8 parkur vardır ve bu ırmağı tercih edenler çoğunlukla profesyonellerdir. En zor parkurları Değirmenocağı ve Yerköprü olarak bilinir. Kar sularının erimesiyle ilkbaharın son zamanlarından temmuz ayının ilk iki haftasına kadar rafting yapılabilmektedir. Daha çok yerli turistler tarafından tercih edilen bölgede Yedigöller, Aladağlar, Hacer Ormanları, Aksu Kanyonu gibi görülebilecek farklı yerler de bulunmaktadır.
Ayrıca En Çok Kalori Yaktıran Spor Branşları ve Egzersizler adlı yazımızı inceleyebilirsiniz.
11. Barhal Çayı- Artvin
Barhal Çayı toplam 18 kilometrelik parkuru içerisinde, farklı zorluk derecelerine sahip 4 parkur bulunmaktadır. En çok mayıs, haziran ve temmuz aylarında tercih edilen çayın bulunduğu yer, aynı zamanda bölgenin turizm odaklarındandır. En elverişli olduğu dönemlerde yerli turistlerin yanı sıra çok sayıda İsrailli ve Avusturya White Water Rafting Kulübü üyeleri çayı ziyaret etmektedir. Öte yandan çevre kültürel açıdan zengin Gürcü kiliseleri ve kaleleri de bulunmaktadır.
12. Alara Çayı- Antalya
Antalya’da sahil bandına en yakın çaylardan olan Alara’nın toplam uzunluğu 70 kilometredir. Çayın Gündoğmuş ile Alarahan Kervansarayı arasında kalan bölümü rafting sporu için kullanılmaktadır. 3,4 ve 5 zorluk dereceleri bulunan parkurunda çayın debisi epey hızlıdır. Hem yeni başlayanlar için hem de profesyoneller için elverişlidir. Suyun sıcaklığı ise yaz ve kış mevsimleri arasında 10-15 derece civarında değişmektedir.
13. Göksu Nehri- Mersin
Akdeniz’e dökülen en önemli akarsulardan olan Göksu, Taşeli platosundan doğup çeşitli yollardan geçtikten sonra Akdeniz’e dökülür. Toplam uzunluğu 250 kilometreden fazla olan nehrin havzası 10.000 km2 kadardır. Öte yandan, canlı çeşitliliği açısından epey zengin olan delta, Uluslararası Kuşları Koruma Derneği Konseyi’nce önemli kuş cennetlerinden olarak adlandırılmıştır. Ayrıca, nesli tükenmekte olan Caretta Caretta’lar ile mavi yengeçlerin az sayıda kalmış yumurtlama bölgelerinden olmasıyla epey önemlidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Rafting yapabilmek için öncesinde eğitim almaya ihtiyaç yoktur ancak bu herkesin bu sporu yapabileceği anlamına gelmemektedir. Ekstrem sporlardan olduğu için sağlık sorunu olanlar veya hamile olanlar, çocuklar ve yaşlıların rafting yapmaması daha sağlıklı olacaktır.
Raftingte 4. Zorluk derecesine kadar olan parkurlarda yüzme bilmek koşul değildir ancak elbette avantaj sağlamaktadır. Öte yandan, kurallar gereği yüzme bilip bilmediği fark etmeksizin sporu yapan herkes için can yeleği giyme zorunluluğu vardır.
