Dünyanın En Büyük 10 Ormanı
Cahil Uzman yazdı. 22 Kasım 2021 667 okunma
Gezegenimizin ortalama %30 kadarını oluşturan ormanlar, dünyada yaşayan canlıların varlığını ve soyunu sürdürebilmesi açısından son derece önemli doğal ya da yapay alanlardır. Dünyamızın akciğerleri olan ormanların önemli bölümü; yani %47’si tropikal kuşak yağmur ormanlarından ibarettir. %33’ü tayga olarak bilinen iğne yapraklı ormanlar, %11’i ılıman kuşak geniş yapraklı ormanlar ve %9’u da ılıman kuşak tropikal yağmur ormanlarıdır.
Gezegendeki dengelerin korunması ve devamlılığını sağlaması için önem arz eden canlı ve cansız pek çok unsur ormanlar tarafından barındırılıyor. Ormanlar sahip oldukları biyoçeşitlilik ve besin zinciri destekleriyle canlıların devamlılığını sağlamaktadır. İklim üzerindeki düzenleyici etkileri ise hayati önemdedir. Ekosistemin en önemli unsurlarından olan ormanlar kendi içlerinde de farklı ekosistemlere sahiptir.
İşte tüm bu hayati özelliklerinden yola çıkarak dünyanın en büyük ormanlarını sizin için araştırdık ve en büyüğünden küçüğüne 10 ormanın özelliklerini yazımıza aktardık.
1. Amazon Yağmur Ormanları, Güney Amerika (5,5 milyon km²)
Dünyanın en büyük ormanlarından biri olarak kabul edilen ve halk arasında Amazon Ormanı veya Amazonia olarak bilinen Amazon Yağmur Ormanları tropikal yağmur ormanıdır ve Güney Amerika'da bulunmaktadır.
Orman, konumunu Bolivya, Brezilya, Kolombiya, Ekvador, Fransız Guyanası (Fransa), Guyana, Peru, Surinam ve Venezuela içlerinde olmak üzere 9 ülke ile paylaşıyor. Yüzölçümü olarak dünyanın en büyük ormanı olan Amazon Yağmur Ormanları'nda 350'den fazla farklı etnik kökenden gelen insan yaşıyor. 40 bin bitki türünün ev sahipliği yaptığı ormanda, 1.300 çeşit kuş, 2.200 çeşit balık, 427 çeşit memeli, 430 çeşit amfibi, 380 çeşit sürüngen ve 2,5 milyonun üzerinde farklı türden böcek barınmaktadır.
Amazon Yağmur Ormanlarının önemli özelliklerinden birisi de gezegenimizin oksijeninin %20'sinin kaynağı olmasıdır. Tüm bunlar, Amazon Yağmur Ormanlarının ne denli önemli olduğunu ortaya koyuyor.
2. Kongo Yağmur Ormanları, Afrika (3 milyon km²)
Dünyanın en büyük ormanları listemizde ikinci en büyüğü Kongo Yağmur Ormanları… Afrika’da yer alan orman toprakları 6 ülkenin sınırları üzerinde yer alıyor: Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kongo Cumhuriyeti, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Ekvator Ginesi ve Gabon. Kongo Yağmur Ormanları, 600 civarında ağaç türü barındırıyor; ayrıca 10 bin hayvan türüne ve 1000'den fazla kuş türüne de ev sahipliği yapıyor. Aynı zamanda gezegendeki en büyük ikinci nehir olan Kongo nehri de Kongo ormanlarının içinden geçiyor.
Bu yağmur ormanıyla ilgili ilginç detaylardan biri de şudur ki; Kongo Havzası üç tür gorilin, yani ova gorili; nesli tükenmekte olan dağ gorili ve endemik doğu ova gorilinin barındığı tek alandır.
3. Valdivian Ilıman Yağmur Ormanı, Güney Amerika (248.100 km²)
Valdivian Ilıman Yağmur Ormanı, Güney Amerika'da bulunan ve “Neotropik Bölge” olan üçüncü en büyük orman olarak listemizde yer alıyor. Valdivian sınırlarını, Şili ve Arjantin ile paylaşıyor.
Ilıman, geniş yapraklı ve karışık orman kategorisinde bulunuyor. Chusquea Quila, Nalca, Güney Pudú (dünyanın en küçük geyiği), Kodkod (Güney Amerika'nın en küçük kedisi) ve Şili'nin ulusal çiçeği kabul edilen Copihue gibi kimi egzotik bitki ve hayvan türlerine ev sahipliği yapıyor. Valdivian Yağmur Ormanlarının diğer özelliği ise buzullardan oluşan tek yağmur ormanı olmasıdır.
4. Tongass Ulusal Ormanı, Kuzey Amerika (68.000 km²)
Dünyanın en büyük dördüncü ormanıdır. Tongass Ulusal Ormanı ABD'nin en büyük ulusal ormanı ve aynı zamanda ılıman yağmur ormanıdır.
Flora ve faunanın nesli tükenmekte olan çok sayıda bitki türüne ev sahipliği yapmaktadır. Tongass Ulusal Ormanında 75 binden fazla insan barınmakta ve geçimini sağlamaktadır. Orman adalar, dağlar ve buzullardan oluşur. En fazla sayıda kel kartal bu ormanda bulunur. Boz ayı, geyik, yunus, kambur balina, keçiler, katil balinalar, deniz su samurları, kıl fokları, kara ayılar, kurtlar gibi hayvanların dağ türlerine de ev sahipliği yapar.
5. Xishuangbanna'nın Yağmur Ormanı, Asya (19.223 km²)
Çin'in Xishuangbanna Yağmur Ormanı hem Asya hem de dünyanın en büyük ormanlarından biridir. Orman alanı Çin'in toplam bitki çeşitliliğinin %16'sını oluşturmakta ve 5 binden fazla damarlı bitki türüne ev sahipliği yapmaktadır.
Xishuangbanna Yağmur Ormanı, Çin'de kuşların, memelilerin, sürüngenlerin ve amfibilerin önemli bölümüne ev sahipliği yaptığı için de Çin'in ekosistemi açısından oldukça önemlidir. Xishuangbanna Yağmur Ormanı'nda yaşayan canlı türleri arasında en önemlileri Asya Filleri, Yeşil Tavus Kuşları ve Hint-Çin Kaplanlarıdır.
Bileşimine göre ise tropik yağmur ormanları bitki örtüsü, tropikal dağ yağmur ormanları ve tropikal mevsimsel yağmur ormanları olmak üzere üç özel bölüme sahip olduğu söylenebilir.
6. Sundarbans, Asya (10.000 km²)
Dünyanın en büyük ormanları sıralamasında 6. sırada Sundarbans ormanları bulunuyor. Hindistan'ın Batı Bengal bölgesi ile Bangladeş'in Khulna Bölümü arasında bulunan; 290'ın üzerinde kuş, 120 balık, 42 memeli, 35 sürüngen ve 8 amfibi türlerinin yaşadığı mangrov ormanıdır.
Sunderbans'da nesli tükenmekte olan türler kendine yaşam alanı bulmaktadır. Kraliyet Bengal kaplanları, kuzey nehir kaplumbağaları, zeytin ridley deniz kaplumbağaları, nehir ağzı timsahları, Ganj yunusları, yer kaplumbağaları, şahin gagalı deniz kaplumbağaları ve kral yengeçler gibi türler bunların arasında yer alıyor. Sunderbans'ın önemini artıran şeyse, Bangladeş'teki en büyük orman ürünü kaynağı olması ve bu yolla ekonomisine çok önemli katkılarda bulunmasıdır.
7. Daintree Yağmur Ormanı, Avustralya (1.200 km²)
Daintree Yağmur Ormanı, adını Avustralyalı fotoğrafçı ve Jeolog olan Richard Daintree'den almıştır. Avustralya, Queensland'in kuzeydoğu kıyısında bulunan Daintree Ormanı, 135 milyon yaşında olduğu ve dünyanın en eski yağmur ormanı olduğu tahmin ediliyor.
Dünya mirası olarak ele alınan Daintree, güzel yemyeşil gölgeler oluşturan asmaları, ormanlarla kaplı dağları ve vadileri ile tanınıyor. Bu özellikleriyle sadece dünyanın en büyük ormanlarından olmakla kalmayıp aynı zamanda dünyanın her yerinden insanların ziyarete gittiği popüler ve turistik cazibe merkezi olarak da adından söz ettiriyor.
8. Kinabalu Ulusal Parkı, Asya (754 km²)
Malezya’nın ilk dünya mirası olan Kinabalu Ulusal Parkı 1964 yılında kurulmuştur. Ulusal Park, 326 kadar kuş türü ve 100 kadar memeli türünden oluşan; 4.500'den fazla flora ve fauna türüne ev sahipliği yapıyor.
Kinabalu Milli Parkı 4 farklı iklim bölgesinin ortasında yer aldığından zengin çeşitlilikte ağaçlara sahiptir; dağ meşesi, ormangülü, iğne yapraklı ormanlar, alpin çayır bitkileri ve bodur çalılar gibi. Bölgenin endemik hayvan türleri arasında Kinabalu Dev Kırmızı Sülüğü ve Kinabalu Dev Solucanı bulunur.
9. Sinharaja Ormanı, Asya (111,9 km²)
Sinharaja Ormanı koruma altına alınmış; UNESCO tarafından Dünya Mirası ve Biyosfer Rezervi olarak belirlenmiş dünyanın en büyük ormanlarından biridir. 1978 yılında kurulmuştur ve Orman Koruma Departmanı tarafından idare edilmektedir.
Sri Lanka'nın endemik kelebek, amfibi, kuş, yılan ve balık türlerinin %50'si Sinharaja Orman Koruma Alanı'nda yaşamaktadır. %95 civarında endemik kuş türüne de ev sahipliği yapması bakımından önemi büyüktür. Koruma altına alınmış bu özel rezervin sınırlarında yaşayan yerel nüfus için Sinharaja aynı zamanda geçim kaynağıdır ve Sri Lanka ekonomisine de önemli katkıda bulunmaktadır.
10. Mindo - Nambillo Bulut Ormanı, Güney Amerika ( 86 km²)
Güney Amerika'da bulunan ve bulut ormanı olarak anılan Mindo ormanı, dünyanın en büyük ormanları sıralamamamızda sonuncu orman. Mindo-Nambillo Bulut Ormanı’nda, 450'nin üzerinde farklı kuş türü yaşamaktadır.
Aslen kabile topluluğu olan Yumbo-Nigua halkı bu ormanlarda barınır, yaşar ve geçimlerini bu ormandan sağlarlar. Ekolojik konumu açısından da son derece önemlidir ve Güney Amerika'nın en önemli turistik yerlerindendir. Mindo-Nambillo Ormanı ayrıca 4.500'ün üzerinde Orkide çeşidine; Cedro Ağaçları, Aguacatillo, Arrayan, Canelo gibi diğer bitki türlerine ve ekolojik örtüsünü oluşturan çilek, tepe kırmızı biber ve ortiga gibi bitkilere de ev sahipliği yapmaktadır.