İlk Yerli Kamyon: BMC

Cahil Uzman yazdı. 18 Mart 2021 635 okunma

Bugün Türk otomotiv sanayisinin gelişmesine katkı sağlayan çalışmalardan biri olan ilk yerli kamyon BMC Profesyonel’i sayfamızda anlatacağız. Üretim aşaması ve yerli ilk kamyon olarak yollara çıktığı o seneden günümüze olan etkileri, ticari pay olarak sağladığı üstünlükler bugünkü konumuzu oluşturuyor. İşte ilk yerli kamyon BMC Profesyonel hikayesi ve özellikleri...

BMC Türkiye’nin Tarihçesi

Açılımı British Motor Company olan ve elli seneyi aşkın bir süredir, yurt içi ve yurt dışı üretim hamlelerini arttırma özelliği göstermiş olan BMC markasının kuruluş tarihi 1964 senesine rastlamaktadır. Merkez olarak İzmir Pınarbaşı’nda 250 bin metrekarelik bir alanda kurulan tesisiyle çalışmalarına başlamış olan BMC şirketi, ticari araç olarak çalışmalarında ilk senelerde Austin ve Morris markaları üzerine üretime odaklandı. Sonraki takip eden birkaç senede motor, traktör, kamyon ve kamyonet tipi araçların yapılmasına hız verildi.

Ürün geliştirme amaçlı arttırılan AR-GE çalışmalarıyla birlikte 1976 senesinde ülkemizin ilk dizel motor üretimini ve benzinli araçlar için motorlara uygun dizel adaptasyonunu da beraberinde tasarlamıştır. Aynı sene içinde Ege bölgesini kapsayan noktada teknik bilgi donanımı açısından oluşturulan çıraklık eğitim merkezi yine BMC şirketi tarafından kurulmuştur. Parça üretimine katkısını zamanla geliştiren BMC, jeneratör, deniz ve endüstriyel motor ve askeri ürünleri de bünyesine katarak üretim yelpazesini büyüttü. Aynı yıllar içerisinde seri üretimde Leyland modeli 30 adet kamyoneti  üreterek ticari amaçlı kullanıma sundu. Volvo Truck Corporation ile iş anlaşması oluşturan BMC, yine ülkemizin ilk turbo motorlu araçlarından Yavuz’un üretimine hız verdi. Ticaretin geniş ağlara ulaşmasında etkisini her geçen gün yaymaya başlayan BMC, 1985 senesinde ortaklık boyutunda çalışmalarını yenileyerek Cummins Motor Şirketi ile anlaşmaya oturdu. Akabinde ortaklık neticesinde Fatih serisi olan kamyonların üretimi istikrar kazanmaya başladı.

Tüm hisseleri ve hakları 1989 senesinde Çukurova Holding tarafından alınan BMC, yeni tip araçların tasarımı için İtalyan Pininfarina adlı şirketle anlaşarak 6 yıl sürecek hazırlığın temelini oluşturdu.

İlk Yerli Kamyon - BMC Profesyonel

Haziran 1996 senesinde tüm sınai ve ticari hakları üzerine alarak BMC, kendisine ait Profesyonel marka kamyonun üretimini gerçekleştirmiştir. Endüstriyel tasarımı için 6 yıl boyunca yapılan teknik çalışmalar ve yaklaşık 120 milyon Amerikan Doları’na mal olan yatırım hacmiyle bu girişim etkili sonuçlar vermiştir. Taşımacılıkta üstün bir model oluşturma amaçlı girişilen çalışma sonucu tonaj ağırlığı 40 tonu bulabilen yolcu ve yük taşımacılığında kullanılan özel araçların da üretimi zamanla yaygınlık kazanmaya başlamıştır. Kabini motor üzerinde yer alan kamyonların, görüş açısını kolaylaştırmak niyetiyle cam bölmesi uzun ve geniş tutulmuştur. Daha sonraki dönemleri için tasarımında değişikliklere gidilen BMC Profesyonel serisinin üretimine İzmir Bornova fabrikasında devam edilmiştir. BMC kuruluşu, ISO 9001 kalite belgesi alan ilk Türk otomotiv şirketidir.

Ayrıca ilk yerli uçağı yapan Türk; Vecihi Hürkuş yazımızı inceleyebilirsiniz.

BMC Profesyonel Kamyonların Teknik Özelliği

Ülkemizin %100 milli kamyonu olma özelliğiyle satışa sunulmuş olan BMC Profesyonel kamyonlarının teknik özellikleri ise şu şekildedir.

Üretici Firma: BMC

Diğer Adı: Pro

Üretim Yılları: 1996’dan günümüze.

Montaj: Profesyonel

Halefi: BMC Tuğra

Gövde ve Şasi

Karoser: Devrilir kabinli kamyon

Eş Değerleri: Ford Cargo, BMC Fatih

Yakıt Sistemi: Dizel

BMC Profesyonel araçlarının geçmişten günümüze geliştirilmiş modelleri ise şunlardır.

BMC 415, BMC 518, PRO 522, PRO 625, PRO 822 LHF, PRO 827,PRO 832, PRO 940, PRO 1142, PRO 1144.

Günümüz BMC araçlarının Profesyonel modeliyle birlikte üretilen diğer ticari araçları arasında, Tuğra, Procity, Neocity ve Neoport araçlarını örnek verebiliriz. Üretimin teknik koşullarını ve yeterliliğini sağladıktan sonra geliştirilmiş modellerin fonksiyonu arttırılmış, hafif tonajlı kamyon tipinden, ağır şantiyelerde kullanılabilecek özellikler de içeren büyüklükte çeşitler çoğaltılmıştır.

Askeri amaçlı hizmet için kullanımı düşünülmüş, taktik tekerlek özelliğine sahip modeller askeri ordumuz için üretilmeye devam etmiştir. 1998 senesinden itibaren, Avrupa’nın birçok kentine ihraç yoluyla kendi ürettiği ticari araçları göndermiş olan BMC bu alanda bir ilke de imza atmış bir kuruluştur.  Askeri araçlar için gerekli sağlamlığı ve geliştirilmiş modelleri 1999 senesinde üretmeye başlayan BMC, “Kirpi”, “Amazon”, “Vuran”, “Efe”, “TTA 4*4”, “TTA 6*6” model mayınlara karşı dayanıklı, zırhlı personel taşıma özelliği de olan askeri araçları üretmiştir. Üretim hızı ve geliştirdiği kapasitesinin gücü nedeniyle dünyanın sayılı dört üreticisinden biri olan BMC, endüstriyel tasarımını ve müşteriye uygun tip araçların üretimini seri bir şekilde kısa zamanda gerçekleştirmiştir. BMC şirketi ayrıca Renç Koçibey'in pilotluğunda Paris Dakar Rallisi'ne özel tasarım bir kamyonla katılan ilk Türk şirketi olmuştur. Zaman içinde filosunu genişleten BMC şirketi, ileri bir model olan ilk yerli hafif ticari aracımız olan BMC Megastar’ın üretimi için aynı haklara sahip şekilde yatırım olarak 40 milyon dolarlık bir bütçe ayırmıştır. Mayıs 2013 tarihinde, şirketin en büyük ortağı olan Mehmet Emin Karamehmet’in Cavit Çağlar ve  Interbank ile olan kredi borcundaki kalan tutarın gecikmesinden ötürü, TMSF aracılığıyla BMC’nin de dahil olduğu birçok kuruluşa el konulmuştur. İhale sonucu 30 Nisan 2014 tarihinde Es Mali Yatırım firmasınca BMC şirketinin hakları devralınmıştır.