Dünyadaki En Büyük ve Ölümcül 12 Uçak Kazası
Fikir Mühendisi yazdı. 3 Şubat 2021 5.582 okunma
Uçak yolculuğu, her zaman yolculuklar içerisinde alışılagelmiş, zamanla yarışmak için tercih edilen bir ulaşım imkanıdır. Yüzyıllardan beri adına yapılmış girişimlere ve yeniliklerine rağmen gizemini günümüzde bile hala koruduğunu söylemeden edemeyiz. Gökyüzünde süzülen çelikten bir kuş olma özelliği ile uçaklar, yer çekimine karşı dirençleri, teknolojik pek çok fikirden meydana gelişiyle ilgimizi çekmeye devam ediyor hala. Bazen belgesellerde, televizyon kanallarında haber olarak karşımıza çıkan uçak kazaları da yine aynı şekilde habere odaklanmamıza neden olmaktadır. Çağımızın en çok kullanılan ulaşım araçlarına dair yaşanan pek çok üzücü hadisenin, oluş nedenini sorgularken korkularımızı bastırmak gayesiyle kendimizi daha fazla araştırma yaparken de bulabiliyoruz bu yüzden. Uçaklarla ilgili günümüze değin birçok haber, manşet olarak medyaya yansıdı. Her gün yüz binlerce sefer yapan ve artık kaza ihtimali neredeyse çok düşük olan uçaklarla ilgili bu yazımızda dünyada gerçekleşmiş en önemli uçak kazalarına yer vereceğiz.
İşte bu güne kadar kayıtlara yansımış, gelmiş geçmiş en önemli uçak kazaları..
1. Tenerife Havaalanı Faciası
Yazımıza ilk olarak dünyanın en büyük uçak kazası felaketi olan Tenerife uçak kazası ile başlıyoruz.
Bu kaza 1977 senesinde İspanya’nın Tenerife kentinde meydana geldi. Olayı tam bir facia niteliğine taşıyan durum ise iki yolcu uçağının çarpışması neticesinde meydana gelen patlamadır. Tarihe, en büyük kaza olarak yansıtılma nedeni ise bu kaza sonucu 583 kişinin hayatını kaybetmesinden ötürüdür. KLM Hava Yolları ile Pan American Hava Yolları’na ait iki Boeing-747 tipi yolcu uçağı iniş esnasında pistte çarpışmıştır. Kuleyle bağlantıda yetersiz olan iletişimin bu kazaya davetiye çıkardığı belirtilmektedir. Sisli kötü hava koşulunun görüş açısında yarattığı sorunla birlikte, gerçekleşen kazada durumu fark eden KLM pilotları, hızla kendilerine yaklaşan uçağı görüp havalanmaya tekrar çalışsa da temastan kaçınılamadı. KLM uçağının gövdesi, motorları, kuyruğu, Pan American uçağının üst sağ cephesine çarpmıştı. Neticesinde kapanmayan motorların da etkisi büyük bir yangına neden olmuştur. Kazada kurtulan 61 yaralı yolcu, Las Palmas bölgesine taşınmış ve tedavileriyle ilgilenilmiştir. Pistte meydana gelen tahribat ve oluşan kötü etki nedeniyle Tenerife Los Rodeos Havalimanı 3 yıl boyunca uçuşlara kapatılmıştır.
Uçaklar ve havacılık tarihi hakkında ilginç bilgiler yazımızı okumak isterseniz linke tıklayabilirsiniz.
2. Japon Havayolları - 123 Sefer Sayılı Uçuş Kazası
Japon Hava Yolları’na ait 123 sefer sayılı bir diğer kaza da Tenerife faciasından sonra gelen ikinci büyük felaket olarak kayıtlara geçmiştir. Japonya’nın Osaka kenti üzerinden düzgün bir kalkış gerçekleştiren uçağın, kalkışından 44 dakika sonra kuleyle temasının koptuğu bildirilmiştir. Ueno bölgesi dağlık alanı Tagamagahara’ya düştüğü saptanan uçaktaki 11 mürettebat ve yolcular ile toplamda 520 kişi hayatını kaybetmiştir. Bu kazadan 4 kişi mucizevi bir şekilde ağır yaralı olarak kurtarılmıştır. Japonya iç hatlar seferi olarak, ağırlığı kendi Japon yolculardan olan uçuşta, farklı milletten 21 yolcu olduğu tespit edilmiştir. Kaza nedeni olarak ise, uçağın arka basınç bölmesinde patlamanın gerçekleşmesi, dengeleme özelliğine sahip dikey dengeleme parçasının o esnada kopması düşünülmüştür.
Hidrolik sistemde meydana gelen arıza sonucu uçağın dengesinde yaşanan sorun, ani dalışlara neden olmuştu. Pilotların, motorun hızını kesme girişimleri sonuç vermemiş ve kırım meydana gelmiştir. Uçağın, Kara kutu kayıtlarından edinilen bilgiye göre, pilotların 4100 metre irtifaya düşmesinden sonra uçağı kontrol edemediği yönündedir.
3. Türk Havayolları - 981 Sefer Sayılı Uçuş Kazası
Tarihin en ciddi uçak kazaları arasında Türk Hava Yolları’na ait Mac Donnell Douglas DC-10 uçağını da eklemeliyiz. 3 Mart 1974 tarihli, yolcu uçağımız, 981 nolu seferini Paris-Londra üzerinden gerçekleştirmek için Paris’ten havalanmıştı. Uçuş esnasında uçağın kargo bölümündeki azalan basınçla birlikte, kargo bölümünün çökmesi uçağı denge kaybına uğratmıştır. Bunun neticesinde Douglas uçağı, Paris kentinin Ermenonville bölgesindeki ormanlık araziye çakılmıştır. Kaza sonucu 13’ü mürettebat olmak üzere 346 kişi hayatını kaybetmiştir. Uçağın yapım merkezi Amerikan Douglas firması kaza sonrası sorumluluğu üstlenmiş, üretiminde ciddi kontrollere başlanacağını belirtmiştir. Kaza kurbanlarının yakınları sorumluların cezalanmasını istemiştir. Kazanın oluşumuna dair, National Geographic, belgeselinde, kaza soruşturma ve detayına dair bilgileri takipçileriyle paylaşmıştır.
4. Hint Havayolları - 182 Sefer Sayılı Uçuş Kazası
Boeing 747-237B tipi aktarmalı Montreal- Londra- Yeni Delhi uçuşu yapan 182 sefer sayılı Hint Hava Yolları’na ait bir yolcu uçağı, suikast neticesinde kırıma uğramıştır. 23 Haziran 1985 tarihli bu olayda, teröristlerce uçağa konulduğu belirtilen bombanın patlaması sonucu kaza gerçekleşmiş ve uçak Atlantik Okyanusu’na çakılmıştır. Patlamanın olduğu 9400 metre irtifadan düşen parçalar geniş alana yayılmıştır. Uçakta bulunan 329 yolcu ve mürettebattın hepsi hayatını kaybetmiştir.
5. Suudi Arabistan Havayolları - 163 Sefer Sayılı Uçuş Kazası
Bu uçak kazası ise kalkış esnasında tespit edilen, uçağın kargo kısmının alev almasıyla 6 dakika sonra piste acil iniş yapan Suudi Arabistan Hava Yolları 163 sefer sayılı uçuşa ait. Riyad kentinden havalanan Lockheed- 1011-200 tipi yolcu uçağı, uçakta yükselen dumanların da etkisiyle iniş gerçekleştirmiştir. Fakat itfaiye ekibinin hazır bulunmayışı, acil müdahale konusunda geç kalındığı için tamamı 301 kişi olan yolcu ve mürettebat dumandan zehirlenerek hayatını kaybetmiştir.
6. İran Havayolları - 655 Sefer Sayılı Uçuş Kazası
Uçak kazalarında zaman zaman, ulusların askeri tehdit veya risk olarak gördüğü unsurlara savunma amaçlı yaptığı saldırılar yer alabiliyor. Aynı şekilde savaş uçağı zannedilmiş olan İran’a ait, Airbus- A300 B2-203 tipi yolcu uçağı 3 Temmuz 1988 tarihinde, ABD donanmasınca füze atılarak düşürülmüştür. İran’ın kendi uçuş sahasında gerçekleşen bu olay neticesinde 290 kişiden oluşan yolcu ve mürettebatın hepsi olay yerinde hayatını kaybetmiştir.
Dünyanın ilk kadın savaş pilotu Sabiha Gökçen hakkındaki bilgileri linkteki yazımızda bulabilirsiniz.
7. Birgen Air - 301 Sefer Sayılı Uçuş Kazası
6 Şubat 1996 tarihinde Dominik Cumhuriyeti’nin Puerto Plata kentinden havalanan 301 sefer sayılı Birgen Air uçağı, Puerto Plata- Berlin- Frankfurt uçuşunu gerçekleştirecekti. Ağırlıkla Alman yolculardan oluşan ve 11 Türk mürettebatın olduğu 189 kişilik yolcu uçağı, gece 23.42 deki kalkışından 5 dakika sonra, hız göstergelerinde yaşanan sorun ve kötü hava koşulları nedeniyle düştü. Kaza neticesinde 11 mürettebatımızla birlikte 189 kişiden kurtulan olmamıştır. Atlas Okyanusu’na düşen uçak için arama kurtarma çalışmaları yapılsa da bölgede köpek balıklarının yoğun olması ve kötü hava koşulu yüzünden dalışlar yarım kalmıştır. Kazada kurtulan olmamış, kurbanların naaşlarının bir kısmına çabalara rağmen ulaşılamamıştır. Kurucusu Çetin Birgen olan 1988’de uçuşlarına başlayan Birgen Hava Yolu firması, ağırlıklı Alman yolcuların olması ve kendi toprağımız dışında yaşanan bu hadise sonucunda, Alman medyasınca yapılan karalama kampanyaları, kötü imaj ve kamuoyu baskısı nedeniyle uçuşlarını sonlandırmıştır.
8. Çin Havayolları - 140 Sefer Sayılı Uçuş Kazası
Çin Hava Yolu şirketine ait Airbus A-300-B4 uçağı, bir pilotaj hatası sonucu kaza yaşamıştır.
26 Nisan 1994 yılında Tayvan’dan kalkış gerçekleştiren uçak, Japonya Nagoya yönüne gitmeye hazırlanıyordu. Uçağın piste inişe geçtiği esnada yardımcı pilotun yaşadığı kafa karışıklığıyla birlikte, kalkışa geçmek için farklı bir düğmeye basması, uçağın dengesini bozmuştur. Uçak hızla irtifa kaybederek kırsal bir alana çakılmıştır. Kazada, 271 yolcu ve mürettebatın olduğu uçaktan sadece 7 kişi kurtulmuş, 264 kişi hayatını kaybetmiştir.
9. Nijerya Havayolları - 2120 Sefer Sayılı Uçuş Kazası
Douglas DC-8 tipi Nijerya’ya ait yolcu uçağı, 11 Temmuz 1991 yılında, kalkışından kısa bir süre sonra alev almaya başlamıştır. Uçağın yangın uyarı sisteminin bulunmadığı yerde başladığı düşünülen yangın, mürettebat tarafından geç fark edilince, kaza kaçınılmaz hale gelmiştir. Pilotların iniş izni isteyerek piste geri dönmek istemesine rağmen, irtifa olarak bulundukları 2 bin 875 metrede uçak yanarak iki parçaya bölünmüştür. Nijerya’ya gitmek üzere Suudi Arabistan’ın Cidde kentinden havalanan uçakta bulunan 261 kişiden maalesef yine kurtulan olmamıştır. Ayrıca bu uçağın Nijeryalı hacıları, dönüş yolunda evlerine taşımak için kiralandığı belirtilmektedir.
10. Air France - 447 Sefer Sayılı Uçuş Kazası
Fransız Hava Yollarına ait Air France 447 sefer sayılı Airbus A330-200 tipi uçak, 1 Haziran 2009 tarihinde Rio de Janerio-Paris seferini yapmak üzere, Türkiye saati ile 01.03’ te Brezilya, Antonio Carlos Hava limanı üzerinden havalanmıştı. Türkiye saati ile saat 12.10’da Paris’e iniş yapması beklenilen uçak, sabah 04.48’de radar ekranından kaybolmuştur. Radardan kaybolan uçağın, kuleye otomatik mesaj göndermesi üzerine Brezilya hava sahası acil durum başlatmıştır. Uçağın o saatte kötü hava koşullarına yakalandığı, kabin basıncı ve elektrik sistemindeki bir arıza nedeniyle Atlas Okyanusu üzerinde kaybolduğu, düştüğü kanısına varıldı. Uçakta yer alan 228 mürettebat ve yolcudan kurtulan olmamıştır. Brezilya’ya ait De Noronha takım adaları üzerinde yapılan arama kurtarma çalışmalarında, uzun bir süre cesetlere ulaşılamaması şaşkınlık yaratmıştır. 2011 yılında yapılan karakutu incelemesinde uçak kaptanının kazaya sebebiyet veren durumda kokpitte olmadığı ortaya çıkmıştır. Kazadan 1 dakika önce kokpite girdiği belirtilmektedir.
Kazada yardımcı pilotun tecrübesizliğinin kazada etkili olduğu vurgulanmıştır.
11. Metrojet Airlines - 9268 Sefer Sayılı Uçuş Kazası
Rusya Hava Yolu şirketi Metrojet Airlines, 9268 sefer sayılı uçağı ile Mısır’ın Şarm El Şeyh kentinden Rusya St. Petersburg kentine 31 Ekim 2015 tarihinde uçuş gerçekleştirirken yaşanan bir başka kazadır. Uçağın Sina Yarımadası üzerinde, kuleyle sinyalinin kesilmesi sonucu Mısır Havacılık, Metrojet firmasının Airbus-A321 tipi yolcu uçağının düştüğünü bildirmiştir. Uçağın kaza yaptığına dair bulguların olmadığı yönünde kimi görüşler de olmuştur. Sabotaj etkisiyle düşürülmüş olabileceği söylentilerinin yanı sıra, Mısır sivil havacılık uzmanları, uçağın radardan kaybolduğu esnada Ruslar’ın Türk hava kontrolörleriyle temasta olduğu ve güvende olduğuna dair bilgiyi rapor ettiklerini söylemişlerdir. Radar ekranından kaybolmadan önce pilotların El Ariş Havaalanı’na acil iniş uyarıları gönderdiği de aktarılmış olan diğer bilgiler arasındadır. Uçağın saniyeler içinde 25000 feet irtifa kaybettiği ve dağlık bir bölgeye çakıldığı açıklanmıştır. Kazada 224 yolcu ve mürettebattan kurtulan olmamıştır.
12. Kaybolan Malezya Uçağı - 370 Sefer Sayılı Uçuş Kazası
8 Mart 2014 senesi ilginç bir uçuş olayına sahne olmuştur. Kuala Lumpur üzerinden havalanan Malaysia Airlines’e ait Boeing 777-200 tipi yolcu uçağı, Pekin Başkent Havalimanı üzerine uçuş yaptığı tarifeli sefer sırasında kayıp uçak olarak kayıtlara geçmiştir. 370 sefer sayılı Malezya uçağının mürettebatı ve hava trafik kontrol merkezi arasında gerçekleşen son irtibatın, kalkıştan 38 dakika sonra olduğu bilgiler arasındadır. Birkaç defa radardan kaybolan uçağın, farklı rotada yönünün tespit edildiğinin anlaşılmasının ardından izine rastlanılmadı. Muhtemel bir kaza düşüncesiyle ile harekete geçildi. Hint Okyanusu’nun batısında uçağa ait olduğu düşünülen parçalara rastlanıldı. Uçağın enkazına ulaşılamaması da şüpheleri beraberinde getirdi. Su altında kara kutuların etkinliğinin belli bir ömrü olduğu bilinmektedir. Bu yüzden çalışmalara eşlik eden uydu araçlarıyla da uçağın yeri hala tespit edilmeye çalışılmaktadır. Uçakta 12’si mürettebat, 239 kişinin olduğu belirtilmektedir. Uçakta bulunan 239 kişinin ölümü ile 370 sefer sayılı Boeing 777 uçağının en ölümcül ikinci kazası olduğu da belirtilmektedir.