Grönland İle İlgili İlginç Bilgiler
Cahil Uzman yazdı. 1 Aralık 2022 259 okunma
Dünyanın en bilinmeyen ve izole yerlerinden biri olan Grönland ile tanışmaya hazır mısınız? Seyahat edecekler için planlama yardımcı, etmeyecekler için ise ülke hakkında fikir oluşturucu yazımızla karşınızdayız. Buzullarından resmi diline, mevsimlerinden sunduğu yaşam tarzlarına kadar bu devasa ada hakkında bildiğimiz her şeyi sizler için listeledik. İşte 30 maddede Grönland ile ilgili ilginç bilgiler…
1. Grönland Dünya Üzerindeki Aynı Zamanda Kıta Olmayan En Büyük Adadır
Grönland’ın yüzölçümü Avrupa’nın tamamından, Avustralya’nın 1/3’inden ya da Amerika’nın büyük çoğunluğundan daha fazladır; dünyanın en büyük 12. Ülkesidir.
2. Grönland Dünya Ülkeleri Arasında En Az Nüfus Yoğunluğuna Sahip Ülkedir
Devasa yüz ölçümüne rağmen Grönland’ın nüfusu yalnızca 56.000 kişiden oluşur. Bu, kilometre başına 0,03 kişi düştüğü anlamına gelir. Tabii nüfus eşit dağılmadığı için ülkenin büyük kısmında kimse yaşamıyor. Ama yine de yalnız kalmak için bolca yer var!
3. Dünyanın En Büyük Milli Parkı Grönland’dadır
Ülkenin kuzeydoğusunun tamamı devasa milli parktır. Park 1974’te kurulmuş ve şimdiki boyutlarına 1988’de ulaşmıştır. Erişim için hükümetten özel izin alınması gerektiği için arktik yaban hayatı için tam anlamıyla sığınaktır.
4. Grönland’ın Yüzde 80’i Buzlarla Kaplıdır
Ülke ile ilgili bilgiler arasından belki de hiç şaşırtıcı olmayanı, Grönland buzullarının dünyanın en büyük ikinci buz tabakası olmasıdır. Ülkeyi kuş bakışı görme fırsatı olanlar inanılmaz manzaraya ve bazı yerlerde 3500 metreye ulaşan kar kalınlığına şahit olur.
5. Jeologlar İçin Büyüleyicidir
Grönland’ın kayaları içlerinde yer alan desenler ve yaydıkları parlaklıklarla profesyonel olmayanlar için bile çok etkileyicidir. Dünyanın başka hiçbir yerinde benzer kayalara rastlanmaz. Üstelik bazıları oldukça değerlidir; ülke nadir minerallerin ve değerli taşların yataklarına ev sahipliği yapar.
6. Denize Kıyısı Olmayan Yalnızca 1 Kasabası Vardır
Grönland adasının tüm yerleşim yerlerin kıyıda yer alır. Tek istisna, ismi ‘büyük fiyort’ anlamına gelen Kangerlussuaq’tır. Bu yerleşim yeri uzunca fiyordun sonunda, ana kıyı şeridinden yaklaşık 160 km uzaktadır. Konum olarak iç bölgede bulunduğu için ülkenin en soğuk havalarına şahitlik eder. Ayrıca meşhur uzun mesafe yürüyüş parkuru Arctic Circle Trail’in uç noktalarından biridir.
7. Grönland, Adını Tanıtım Amaçlı Kandırmacadan Almıştır
Ülkenin buzlarla kaplı olduğunu düşündüğümüzde orijinal adı ‘Greenland’ kulağa epey saçma gelir. İddialara göre sürgün edilen kaşif Kızıl Eric, başkalarının onu bölgeye kadar takip etmesi ve orada yeni yerleşimler kurması için bu ismi pazarlama hilesi olarak kullanmıştır. Öte yandan Kızıl Eric’in yerleştiği bölge Güney Grönland esasında yaz mevsiminde epey yeşildir.
8. Eskimolara Göre Halkın Ülkesidir
Eskimo yerlilerine göre ülkenin adı halkın ülkesi anlamına gelen ‘Inuit Nunaat’tır. Tabii tüm dünya Grönland olarak tanıyor ancak orijinal halk bu ismi kullanmıştır; hatta günümüz Grönlandlıları, Grönlandlıların ülkesi manasında ‘Kalaallit Nunaat’ ismini benimserler.
9. Dünyanın En Kuzeydeki Başkenti: Nuuk
Grönland’ın başkenti Nuuk ve İzlanda’nın başkenti Reykjavik bu unvan için yarışsa da Nuuk birkaç kilometreyle kazanan olmuştur. Ancak Grönland hala Danimarka Krallığı’nın parçası olduğu için Reykjavik egemen ülkeler arasında en kuzeydeki başkent olarak kabul edilmektedir.
10. Grönland’a Yalnızca İzlanda veya Danimarka’dan Ulaşılabilir
Grönland’a nasıl gidilir diye merak ediyorsanız sizi direkt olarak buraya ulaştıracak uçağın bulunmadığını bilmelisiniz. Ülke coğrafi olarak Kuzey Amerika kıtasının parçası olsa da doğrudan uçuşu bulunmaz. Adaya giriş yapabilmek için öncelikle Reykjavik veya Kopenhag’a gitmek gerekir.
11. Uluslararası Havalimanlarından Bazıları Zamanında İkinci Dünya Savaşı İçin Hava Üssüydü
Kangerlussuaq ve Narsarsuaq havaalanları başlangıçta savaş çabalarını desteklemek için Amerika tarafından yaptırılmıştır. Ayrıca Doğu Grönland’da yer alan üçüncü havalimanı Blue East Two, şimdilerde terkedilmiş olsa da hala o dönemden kalıntılar içerir.
12. Hiçbir Kasaba Yollarla Birbirine Bağlanmaz
Grönland ile ilgili ilginç bilgiler arasından en şaşırtıcı olanı engebeli arazisi, kıyı şeridini şekillendiren derin fiyortlar, buz tabakaları ve küçük nüfus sebebiyle ülkedeki yol sisteminin oldukça sınırlı kalmasıdır. Tüm yollar şehrin eteklerinde sona ermektedir.
13. Grönland’da Arabadan Çok Tekne Vardır
Fiyortlar ve okyanuslar, ülkedeki en kapsamlı yol sistemini sağlar. Bu nedenle halk araba yerine tekneleri tercih eder. Özellikle küçük yerleşim yerlerinde hiç arabaya rastlamamak mümkündür.
14. Ülkedeki En Uzun Yol Yalnızca 35 Kilometredir
Bu yol Kellyville’den başlar, Kangerlussuaq üzerinden geçer ve Grönland Buz Tabakası’na kadar uzanır. İlk olarak iç buzda yapılan soğuk araba test pistlerine erişmek için Volkswagen tarafından inşa edilmiştir. Şimdilerde ise turizm amaçlı ve Kellyville’e ulaşmak isteyen bilimsel araştırmacılar tarafından kullanılır.
15. Kızak Köpeklerine Rastlamak Mümkündür
Köpek kızağı Grönland kültürünün hala aktif parçalarındandır. Pek çok avcı kış mevsiminde bu eski yöntemi kullanır.
16. Grönland Oldukça Çeşitli Manzaralar Sunar
Örneğin Doğu Grönland ile Güney Grönland manzaraları tamamen farklıdır. Öte yandan batı kıyısındaki Kuzey Kutup Dairesi yakınlarındaki arazi bambaşkadır. Üstelik hiçbiri ülkenin en kuzeyinde göreceğiniz manzarayla benzemez. Bu olağanüstü adanın her yanı, farklı maceralar ve Arktik manzaralar vadediyor.
17. Dünyanın En Saf Havası ve Suyu Buradadır
Çok az araba, çok az insan ve hatta çok az endüstri sayesinde Grönland’da derin derin nefes almak kolaydır. Ciğerleri temizlemesinin yanı sıra ülkenin herhangi bir yerindeki akarsu ya da nehirden özgürce ve filtrelenmeden su içmek mümkündür!
18. Grönland Teknoloji İçin Pek Elverişli Değildir
Ülkede cep telefonu ve internet ağı vardır ancak ikisi de çok pahalıdır, üstelik çoğumuzun alışık olduğundan çok daha yavaştır ve yalnızca yerleşim yerlerinin yakın çevresiyle sınırlıdır. Yani eğer buraya seyahat etmeyi düşünüyorsanız, sevdiklerinize bu bilgiyi vermek isteyebilirsiniz.
19. Büyük Kasabaları Son Derece Moderndir
Buzlarla kaplı izole adadan beklemeyebilirsiniz ancak Grönland kasabaları çoğu ziyaretçi için şaşırtıcı derecede moderndir. Çoğunlukla Danimarka’dan ithal edilen ürünlerin satıldığı süpermarketler ve daha büyük kasabalarda uluslararası yemekler servis eden yüksek kaliteli restoranlar görmeye hazır olun.
20. Yaz Mevsimi Sizi Şaşırtacak!
Grönland iklimi genel olarak acı acı üşütücü soğuğuyla hatırlanabilir. Fakat kış aylarındaki bu üzücü soğuğuna rağmen yazları oldukça hoş geçebilir. Güneşin parladığı ve rüzgarın çok olmadığı yaz gününde sıcaklık 18-20°C’ye kadar çıkabilir. Şaşırmaya hazır olun!
21. 3 UNESCO Dünya Mirası Listesi Alanı
3 alan olarak geçse de bu alanların oldukça geniş bölgeleri kapladığını belirtmekte fayda var. Ilulissat Icefjord listeye 2004’te girmiştir. İskandinav ve Inuit tarım kültürlerini sergileyen Kujataa ise Güney Grönland’da 5 farklı alana yayılmış ve listeye 2017’de girmiştir. Son olarak Grönland Buz Levhası ile Kangerlussuaq ve Sisimiut yakınlarında okyanusa dek uzanan Aasivissuit-Nipisat ise listeye 2018’de girmiştir.
22. Grönland’da Viking Harabeleri Vardır
Güney Grönland’da ve batı kıyısı boyunca Viking kalıntılarını görmek mümkündür. En iyi korunanları güneyde Qaqortoq, Qassiarsuk ve Igaliku yakınlarındadır.
23. Kuzey Işıkları İçin En İyi Konumlardan Biridir
Kuzey Işıkları, kış aylarında 24 saat karanlık olan ve çok az ışık kirliliği bulunan Grönland üzerinde ışıl ışıl dans eder. Her yerden görülebilirler ancak en iyi yerlerden biri, her yıl 300 günden fazla açık gökyüzüne sahip olan Kangerlussuaq’tır.
24. Gece Yarısı Güneşi ve Kutup Karanlığı Burada!
Grönland ile ilgili ilginç bilgiler listemizde sırada sizi hayrete düşürecek gerçek var: Yaklaşık olarak 25 Mayıs’tan 25 Temmuz’a kadar, eğer ülkedeki Kuzey Kutup Dairesi’nin üstündeyseniz Güneş hiç batmayacaktır. Kesin tarihler dairenin ne kadar kuzeyinde olduğunuza bağlı olarak değişir. Ancak güneyinde kalsanız bile gökyüzü asla tamamen karanlık olmaz. Bunun yerine sonsuz alacakaranlık deneyimlersiniz. Tabii kış aylarında, tam tersine, Güneş’in birkaç ay süresince Kuzey Kutup Dairesi’nin üzerindeki konumlarda hiç ortaya çıkmadığı görülür.
25. Resmi Dili Batı Grönlandca, Yani Kalaallisut’tur
Grönland’ın resmi dili, 2009’da kendi kendilerini yönetmeye başladıklarında Danca’nın çıkarılmasıyla Kalaallisut olarak belirlendi. Ancak halkın büyük çoğunluğu mükemmel Danca, yine hatırı sayılır çoğunluğu ise çok iyi İngilizce konuşur.
26. Geleneksel Yemeklerin Kaynağı Avcılık ve Balıkçılıktır
Balina, fok, balık ve deniz ürünleri, ren geyiği, misk öküzü ve ptarmigan… Bunlar Eskimoların geleneksel yiyecekleridir ve halkın çoğu bu besinleri hala düzenli olarak tüketir.
27. Grönland Kahvesi Eşsizdir!
Viski, Grand Marnier, Kahlua, krem şanti ve tabii ki kahve! Grönland kahvesinin tarifi işte bu kadar. Üstelik kahvenin yapım hikayesi de ilgi çekicidir. Güzelliğini bilmiyoruz ancak değişik tatlardan olduğu kesindir.
28. Batı Grönland Ulusal Elbisesi
Bu ulusal giysi, Kuzey Kutbu’nun sert ikliminde yaşamak için tasarlanan fonksiyonelliğin adaya Danimarkalı kolonistler tarafından getirilen malzemelerle süslenmiş halidir. Birkaç farklı fok derisi, tilki ya da köpek kürkü, pamuk veya ithal edilen parlak inciler içeren bu sanat eseri, özel günlerde hala Grönlandlı kadınlar tarafından giyilmektedir.
29. Soğuk Diye Eğlenmeyi Unutmuş Değiller!
Grönland, özellikle Nuuk ve Sisimiut’ta canlı kültürel ortama sahiptir. Yıl boyunca çeşitli etkinlikler düzenlenen Kültür Merkezleri vardır; hatta büyük, yıllık müzik festivallerine ev sahipliği yaparlar. Ayrıca Nuuk 4 farklı sergi alanına sahip olan Ulusal Tiyatro’ya sahiptir. Ülke çapında diğer yerleşim yerlerinde ise küçük müzik ve kültür festivalleri görmek de mümkündür.
30. Dünyanın En Zorlu Kayak Yarışı Grönland’dadır
Kuzey Kutup Dairesi Yarışı kros kayakçıları için 3 günlük ve 160 kilometrelik fitness, dayanıklılık ve cesaret testidir. Genellikle -20°C’nin altındaki sıcaklıklarda, yarışmacıların iki gece kamp yapmak ve yemek pişirmekle baş etmek zorunda kaldığı dünyanın en zorlu kayak yarışı olarak anılmaktadır.