Büyük Usta Ali Poyrazoğlu; Daldan Dala Konan Bir Avare!

Büyük ustanın resmi web sitesine bir göz attığınızda; ‘Ali Poyrazoğlu kimdir?’  sorusunun sadece tek bir cevabı değil cevaplarının olduğunu görüyoruz aslında! O bir devlet sanatçısı, O bir Unicef iyi niyet elçisi, O bir tiyatro yapımcıları derneği eski başkanı, O bir usta oyuncu, O bir üniversite hocası, O bir yönetim koçu ve O bir yazar! O aslında pek çok şey! Bu soruya, büyük ustanın kendi ağzından cevabı ise şöyle olmuş: ‘Ali Poyrazoğlu daldan dala konan bir avaredir denildiğinde, bunların hepsini kapsamış olur aslında!’.. Ne güzel  özetlemiş usta..Biz de usta şovmen Beyazıt Öztürk’ün TV programındaki  konuklarını davet edişi misali büyük ustayı sunarak başladık yazımıza ve O’nu dilimiz döndüğünce de anlatmaya çalışacağız..

Tiyatronun bir diğer önemli duayeni Ferhan Şensoy hakkındaki yazımızı da linke tıklayarak okuyabilirsiniz.

Keskin Sözleriyle, Her Zaman Gündeme Damga Vurdu

Türkiye’de özellikle tiyatro denildiğinde, aklımıza ilk anda gelen birkaç isimden biri olan usta ve duayen Ali Poyrazoğlu, yıllardır göz kamaştıran oyunculuğu, bilgi birikimi, bitmek bilmeyen heyecanı, dünyadaki pek çok farklı konuya olan merakları ve olaylara farklı bakış açısıyla, tiyatroya yön veren en önemli isimlerden biri olmaya devam etmektedir. Oyuncu, yönetmen, yazar, çevirmen, seslendirme sanatçısı gibi sanatta farklı roller üstlenerek, çok başarılı projelere imza atmıştır. Kendi deyimiyle ‘hayal taciri olarak’ senelerdir oyunlarında ’hayallerini’ sahneye yansıttı. Hayatını sanata adayan Ali Poyrazoğlu, bu yolculuğun her döneminde gerek sahneye koyduğu sanatsal çalışmaları, gerekse verdiği röportajlarda her zaman keskin sözlerini esirgemeden söyleyip, her daim gündeme damga vurmuştur. Ayrıca tüm işlerinde ve oyunculuğunda disiplini ön planda tutan Poyrazoğlu, disiplinli oluşu ve tiyatroya adanmışlığının karşılığını, her dönem seyircilerinin oyunlarına yoğun ilgisi ve alkışlarıyla almıştır! 75 yaşındaki Ali Poyrazoğlu, sadece pandemi dönemi sebebiyle tiyatro oyunlarına ara vermiş olup, tüm alanlardaki çalışmalarına aktif olarak devam etmektedir. Pandemi döneminde de; yakın dostu İzzet Çapa ile Instagram üzerinden canlı yayın sohbetleri yaparak sevenleriyle buluşmaktadır.

İlk Oyununun Biletlerini Ailesine Sattı! 6 yaşındaydı..

Ali Poyrazoğlu, 9 Temmuz 1946 yılında İstanbul’da doğdu. Annesi doktor, babası eczacıdır. Küçükken evlerinde öğrendiği Fransızca ve Rumca dilleri sonrasında İngilizce de öğrenmiştir. Henüz 6 yaşındayken; Tiyatro’ya ilk kez gittiği ‘Hamlet’ oyunu sonrası, anne ve babasına bilet satıp, yemek masası üzerini perde ile örterek, masanın altında ilk sahne deneyimini yaşadı. Dedesinin hediye ettiği ilk kukla sonrasında ise kendi yaptığı kuklalar da bu oyunun diğer oyuncuları olarak, masanın altındaki tiyatro sahnesinde yerlerini alıyorlardı. Çocuklukta başlayan kukla merakı halen devam ediyor ve çocukluk hobisi bugün yaklaşık 200 kuklalık bir koleksiyona sahip olmasının yolunu açıyor. İlkokulu Moda İlkokulu’nda okuyup, ardından Pertevniyal Lisesi’ni bitirdiği dönemde tiyatroyla ilgilenmeye başladı.

Çevirmenlik ve Yazarlıktan Genç Yaşta Para Kazanmaya Başladı!

İstanbul Konservatuarı Tiyatro Bölümü’nde okuduğu yıllarda;  Melih Cevdet Anday, Sabahattin Kudret Aksal, Yıldız Kenter, Ahmet Kutsi Tecer gibi değerli hocalardan eğitim almıştır. Genç yaşta başladığı çevirmenlik ve yazarlık işlerinden kazandığı paraya ailesinin verdiği desteği de ekleyerek, tiyatro eğitimini Fransa ve İngiltere’de sürdürmüştür. Konservatuarı bitirdikten sonra, şehir tiyatrolarında ‘Tarla Kuşu’ oyunuyla sahnelere ilk adımını atmıştır. Sırasıyla; Haldun Dormen Tiyatrosu, Kent oyuncuları, Ulvi Uraz Tiyatrosu, Gülriz Sururi, Engin Cezzar, Ayfer Feray gibi deneyimli ve usta oyuncularla beraber farklı tiyatrolarda görev almıştır. 1970’lerin sonlarına doğru yaşanan toplumsal kaosun sokaklara yansıması, tedirginliğin artması ve televizyonun da yaygınlaşmasıyla, sahne sanatlarına ve sinemaya giden seyirci sayısı çok azalmıştı. Ülkenin bu durumu gereği, Yeşilçam’da süre gelen furyaya dahil olarak, sadece bu filmlerden para kazanılabildiği için erotik-komedi filmlerinde oynamıştır. Bu zorunlu dönem sonrasında, uzun yıllar sinemaya ara vermiştir.

Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu Kuruluyor!

Aziz Nesin’in verdiği manevi destekle, 1972 yılında Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu’nu kurarak;  yönetmen, yazar ve oyuncu olarak Türk Tiyatrosu’na yön vermeye başlamıştır. Tiyatronun kuruluşunda, yanında diğer ustalar Müjdat Gezen ve rahmetli Savaş Dinçer vardır. Tiyatronun ilk zamanları, Yenikapı’da bir depoda; 30 tane sandalye ve Ali Payrozoğlu’nun tiyatroyu ısıtmak için kendi evinden çaldığı sobayla zor şartlarda geçmiştir. Oynadıkları ilk oyunlar ise çevirisini kendi yaptığı ‘Ağzı Çiçekli Adam' ve 'Yolcu’dur.

Broadway’de Sergilenen İlk Türk Oyunu : ‘Pera Palas'

Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu’nda; dünya yazarlarının önemli oyunlarını Türkçe’ye çevirmiş ve bununla birlikte modern Türk oyunlarıyla beraber, hem yönetip hem de oyuncu olarak sahnede yerini almıştır. ‘Beni Unutma, Az Sonra, Tanımadığım Adamlar, Hakkımı Ver Hakkı, İpteki, Korkunç Koleksiyoncu, Tak Takıntı, Ben Eskiden Küçüktüm, Çılgınlar Klubü, Kobay, Deliler Boşandı, Kaplumbağa’ başta olmak üzere sayısız oyunu sahneleyip, yönetmiş ve oynamıştır. ’Pera Palas’ oyunu büyük zorluklara rağmen, işçi statüsünde çalışma vizesi alarak, ilk Türk oyunu olarak İngilizce dilinde Broadway’de sergilendi. İlerleyen senelerde, kendi deyimiyle ‘farklı denizlerde yüzmek istediği için’ İngiltere, Almanya, Yunanistan ve İsviçre’de de sahnelere çıkmıştır.

Türk tiyatro tarihine damga vuran kadınlar ve hikayelerini linke tıklayarak okuyabilirsiniz.

‘Kobay’daki Performansı ile Tiyatro Ödüllerini Topladı

‘Kobay’ adlı tiyatro oyunu; Avni Dilligil Tiyatro Ödülleri’nde  ‘En Çok Dalda Ödül Alan’ oyun oldu. Bu oyun Ali Poyrazoğlu’na; ‘En İyi Erkek Oyuncu’, ‘En Başarılı Dekor ve Işık Tasarımı’ dallarında tiyatro ödüllerini kazandırdı. Oyuncunun, farklı yıllarda tiyatro alanında aldığı pek çok ‘Onur Ödülü’ de bulunmaktadır. ’Sadri Alışık Ödülleri’ ve ‘İsmail Dümbüllü Ödülleri’nde aldığı ‘En İyi Erkek Oyuncu’ ödülleri  bunlardan sadece birkaçı.. Kadıköy Tiyatro Festivali’nin de 2002’de kurucusu olmuş ve dönem oyunlarıyla festivalin içinde de yer almıştır.

TRT ve Ali Uyanık Günleri

TRT için yaptığı ilk proje ‘ Ali Uyanık’ isimli TV dizisi olup, yönetmiş ve aynı zamanda da dizide başrol oynamıştır. Ali Uyanık,  kafasında sürekli sarı lacivert püsküllü bir bere takan, komik bir karakter olup, gösterildiği dönemlerde çok sevilmiş ve adeta bir kült olmuştu.1976 yılında ise;  sanat hayatı boyunca ilk ve son kez ‘2 adet 45’lik plak’ çıkardı. Bunlar; ‘Tufaya Bak Tufaya ve İcabında Fenerbostan’dı. Bu 45’likleri de dizideki adı ‘Ali Uyanık’ ismiyle çıkardı. Ali Uyanık’ın popüler olduğu günlerde,’ Deliler Boşandı’ oyunu Beyoğlu’nda oynarken ustanın yaşadığı şöyle bir anısı da var: Önce Fenerbahçeli taraftarlar tiyatroya gelirler, bu sırada Galatasaraylı taraftarlar da tiyatroyu basarlar ve çıkan arbede yüzünden Ali Poyrazoğlu,  halkı isyana özendirmek gerekçesiyle önce karakolluk olur, sonrasında da mahkemeye çıkarılır ve beraat eder. Sanırım biz toplum olarak bazen severken öldürebiliyoruz!

Diğer TV Dizileri ve Yine Sinema

Ali Uyanık dizisi dışında,  Türk Televizyonlarında  ‘Darısına Başınıza, İnsanlık Hali, Kim Bunlar, Sünnet Holding ve Aile Bağları’ dizilerinde de rol almıştır. En yakın geçmişteki TV dizisi projesi; 1998 yılında ekranlarda olan ‘Aile Bağları’ndaki karakteri, İstanbul’da şehir hatlarındaki vapurlarda kaptan olan bir baba ve ailesinin herkes tarafından çok sevilerek izlenen hikayesiydi. Hafızanızı zorladığınızda, eğer yaşınız yetiyor ise sizler de eminim hemen gülümseyerek anımsayacaksınız!

'Arkadaşım Şeytan ve Dokuz' Filmleriyle Sinemada Gelen Ödüller

1986 yılında ise Müjde Ar’la beraber ’Asiye Nasıl Kurtulur’ filminde oynadı. Atıf Yılmaz’ın yönettiği ‘Arkadaşım Şeytan’ adlı filmde, şeytanla pazarlık yapan Fatih adlı bir adamın hikayesi anlatılıyordu. Şeytan rolündeki Ali Poyrazoğlu’na usta müzisyen Mazhar Alanson ve Yaprak Özdemiroğlu eşlik ediyordu. Bu filmdeki rolüyle ‘Ankara Film Festavali’nde ‘En İyi Erkek Oyuncu Ödülü’nü kazandı. Ümit Ünal’ın yazıp yönettiği ‘Dokuz’ adlı filminde ise Firuz karakterini canlandırdı. Filmde Fikret Kuşkan, Serra Yılmaz, Cezmi Baskın, Ozan Güven’le beraber oynadı. Filmdeki rolüyle 2003 yılında Sadri Alışık Ödülleri'nde ‘En İyi Erkek Oyuncu Ödülü’ne layık görüldü.

1998 Yılında ‘Devlet Sanatçısı’ Unvanını Aldı

1998 yılında ise ‘Devlet Sanatçısı’ unvanına sahip oldu. 2002 yılında; askerliğini bedelli yapan bir kısım insanın hikayesinin anlatıldığı ‘O Şimdi Asker’ filminde Özcan Deniz, Yavuz Bingöl ve Pelin Batu’yla beraber rol aldı. 2009 yılında Fikret Mualla’nın hayat öyküsünün anlatıldığı ‘Renklerde Kaybolan Hayat’ filminde sesiyle renk kattı. 2011’de Zeynep öğretmenin kötü anılar yaşadığı köye dönmesinin anlatıldığı ‘Kardelen’ filminde seslendirme yaptı. Fatsa ve Ünye’nin tarihi, kültürel özelliklerini – oralı olan - ünlü isimler tarafından anlatıldığı ‘Ünye Fatsa Arası’ adlı belgeselde; Ediz Hun, Mustafa Altıoklar, Ferhan Şensoy, Kadir İnanır ile birlikte rol aldı. 2013 yılında ise erkeklerin iç dünyaları ve çevrelerine yaşattıklarının anlatıldığı ‘Erkekler’ filminde Fikren Kuşkan ve Asuman Dabak ile birlikte oynadı.

Türkiye’nin İlk Kabaresi: Yeşil Kabare!

Yeşil Kabare; 90’lı yıllarda usta oyuncu Yıldız Kenter başta olmak üzere, dönemin en ünlü oyuncuları Huysuz Virjin, Cem Özer, Demet Akbağ, Uğur Yücel, Müjdat Gezen’in yer aldığı, Türkiye’nin ilk kabaresi olmuştur. O yıllarda ‘Yeşil Kabare’  dönemin en iyi eğlence mekanı olarak anılıyordu.

Dinleyicilerinin Unutamadığı Radyo Programı: Gölgede Muhabbet!

Radyo’da 12 yıl boyunca yaptığı, ‘Gölgede Muhabbet’ programındaki keyifli sohbeti, kaliteli mizah anlayışı ve muhteşem müzikleriyle adeta efsane haline gelmişti. Radyo dinleyicisi bir grup insan, adeta O’nun programını dinlemediği bir pazar sabahı düşünemiyordu. Eğer şansınız olur da, internet ortamında bu programın kayıtlarına rastlarsanız, muhakkak dinleyin derim. Kaliteli dünya müziğine ve zeki bir mizah anlayışına tanık olacaksınız. Keşke tekrar bu radyo programını yapsa diyenler çoğunlukta! Bu pandemi döneminde ne iyi gelirdi, değil mi?

Ve Keyifle Okunan Kitapları..

1999 yılında ‘Ödünç Yaşamlar’, 2006 yılında ‘İçimdeki Timsah’ kitaplarını ve yine aynı sene ‘Bir Sen Kaldın Yalnızlık Gelince’ öykü kitabını yazdı. 2010 yılında ‘Tamamla Bizi Ey Aşk’, 2015’te ‘Ödünç Yaşamlar’ kitapları yayınlandı. Aynı zamanda Sabah gazetesi için uzun süre köşe yazarlığı yaptı. Farklı dönemlerde, deneme, öykü ve mizah yazıları farklı gazete ve dergilerde sürekli yayınlandı.

Sesi Sürekli Kulaklarımızda Olan Bir Seslendirme Sanatçısı

Yabancı filmlerdeki, çok sevdiğimiz ve hepimizce bilinen karaktere, çok sayıda Türkçe seslendirmeler yapmıştır büyük usta.. Bunlar arasında; Kediler ve Köpekler, Stuart Little 1 ve 2’in Snowbell’i, Cesur Balık,  Asterix Vikinglere Karşı, Don Kişot ve herkesin kalbinde ayrı bir yeri olan Buz Devri’ndeki mamut Manny karakteridir. Tüm bu seslendirme projelerinin yanı sıra, yıllardır Turkcell firmasının reklamlarındaki kurumsal sesidir.

Kurumsal Şirketlere Yönetim Danışmanlığı Da Yapıyor

Yaklaşık 20 senedir farklı sanat dalları ve iş kollarından edindiği tecrübeleriyle, büyük şirketlere inovasyon ve motivasyon, yönetim danışmanlığı hizmetleri de sunmaktadır. Farklı yöntemler keşfetmek, yeni bakış açıları üretmek ve çağın gelişimine hızlıca uyum sağlamak isteyen şirketlere akıl ortaklığı yapmaktadır. Ayrıca 2012 yılından beri Unicef’in ‘Türkiye İyi Niyet Elçisi’dir. Halen hayatının büyük bir bölümünü Bodrum’da geçirmekte, sanat hayatını ve işlerini ise İstanbul ve Bodrum’da sürdürmektedir.

Pandemi Sonrası Sahnelerde Tekrar Görmek Dileğiyle

Büyük usta Ali Poyrazoğlu, sanat hayatı boyunca tiyatrosunun kapılarını hiç kapatmadan, sürekli kendini geliştirerek, her sene birbirinden farklı, tiyatroya renk katan, izleyicilerin kendi hayatlarını sorgulamalarını sağlayan oyunlarıyla sanat yaşamını doludizgin sürdürmektedir. Kendi deyimiyle ‘lunaparka çevirdiği’ hayatındaki eğlencenin hep sürmesi dileğiyle! Çok yaşa büyük usta!

Eğer O’nu sahnede izleme şansı yakalarsanız, sakın kaçırmayın derim. Hepimizin ustalardan, oyunlarından, hayata karşı duruşlarından muhakkak öğreneceği bir şeyler vardır. Keyifli seyirler!