Yüzyıllardır top oyunları herkesin vazgeçilmezidir. Parklarda, pikniklerde, okullarda, köylerde hatta sokaklarda oynanan en zevkli, en eğlenceli oyunların başında gelir. Çocukların eğlendiği kadar büyüklerin de eğlendiği top oyunları, oynayanlara güzel saatler yaşatır. Hele ki ailecek oynanan bu oyunlar aile içinde sıcacık güzel anılar bırakır. Sadece anı değil aile içi iletişimi artırır, çocuklarda anne baba sevgisi artar. Çocukların beyin motor becerileri gelişir ve sağlıklı büyümelerine yardımcı olur. Görev bilinci, takım çalışması yapabilmesini sağlar. Peki bu kadar etkili olan top oyunları nelerdir ve nasıl oynanır bir bakalım.
Ailece oynanabilecek kutu oyunları önerilerimize, nostaljik taş oyunları yazımıza ve ailece, arkadaşlarla oynanabilecek sözlü oyunlar yazımıza da göz gezdirebilirsiniz.
1- Yakar Top
Yakar top çocukluğumuzun en vazgeçilmez oyunudur. Bu oyunu oynamak için iki grup gereklidir. İlk olarak yere iki adet çizgi çekilir ve bu çizgilerin ortasına, onları eşit aralıkla ayıracak şekilde bir çizgi daha çekilir. Aile içinde iki grup yapılır. Eğer aile 3 kişiyse gruba ayırmaya gerek yoktur. Herkes bireyseldir. Hangi grubun ya da hangi kişinin ortaya geçeceğine karar verilir. Rakip grup ya da kişi ortaya geçtikten sonra, diğer grup ikiye ayrılarak çekilen çizgilerin gerisine geçer. Herkes kendi tarafına geçtikten sonra çizginin gerisindeki grup, topu birbirlerine atarak ortadaki grubu vurmaya çalışır. Topu yere vurarak, vurulan kişi bir can kaybeder. Genelde herkesin 3 canı olur. Bazen bu, takımlar kalabalıksa tek can da olabilir. Can sayısı kadar yanma hakkı vardır. Eğer top yere vurularak değil de havadan atılır ve ortadaki topu havadan yakalarsa can kazanmış olur. Ortada bir kişi kalınca altı vuruş yapılır. Eğer oyuncu vurulmazsa, oyundan çıkan arkadaşlarını oyuna tekrar dahil eder. Ortada oyuncu kalmadığında gruplar yer değiştirir.
2- Elden Ele
Oyuncular iki gruba ayrılır. Sonra arka arkaya sıralanır. Toplar, yan yana dizilen grupların başındaki oyunculara verilir. Başla işareti verilir ve topu başlarının üzerinden arkalarındaki oyuncuya verirler. Top en sondaki oyuncuya ulaşınca oyuncu sıranın başına geçer. Başa geçince arkasındaki topu verir. Tekrardan en arkadakine gelince o öne geçer. Sıra tekrar oyunun başındaki oyuncuya geldiğinde oyun biter. Oyunu en hızlı bitiren takım kazanır.
3- İstop
Bu oyun da çok zevkli ve kolaydır. Oyuncular daire oluşturur. Oyunu başlatmak için bir ebe seçilir. Ebe olan kişi gruptaki bir kişinin adını söyler ve topu havaya atar. Adı söylenen kişi topu havadan yakalarsa, yine o da birinin adını söyleyip topu atar. Eğer topu yakalayamazsa topu yerden alarak “İstop” diye bağırır. İstop dendiğinde diğer oyuncular olduğu yerde durmak zorundadır. O an ebe olan kişi duran oyunculardan birine topu vurmalıdır. Eğer vurabilirse, vurduğu oyuncu can kaybeder. Genelde oyun başında herkesin 3 canı olur. Vuramazsa ebeliği devam eder. Üç kere vurulan kişiye takım bir belirler ve o ad takılır ve oyuna o adı ile devam eder.
4- Top Yetiştirme
Bu oyun biraz elden ele oyununa benzer. Hız bu oyunda önemlidir. Oyuncular iki gruba ayrılır. Belirli aralıklarla takım oyuncuları arka arkaya sıraya dizilir. Bacaklarını omuz genişliği kadar ya da biraz daha fazla açarak beklerler. İki grubun başındaki oyunculara birer top verilir. Başla dendiği anda en öndeki oyuncu topu bacaklarının arasından geçirerek arkasındaki oyuncuya verir. Top yere düşmeden dikkatlice ve sırayla en arkadaki oyuncuya ulaştırılır. Topu alan en arkadaki oyuncu koşarak en öne gelir ve bacaklarının arasından geçirerek topu arkasındaki oyuncuya verir. Bu oyun en başta oyunu başlatan en öne gelene kadar devam eder. Oyunu topu en hızlı ilk sıradaki oyuncuya getiren grup kazanır.
5- Denge Oyunu
Oyuna başlamadan önce oyuncular aralarında sayışma yaparak hakem seçerler. Sonra aralarında beşer metre olacak şekilde başlangıç ve bitiş çizgisi çizilir. Oyuncular iki gruba ayrılır. Hakemin “Başla” demesiyle oyun başlar ve gruplardaki oyuncular ikişer ikişer sırtlarına aldıkları topu bitiş çizgisine kadar taşırlar. Topu düşürmeden bitiş çizgisine getiren oyuncu takımına puan yazdırır. Bitiş çizgisine getirdikten sonra topu başlangıç çizgisinde bekleyen diğer oyuncuya atar. Bitiş çizgisine en yüksek puanı alarak topu düşürmeden ulaştıran grup oyunu kazanmış olur.
6- Ateş, Toprak, Hava, Su
İlk olarak oyuncular daire şekli oluşturur. Oyuncular arasında sayışma yapar ve ilk oyuncu seçilir. Daha sonra seçilen oyuncu topu alır ve istediği bir kişiye atar. Topu atarken ise “ateş, hava, su, toprak” sözcüklerinden bir tanesini söylemek zorundadır. Eğer “Su” diyerek topu atarsa topu yakalayan oyuncu 10 saniye içinde suda yaşayan bir hayvan adını sesli söylemelidir. Topu atan “Ateş” derse topu tutan oyuncu sessizce beklemek zorundadır. Eğer “Hava” diyerek atarsa, 10 saniye içinde uçabilen bir hayvanın adını sesli söylemelidir. Topu atan “Toprak” derse, topu tutan oyuncu 10 saniye içinde toprakta yaşayan bir hayvanın adını söyler. 10 saniyede cevap veremeyen oyuncu yanar. Böylece oyunun sonunda tek kalan oyuncu kazanmış olur. Bu süreyi isterseniz artırabilir ya da azaltabilirsiniz.
7- Miço
Oyuncular topun etrafında yuvarlak olur. Sayışma yapılır ve ebe seçilir. Ebe topu en uzağa atabilecek birini seçer ve seçilen kişi topa vurur. O esnada diğer oyuncular çok uzaklaşmayacak şekilde etrafta saklanır. Ebe topu oyun alanına getirir ve saklanan oyunculardan gördüğü kişinin adını söyler ve topu tekrar atarak “miço” der. Görülen bu oyuncu ebe olur. Eğer ebe saklanan oyunculardan hiç kimseyi görmezse, oyun alanına herkes tekrardan gelir ve topa vurulur. Oyun böyle sürerek oynanır.
8- Çekirge
Oyuncular önce ikişerli olarak gruplanır. Gruplar ayrı ayrı birer daire oluşturur. İçlerinden seçilen bir grup, dairenin ortasına geçer. Sırt sırta kollarını kenetler ve topu da ortalarına yerleştirirler. Diğer gruplar alkışla tempo tutarken, ebe olan grup da topu düşürmemeye çalışarak, daire içinde çekirge gibi dönerek zıplamaya başlar. Top hangi grubun önünde düşerse çekirge o grup olur.
