6 Adımda Borsaya Giriş: Borsa Nasıl Oynanır?

Paradan para kazanma isteği, üç beş birikim elde eden tasarruf sahiplerinin yolunu borsa ile kesiştirir. İş arkadaşından, komşusundan ya da sülalenin bir ferdinden borsada para kazanmak ile ilgili duyduğu hikayelerden etkilenen pek çok küçük yatırımcı, kıt kanaat geçinerek artırdığı birikimlerini maalesef ki borsada çarçur etmektedir. Borsa nasıl oynanır sorusuna yanıt verilmeden başlayan maceranın sonu açıktır ki hüsrandır ve Bana Fikir Ver ailesi olarak henüz borsada kayıp yaşamadan kazanmak için borsaya nasıl bir giriş yapmanı gerektiğini anlatan 6 adımı sizlerle buluşturduk.

Borsanın Ne Olduğunu ve Borsanın Mantığını Öğrenin

Borsaya giriş yapmak için adım atmadan önce hazırlandığınız maceranın ne olduğunu öğrenmeniz ve kendinize sorduğunuz borsa nedir sorusuna yanıt verebilecek sözlük bilgisine sahip olmanız gerekir. Sözlün anlamı ile borsa, alınıp satılabilen menkul kıymetlerle birlikte emtiaların, dövizin ve vadeli işlemler sözleşmelerinin el değiştirdiği organize piyasalardır. Hisse senedi alım satımı için Türkiye’de Borsa İstanbul (BİST) piyasayı organize ederek alıcı ve satıcıların karşılıklı para – menkul kıymet takas edebilecekleri platformu hazırlar.

Borsanın ne demek olduğunu kısaca öğrendikten sonra ise öğrenmeniz gereken ikinci düstur borsa mantığı olmalıdır. Borsaya giriş yapmadan önce borsanın nasıl işlediğini anlamanız oldukça önemlidir. Borsanın işleyişini öğrendiğiniz taktirde borsaya oynamak için değil, yatırım yapmak için girdiğinizi anlayacak ve para kaybetmekten para kazanmaya terfi edebileceksiniz. Borsanın işleyişini anlamakta size yardımcı olacak temel bilgileri edinmeye başlamak için Günlük Yaşamdan Yatırıma 6 Maddede Finansal Okuryazarlık yazımıza göz atarak işe koyulabilirsiniz.

Borsa Oynamak İçin Yatırım Hesabı Açın

Borsanın işleyişini kaba taslak anlamanı sonrasında borsa oynamak için hesap açma aşamasına gelebilirsiniz. Borsa hesabı açmak için aralarında bankaların da olduğu yetkili aracı kuruluşları tercih etmeniz gereklidir. Aracı kuruluşlara kimin yetki verdiğini merak ediyorsanız, bu isim borsa dünyasında adını sık sık SPK olarak duyacağınız Sermaye Piyasası Kurulu’dur. SPK lisanslı aracı kuruluşlar üzerinden açacağınız yatırım hesapları ile borsaya adım atabilirsiniz.

Borsa hesabı nasıl açılır diye soranlara verilecek yanıt çok basittir. Maaş müşterisi oldukları bankalar ve ya uzun yıllardır faaliyetlerine devam eden SPK lisanslı yatırım kuruluşları, cazip koşullar ile borsaya adım atacaklar için aracılık hizmeti vermektedir. Borsa yatırımcısı hesap açılışı için seçeceği kuruluşta güven ve bilinirlik yanında komisyon oranı, saklama ücretleri, müşteri iletişimi ve sunduğu hizmetlere göre değerlendirerek seçimini yapmalıdır. İlerleyen yazılarda Bana Fikir Ver ekonomi sayfalarında sizler için aracı kuruluş seçimi ile ilgili bir yazı kaleme alacağımızın sözünü vererek konumuza geri dönelim.

Tercih ettiğiniz aracı kuruluş bankalar olması halinde işinizin kolay olduğunu düşünebilir, banka dışı yetkili kuruluştan yana tercih yapmak istediğinizde ise hesap açmak için ne yapmanız gerektiği konusunda aklınız karışabilir. Boşuna aklınız karışmasın, süreç oldukça basittir. Seçmiş olduğunuz aracı kuruluşun müşteri hizmetleri ile görüşme sağlayarak hizmet sözleşmesinin tarafınıza gönderilmesini talep edin ve sözleşmeyi imzalayarak ister posta yolu, isterseniz tarattırarak online ortamdan firmaya gönderebilirsiniz. Sözleşme ile birlikte kimlik belgeniz ve imzanızı gösterir ehliyet ya da noter onaylı imza beyannamesini de şirkete iletmeyi unutmayın.

Borsa Hesabı Açıldıktan Sonra Uygunluk Testini Doldurun

Aracı kuruluşlar ile aranızdaki evrak alışverişinizi tamamlamanız ardından geçen bir gün sonrasında, borsa hesabınız aktif hale gelir. Hisse senedi alıp satmak için halen yapmanız gereken bir işlem daha bulunmaktadır. Bu işlemin adı da uygunluk testinin doldurulmasıdır.

Esasen yatırımcılar nezdinde gereksiz bir formalite olarak görülebilen uygunluk testi, yatırımcının risk profilini ölçmek ve adım attığı mecranın ne denli riskli olduğunu tespit etmesine olanak tanımak amacıyla hazırlanır. Yatırımcıların borsaya giriş yaparken beklentilerini ve risk durumlarını tespit etmek amacı ile hazırlanan testi online olarak doldurarak hisse senedi ile aranızda duran son engeli de ortadan kaldırabilirsiniz.

İlk Hisse Senedini Almak İçin Yatırım Hesabına Para Gönderin

Borsa hesabınızdan ilk hisse senedini almanız için halletmeniz gereken son detay, hesabınıza para aktarmaktır. Bilindiği üzere borsada hisse senetleri ile para takas edilir. Elinizde hisse senedi olmadığına göre, takas için ortaya para koymanız gerekir. Ortaya para koymuyorsanız, piyasa sizin için yanıp sönen ışıklardan farksız olur. Borsada yatırım yapmak için nasıl para bulacağınızı merak ediyorsanız Varlığından Bihaber Olduğunuz 7 Para Tasarruf Yöntemi yazımız tam size göre!

Borsa nasıl girilir sorusu için aydınlatılması gereken son nokta, aşmış olduğunuz borsa hesabına nasıl para yatıracağınız sorusudur. Yatırım hesabınızı maaş müşterisi olduğunuz bankadan açmanız halinde işiniz oldukça kolaylaşır. Bankanın kullanmakta olduğunuz mobil ya da internet bankacılığına giriş yaparak para transferi gerçekleştirebilirsiniz.

Banka dışı aracı kuruluşlardan açtığınız hesaplara para göndermek de oldukça basit bir işlemdir. Aracı kuruluşun müşteri hizmetlerinden ya da web sitesinden para transferi için kullanılmakta olan güncel IBAN numaralarını kayıt edin ve bankanızın mobil/internet bankacılığı hizmetine giriş yapın. Para transferi için aracı kuruluş IBAN numarasını ilgili bölüme girmenin ardından açıklama kısmına hesap numaranızı ve adınızı-soyadınızı belirterek transferi tamamlayın. Göndermiş olduğunuz paranın yatırım hesabına aktarılması ile birlikte ilk hisse senedinizi satın almak için piyasa emir verebilirsiniz.

Hisse Senedi Alış ve Satış Emirlerinin Anlamını Öğrenin

Borsa hesabınızı açtınız, risk derecenizi belirlediniz ve yatırım hesabınıza para gönderdiniz… Sizi hisse satın almak için kim durdurabilir? Evet, saydığımız her şeyi yaptıysanız bizim tabirimizle borsada yatırım yapmaya, sizin tabirinizle borsa oynamaya hazırsınız. Son olarak ufak bir detayın daha halledilmesi gerekli ki, bu detay bundan sonraki her hisse senedi alım satımında kullanacağınız basit bir pürüzü halletmek anlamına geliyor.

Hisse senedi satın almak veya satmak için “Emir Vermek” adı verilen bir işlemi gerçekleştirirsiniz. Hisse senedi nasıl alınır sorusunun da yanıtı olan emirler, farklı türleri ile ilk bakışta tasarruf sahiplerinin gözünü korkutabilir. Borsada kullanabileceğiniz 4 farklı emir tipi mevcuttur. Bu emir tipleri ve ne anlama geldikleri ise kısaca aşağıda sizler için tanımlanmıştır:

Limit Fiyatlı Emir: Fiyat ve miktarın birlikte girildiği emir tipidir. Belirlenen fiyat ile piyasa fiyatı örtüşüyorsa, emir gerçekleşir. Emir tamamen ya da kısmi bir şekilde gerçekleşebilir.

Piyasa Emirleri: Sadece miktarın belirtildiği emir tipidir. Emrin gerçekleşmesi için piyasada en uygun alım veya satım fiyatı kullanılarak emir gerçekleşir.

Piyasadan Limite Emirler: Piyasa emirleri gibi fiyat bilgisi girilmeden iletilen bu emir tipinde işleme dönüşmesi için emri verenin avantajına bir eşleşme gerçekleşir. Eşleşmede karşı tarafta yer alan en iyi fiyat kademesinde bekleyen emirlerle eşleşme sağlanır.

Dengeleyici Emirler: Açılış ve kapanış seansları dahil olan bu emir tipinde, tek fiyat yöntemi uygulanan tüm seans bölümleri için fiyat belirleme sürecine dahil edilmeyen emir tipleridir. Belirlenen eşleşme fiyatı seviyesinde karşılanmadan kalan emirler ile işlem yapmak üzere girilen emirler olarak da dengeleyici emirleri tanımlamak mümkündür.

Aldığınız Hisseyi Başıboş Bırakmayın

Borsada ilk hisse senedinizi satın almanız ardından işler sizin için daha yeni başlamaktadır. Kabaca borsanın çalışma mantığını anladınız ve hisse senedi işlemlerini gerçekleştirmeye başladınız. Yavaş yavaş yatırımcı profiliniz de oluştu ve aktif olarak borsada işlemlerinizi sıklaştırdınız. Son olarak dikkat etmeniz gereken ise anlık borsa takibi yaparak aldığınız hisse senetlerini başıboş bırakmamaktır. Vermiş olduğunuz emirlerin gerçekleşip gerçekleşmediğini kontrol etmenin yanında satın aldığınız hisseyi ilgilendiren gelişmeleri takip etmeniz gerekir. Hisseyi kendi haline bırakmanız halinde yeniden göz attığınızda kötü bir sürprizler karşılaşmamak için ara sıra da olsa borsayı takip etmeyi ihmal etmeyin.