Çocuk sahibi olmak hemen her kadının hayali olabilir. Ancak her kadın, hamilelik ve doğum süreci ile ilgili endişelerin yanı sıra bedeninde meydana gelecek değişimleri de düşünmeden edemez… Çünkü hamilelik ne kadar kutsal duygular hissettirse de alınan fazla kilolar, beden formunun değişmesi ve ciltte meydana gelen çatlamalar anne adayına zor zamanlar yaşatabilir. Hamilelikte ciltte meydana gelen çatlak oluşumu da kadınların yaşayabilecekleri değişimler içerisinde ne yazık ki en sevimsizi olabilir ve bundan geri dönüş de neredeyse olanaksız gibidir. Bu nedenle hamilelerin vücutlarında çatlak oluşmaması için başvurdukları çeşitli yöntemler söz konusudur. Bu arada kadınların içinde şanslı olanlar da var elbette; kimi kadınlar hiçbir önlem almamasına karşın en ufak çatlak oluşmaz. Bu durum çoğunlukla cildin esnekliği ile ilgilidir. Ancak bu yine de yapılacak hiçbir şey olmadığı anlamına gelmemelidir.

Eğer siz de hamilelikte neden çatlaklar meydana gelir? Kadınlar vücutlarında çatlak oluşmaması için hangi yollara başvurur? Çatlak oluşumunu engellemek için neler yapılır, gibi sorulara cevap arıyorsanız, bu yazımız sizler için…

Hamilelikte Oluşan Çatlakların Anlamı ve Özelliği Nedir?

Deride oluşan pembe–beyaz renkli, yara izi gibi görünen değişimler “hamilelik çatlakları” olarak isimlendiriliyor. Deri üzerinde ince çizgiler ve fazla derinliği olmayan özellikteki çöküntüler/yarıklar görünümünde meydana gelir. Ten rengi açık olan kadınlarda pembemsi; koyu olanlarda ise gümüşi renktedirler. Çatlak oluşumu ağrı yapmaz ancak kaşıntıya neden olabilir. Derinin gerilmesi ve hormonal değişimlerin de etkisiyle çoğunlukla alt karın bölgesinde olmak üzere kalçada, memelerde, uyluk bölgesinde ve bazen kollarda dahi ortaya çıkabilmektedirler.

Hamilelikte Vücuttaki Çatlakların Oluşması Neye Bağlıdır?

İnsan vücudu hücre, deri ve bağ dokuyu bir arada tutma; kolajen oluşumu ve esneklik sağlama görevi bulunan ‘elastin’ denen proteinleri üretmektedir. Bazı durumlarda bu elastin yapılar hasara uğrayarak özelliklerini kaybederler ve vücutta çatlak oluşmasına yol açarlar. Ani kilo alıp veren insanlarda ve ergenlik dönemindeki hormon düzensizliklerinde olduğu gibi, hamilelikte de vücuttaki çatlakların oluşması elastin proteinlerinin zarar görmesine ve özelliğini kaybetmesine bağlıdır.

Temel olarak vücuttaki hormonal değişimler sonucu çatlaklar ortaya çıkar. Derinin çok fazla ve çok ani şekilde genişlemesi ve incelmesi de çatlak oluşumuna sebeptir. Dolayısıyla hamilelik döneminde çatlak oluşması durumu da yaygın olarak görülür. Eğer derinin genişlemesi çok hızlı olmazsa cilt değişikliğe uyum sağlar ve çatlama oluşmaz ya da daha az oluşur. Son olarak genetik yapının da çatlak oluşmasında etkili olabileceği hususunda görüşler bulunduğunu; ayrıca kilosu zaten fazla olan kadınların genişlemeye bağlı olarak derisinde daha fazla çatlak oluşabileceğini de belirtelim.

Çatlak Oluşumu Her Hamile Kadında Görülür mü?

Genetik unsurların etkisi nedeniyle esmer tenli ya da siyah kadınlarda çatlak oluşumuna neredeyse hiç rastlanmaz. Sarı tenlilerde (Asyalılarda) görülmesi ise enderde olsa görülebilir. Ancak beyaz tenli kadınların%75’inden fazlasında genel olarak karın bölgesinde olmak üzere cilt çatlakları meydana gelebiliyor. Ailesindeki kadınlarda hamilelik vb. nedenlerle çatlakları bulunan her hamile kadının bu sorunla karşılaşma olasılığının yüksek olduğu söylenebilir. Başlangıçta rengi farklı olan çatlaklar, zamanla beyaz renge dönüşür.

Hamilelik Çatlakları Önlenebilir mi?

Her kadının vücut yapısı farklıdır. Az önce belirttiğimiz nedenlerle çatlamaya eğilimli vücut özelliklerine sahip kadınlar için çatlakları hafifletmekten öte bir şey yapmak pek mümkün gibi görünmese de bu, önlem alınmasına gerek olmadığı anlamına gelmemelidir. Farklılıklar olabileceği gibi, ortalama olarak hamilelikte 6. Ay civarında çatlaklar oluşmaya başlar; göğüs, karın ve kalça bölgesinde kendilerini göstermeye başlarlar. Bu dönemden önce başlamak suretiyle, cildin gerginliğini hafifletecek kremler, losyonlar, masaj terapileri gibi önlemler alınarak çatlak oluşumuna müdahale etmek mümkün olabilir.

Çatlakları tamamen önlemek zor olsa da derinin nemini, yağını artıran; esnekliğini koruyan bölgesel bakım ürünleriyle olabildiğince az oluşması sağlanabilir. Hamilelik öncesinde spor yapan ve sigara içmeyen kadınlarda çatlakların daha az görüldüğü de edindiğimiz bilgiler arasında…

Çatlak Oluşumunu Engellemek İçin Neler Yapılabilir?

Çatlak oluşumunun engellenmesi için alınabilecek tedbirleri şu şekilde maddeleyebiliriz:

• Cildin nem dengesi korunmalı; bunun için de sağlıklı ve dengeli beslenmeye önem verilmelidir.
• Cildin kolajen ve elastin yapısını besleyecek gıdalar tüketilmelidir.
• Vitamin değeri yüksek gıdalar, hücreleri besler ve vücudu deformasyondan korurlar.
• Hamilelik döneminde yeterli miktarda su tüketimine önem verilmelidir. Sahip olunan her 25 kilo için 1 litre su tüketimi önerilmektedir.
• Ani ve hızlı kilo alınmamalı; ani gerilmenin derinin çatlamasına neden olacağı unutulmamalıdır.
• Banyo sırasında çatlama eğilimindeki vücut bölgelerine (karın, memeler, kalça gibi) yumuşak sünger yardımıyla dairesel hareketlerle masaj yapmak derideki kan dolaşımını hızlandırır ve esnekliğini korumasına yardımcı olur.
• Hamileliğin ilk üç ayının sonuna doğru düzenli aralıklarla cilt uygun malzemelerle nemlendirilmelidir.
• Piyasada bu amaçla satılan kozmetik ürünler olabileceği gibi Hindistan cevizi yağı, bebe yağı, kakao yağı, shea yağı veya badem yağı gibi ürünlerle nemlendirme yapılabilir.
• Badem yağı kokusu bazı hamile kadınlara ağır gelebilir ama içlerindeki en etkili ürün olduğu söylenebilir.
• Hamilelik sırasında kadın, göbeğini kaşımamaya özen göstermelidir. Kaşınma, çatlak oluşumunun göstergelerinden olup, kaşıdıkça cilt gerginleşebilir ve çatlaklar derinleşebilir.
• Hamilelikte yürüyüş ve yoga gibi hafif sporlar yapılmalıdır. Bu tarz egzersizler hem vücudun esnekliğini korur hem de zihnen ve bedenen daha dinç olmaya yardımcı olur.

Hamilelikte Oluşan Çatlakları Azaltmak İçin Neler Yapılabilir?

En baştan özen gösterilmediği veya oluşumun genetik vb. nedenlerle önlemediği durumlarda,oluşan çatlakları azaltmaya yardımcı olabilecek belli başlı uygulamalar şunlar olabilir:

• Öncelikle çatlakların oluşmasına izin vermeden, henüz hamileliğin başındayken yukarıda sözünü ettiğimiz önlemler alınmalıdır.
• Hamilelik çatlağı fark edildiği anda da önlem alınmalıdır. Pembemsi rengi kaybolmadan yapılacak bölgesel uygulamalar çatlakların küçülmesine yardımcı olabilir.
• Aşırıya kaçılmadan vitamin yönünden zengin yiyecekleri beslenmeye dâhil etmek gerekir.
• Cildin esnekliğini geri kazanması için yeterli miktarda su tüketmeye devam edilmelidir.
• Aşırı kilo almaktan kaçınılmalı, (iki canlı diye) iki kişilik besin tüketiminden vazgeçilmelidir.
• Nemlendirici özelliğe sahip yağlar ile cildin nem dengesini korumaya özen gösterilmelidir.

Hamilelik Döneminde Meydana Gelen Çatlaklar Sonraki Zamanlarda Giderilebilir mi?

Tıbbi açıdan hiçbir tehdit oluşturmamakla beraber, çoğunlukla kadınlar hamilelikte oluşan çatlakların yarattığı görünümden rahatsız olurlar. Cildin görüntüsünü bozan bu durum, özellikle göbek ve kalça bölgesindeki çatlaklar için kimi kadınlar doğum sonrasında tedavi edici çözüm yolları arayabilmektedir. Ancak ne yazık ki hamilelik döneminde meydana gelen çatlaklar tam olarak tedavi edilemiyor. Sadece görünüm azaltma yapılabiliyor. Günümüzde yaygın olarak kullanılan lazer tedavisi bunun için başvurulan yöntemlerden biridir. Lazer uygulaması ile çatlakların rengi azaltılarak kadının daha iyi hissetmesine yardımcı olabilir. Ancak bu yöntem için de emzirme döneminin tamamen sona ermesi beklenmelidir.

Sonuç olarak; çatlakların ağırlıklı olarak genetik yapı ile ilgili olduğunu unutmamakta fayda vardır. Hamilelikte çatlak oluşumu yaşamak istemeyen kadınlar, hamilelik sürecinden önce de gerek yaşam tarzı, gerekse beslenme alışkanlıklarına özen göstermelidir. Gebelik öncesinde egzersiz-spor yapmak; sağlıklı ve dengeli beslenmek; yeterli miktarlarda su tüketmek; sigara içmemek; alkol tüketimini sınırlandırmak hatta hiç içmemek ve devamında yani hamilelik döneminde de aynı sağlıklı yaşama anlayışının benimsenmesi gerekir.

Hamileliğin başından itibaren nemlendirici kremi losyon, yağ vb. ürünler ve devamında (doktor önerisine uygun olarak) çatlak oluşumunu engelleyen özel ürünler kullanmanın çatlak oluşumunu olabildiğince engelleyebileceğini de tekrar hatırlatmış olalım.