Evde Kolay Derz Dolgusu Nasıl Yapılır? Püf Noktaları Nelerdir?

Derz/Derz Dolgusu; evlerimizde mutfak, banyo fayansları ya da yer karolarının aralarında kalan boşluğu doldurmak, sızıntıları önlemek ve de estetik görünüm vermek üzere kullanılan malzemedir. Kullanıldıkça ve/veya zaman geçtikçe dolgu malzemesi dökülmeye, hasar görmeye başlar ve eskir. Fayans aralarındaki kırık dökük ya da kirli görünümlü derzler rahatsız edici olabilmektedir.

Biraz zaman ayırmakla, evde kolayca derz yenilemesi yapmanız pekâlâ mümkün. Basit birkaç malzeme ile pratik ve hızlı biçimde bu işi kendiniz yapabilirsiniz. Temin edeceğiniz malzemelerle hasar görmüş derz dolgularını yenileyebilirsiniz. Karo taş zemininiz ya da duvarlardaki fayanslarınız böylelikle yepyeni ve tertemiz görünüme kavuşacaktır.

Evde Kolay Derz Dolgusu İçin İhtiyaç Duyulan Malzemeler

Evde kolay derz dolgusu yapmak için gerekli malzemeler:

• Derz dolgu malzemesi
• Mühürleme malzemesi
• Derz temizleme bıçağı
• Silikon kalafat
• Mala (Kenar malası)
• Bant
• Maket bıçağı
• Sünger
• Kova
• Elektrikli süpürge
• Microfiber bez
• Koruyucu gözlük
• Toz maskesi

Ayrıca Eski Eşyalardan Geri Dönüşümle Kendin Yap Kitaplık Fikirleri adlı yazımıza göz atın!

Eski Derzleri Sökme

• Derz dolgusu yenileme işleminin ilk aşaması eskisini tamamen sökmek ve yerini temizlemektir. Fayans aralarındaki kurumuş dolguyu özel derz temizleme bıçağı ile fayansa zarar vermeden dikkatlice kazımalısınız. Hepsini aynı anda sökmeniz gerekli değil. Adım adım gidebilirsiniz. Temizleme aşaması yenileme işleminin kusursuz olması için ön koşuldur.
• Eskimiş derzi sökerken etrafa biraz toz yayılacaktır. Bunun için çalıştığınız alanı büyük naylon örtülerle kaplayabilirsiniz. Ayrıca tozu solumamak için toz maskesi ve gözlerinize toz kaçmaması için de koruyucu gözlük takmayı ihmal etmeyin.
• Çok kurumuş eski dolgular ilk işlemde çıkmayabilir. Kalan dolgu artıklarını maket bıçağı yardımıyla tamamen çıkarabilirsiniz. Maket bıçağının fayanslara zarar vermemesi için uygulamayı, bıçağı hafifçe eğerek ve kenar kısımları çok oymamaya özen göstererek yapmalısınız. Yine de kalan ufak kırıntılar varsa elinizle de çıkarabilirsiniz. Son olarak kalan parça ve tozları elektrikli süpürge ile çekerek temizleyin.
• Toz, kir vb. kalıntılarının iyice temizlendiğinden emin olduktan sonra, derz dolgusunun bulaşmasını istemediğiniz bölgeleri bantla kapatın. Açıkta kalan kısımları yüzey temizleme malzemesi ve sünger kullanarak fakat bastırmadan güzelce temizlemelisiniz. Bu işlem dolgu yapılacak kısımda kir, kalıntı, leke kalmasını tamamen önleyecektir. Ardından sildiğiniz bölgenin tamamen kurumasını beklemelisiniz.

Derz Dolgusunu Yenileme

• Derz renginin belirlenmesi: Derz dolgularının pek çok rengi mevcuttur. Fayans ya da zemin taşınızın rengiyle uyumlu ya da arzunuza göre tezat ama görsel olarak estetik olduğuna inandığınız rengi belirleyin. Derzi hazırlarken rengini kaybetmemesi için gerekenden daha fazla su kullanmamalı ve dolgu harcını iyice karıştırmalısınız.  
• Derz harcının hazırlanması: Derz dolgu malzemesinin kullanacağınız kadarını kovaya boşaltın. Suyu yavaşça dökün ve mala ile karıştırın. Karıştırırken kovayı hafif hafif çevirmeniz suyun emilmesini kolaylaştırır. Derz bütün suyu emdiği zaman çamur kıvamında harç elde etmiş olacaksınız. Karıştırma işlemi sonunda kovanın tabanında toz/kuru derz malzemesi kalmamış ve tüm malzeme iyice karışmış olmalıdır. Ardından 5 ila 10 dk. kadar bekleyin. Bu süre karışımın biraz sertleşmesini sağlayacak ve uygulama işlemini daha kolay hale getirecektir. Şayet bunu yapmazsanız, dolgu malzemeniz çabuk çatlamaya ve dökülmeye elverişli olacaktır ki sonucun böyle olmasını istemezsiniz…
• Dolgu malzemesinin yüzeye uygulanması: Uygulama alanına boylu boyunca 1 lt. kadar harcı dökün ve derzi, malayı 45 derece açıyla tutup fayansın üzerine genişçe yayın. Harcın aralara girdiğinden emin olmanız gerekir. Bunun için yayma işlemini yaparken bastırmalısınız. Çalışma alanınızı daha küçük alanlarla daraltmanız uygulama kolaylığı sağlayacaktır. Örneğin başlangıçta 50*50 cm²lik alanda yayma işlemini yapın. Derzler doldukça diğer küçük alanlara geçiş yapın. Her boşluğun eşit düzeyde dolduğundan emin olmalısınız.
• Artan dolgu malzemesinin temizlenmesi: Dolgu malzemesinin kenarlarda kalan fazlalığını almalısınız. Bunun için plastik silecek ya da kuru ve sert yapıda sünger kullanabilirsiniz. Bu aşamada yapılan temizleme işleminin amacı fayansların temizlenmesi değil fayans arasındaki boşlukların yeterince ve düzgün biçimde dolduğunu anlamaktır. Bu işlem için kullanacağınız malzemenin kuru olduğundan emin olmalısınız. Karışım kesinlikle nem almamalıdır.
• Fayansların temizlenmesi: Derzinin tamamen sertleşmesi bekleyin. Harcın sağlam olduğundan ve iyice kuruduğundan emin olduktan sonra fayanslarınızı temizleyebilirsiniz. Bu aşamada fayanslar hafif nemli sünger ile ve yuvarlak hareketlerle silinmelidir. Fayans köşelerindeki derzlerin çıkmamasına özen göstermelisiniz. Fayanslardaki harç tamamen temizlenince bu aşama sona erecektir. Eğer derz uygulama aşamasından önce bantla kapatma uygulamışsanız temizlik de sorun olmayacaktır.
• Derz dolgusunun mühürlenmesi: Mühürleme işlemine geçmeden önce, mühürleme malzemesinin üzerinde belirtilen süre kadar, uyguladığınız dolgu harcının kurumasını bekleyin. Devamında mühürleme işlemini uygulayabilirsiniz. Bu işlem için boya fırçası ya da fırça vazifesi görebilecek malzeme ile derz mühürleme malzemesini uygulama alanına yayın. Bu aşamada leke oluşmuşsa en geç 5 dk. içerisinde temizlemelisiniz. Bu işlem bittikten sonra çalışma alanını en az 1 gün boyunca kuruması için boş bırakın ve kullanmayın.

Silikon Kalafat Uygulama

Silikon Kalafat malzemesi, kaplamalar arasındaki boşluğu doldurarak bu alanların su geçirmez ve esnek duruma gelmesi için yapılan uygulamada kullanılır. Derz yenileme işleminde yapılan uygulama ne kadar doğru/düzgün olursa olsun; dolgular zaman içinde çatlayabilir. Silikon kalafat uygulaması bu çatlamalara karı koruma sağlayacaktır. Bu malzeme ara ara oluşan minik çatlakların kapatılması için de uygulanabilir. Bu işlem hem su sızdırmazlığını sağlar hem de çatlakların arasına toz, hava ya da minik böceklerin girmesini de önler.

Derz Dolgularının Temizlenmesi

Bütün uygulama aşamalarının tamamlanmasının ardından fayans ya da karo taşlarınıza kazandırdığınız yeni görünümün ortaya çıkması ve görünür hale gelmesi için son temizliğinizi yapabilirsiniz. Bunun için sırasıyla şu adımları uygulayabilirsiniz:

• Kalıntıları almak için nemli microfiber bez yardımıyla yüzeye hafifçe bastırarak silin ve temiz bezle kurulayın.
• Kalıntıları temizlemek için en çok üç saat bekleyin. Aksi halde malzemeler fayans üzerinde kuruyabilir ve temizlenmesi güç olabilir.
• Temizleme malzemesi sert olmamalı ve fayansların hasar görmesine engel olmalıdır.
• Alan tamamen kuruyana kadar kurulanmalıdır.
• Son olarak kalıntı kalmamış olduğundan emin olun. Şayet tam olarak temizlenmemişse temizlik işleminizi tekrar edebilirsiniz.

Ayrıca Eski Araba Lastiğinden Kendin Yap Geri Dönüşüm Fikirleri adlı yazımıza göz atabilirsiniz!

Derz Dolgusu Uygulamanın Püf Noktaları

• Derz, çimento malzemesi özelliğindedir. Kirli harcı yüzeyden tamamen çıkarmak, yeni harcın daha iyi yapışmasını sağlar.
• Derzdeki çatlakları kapatmak için eski derzin üzerine yeni derz eklenmemelidir. Yeni karışım fayans kenarlarına düzgün biçimde yapışmaz. Derz dolgusu çatlakların içine eklenmeye çalışıldığında, harç kürlenir (formu bozulur) ve koparak dökülür.
• Daha koyu renkli derz malzemesi, çok sık kullanılan yüzeyler açısından daha doğru seçim olacaktır.
• Aynı renk derz fayans veya yer karosunda farklı renk tonlarında görünebilir. Çünkü seramik, fayans ya da diğer döşeme malzemeleri farklı su emme oranlarına sahiptir.
• Bazı derz renkleri işlem görmeden önce yani henüz toz halindeyken beyaz ya da açık renkmiş gibi görünür.  Ancak su ile karıştırıldığı zaman gerçek rengi ortaya çıkacaktır.
• Dolgu malzemesini ilk anda fazla hazırlamamak gerekir. Çünkü derz karışımı çabuk sertleşir ve kurur ki bu da emeği boşa çıkarır.
• Derz su ile karıştırmadan önce bulunduğu torba iyice çalkalanmalıdır. Bunun nedeni renk, kum ve sertleştirici parçacıklarının tastamam karışmasını sağlamaktır.
• Yeni form derz malzemelerinin mühürlenmesine gerek yoktur.
• Toz halinde bulunan standart derzler ise uygulamadan sonra leke oluşmaması için, derz tamamen kuruduktan sonra mühürlenmelidir.