Rusya bize çoğunlukla sıcak denizlere inme sevdası, yaz aylarında bol bol gördüğümüz turistler veya votkaları gibi yerel öğelerini hatırlatıyor olabilir. Ancak gezegenimiz üzerin epey fazla yer kaplayan (hatta en fazla yer kaplayan) bu devasa ülke, sadece bunlardan ibaret değildir… Tabii ki! Ülke hakkında akla gelen bu bariz çağrışımların tersine ilginç bilgilerinden tarihine ve coğrafyasına kadar her şeyi sizin için araştırdık. İşte Rusya hakkında ilginç veya olağan, merak edilen her şey…

Rusya Hakkında Genel Bilgiler

• Resmi Adı: Rusya Federasyonu
• Yönetim Şekli: Federal Yarı Başkanlık Sistemli Cumhuriyet
• Başkent: Moskova
• Nüfus: 142.122.776
• Resmi Dil: Rusça
• Para Birimi: Rus rublesi
• Yüzölçümü: 17.075.200 km²
• Başlıca Sıradağlar: Ural, Altay
• Başlıca Nehirler: Amur, İrtiş, Lena, Ob, Volga, Yenisey

Ayrıca Avrupa’da Asgari Ücretin En Yüksek Olduğu Ülkeler adlı yazımıza göz atabilirsiniz.

Coğrafyası

Dünyanın en büyük ülkesi olan Rusya, dünyadaki tüm toprakların 1/10’ini işgal eder. İki kıtada (Avrupa ve Asya) tam 11 zaman dilimini kapsar ve üç okyanusta (Atlantik, Pasifik ve Arktik) kıyıları bulunur. Rusya’nın kara görüntüsü çölden donmuş kırı şeridine, yüksek dağlardan dev bataklıklara kadar değişir. Ülkenin çoğu, bozkır adı verilen yuvarlanan ağaçsız ovalardan oluşur. Rusya’nın 3/4 ‘ünü kaplayan Sibirya, tayga adı verilen geniş çam ormanlarının hakimiyetindedir. Rusya, dünyanın en uzun ve en güçlülerinden bazıları da dahil olmak üzere 100.000 nehre sahiptir. Ayrıca Avrupa’nın en büyük iki gölü olan Ladoga ve Onega dahil, pek çok göle de sahiptir. Sibirya’daki Baykal Gölü, dünyadaki diğer göllerden daha fazla su içermektedir.

İnsanları ve Kültürü

Rusya’da 100’den fazla farklı dil konuşan yaklaşık 120 etnik grup vardır. Rusların yaklaşık %80’i atalarının izini 1500 yıl önce ülkeye yerleşen Slavlara kadar takip eder. Diğer büyük gruplar arasında Moğol işgalcileriyle birlikte gelen Tatarlar ve Ukraynalılar yer alır. Öte yandan Rusya, Leo Tolstoy ve Fyodor Dostoyevski gibi yazarlar, Pyotr Ilyich Tchaikovsky gibi besteciler ve Rudolf Nureyev gibi bale dansçıları dahil olmak üzere pek çok düşünürü ve sanatçısıyla tüm dünyada tanınmaktadır.

Doğası

Rusya ne kadar büyük olursa olsun, çok sayıda ekosisteme ve türe ev sahipliği yapması şaşırtıcı değildir. Ormanları, bozkırları ve tundraları, Asya kara ayıları, kar leoparı, kutup ayıları ve pika adı verilen küçük, tavşan benzeri memeliler de dahil olmak üzere pek çok nadir hayvan için yaşam alanı sağlar. Ülkenin ilk milli parkları 19. yüzyılda kurulmuş ancak onlarca yıllık düzensin kirlilik yüzünden vahşi yaşam bölgelerinin çoğu zarar görmüştür. Şu anda, Rusya topraklarının yaklaşık %1’i, zapovednikler olarak bilinen koruma alanlarında korunmaktadır. Rusya’nın en ünlü hayvanı, dünyanın en büyük kedisi olan Sibirya kaplanıdır. Doğu Rusya ormanlarına özgü olan bu nesli tükenmekte olan devasa kediler, kuyrukları hariç 3 metre uzunluğa ve 300 kilogram ağırlığa kadar ulaşabilir.

Devleti ve Ekonomisi

Rusya’nın demokrasi tarihi kısadır. Ülkenin 1917’deki ilk seçimi Bolşevikler tarafından hızla tersine çevrilmiş ve 1991’de Boris Yeltsin’in seçimlerine kadar demokrasi oturmamıştır. Rusya, tümü Moskova’daki hükümet tarafından kontrol edilen tam 86 cumhuriyet, il ve bölgeden oluşan federasyondur. Devlet başkanı, halk tarafında seçilen cumhurbaşkanıdır. Ekonomisi ise, petrol, kömür, demir cevheri, altın ve alüminyum dahil olmak üzere geniş doğal kaynak arzına dayanır.

Tarihi

Rusya’daki en eski insan yerleşim yerleri, İskandinavların güneye (Volga Nehri çevresindeki bölgelere) taşınmasıyla M.S. 500 civarında ortaya çıkmıştır. Bu yerleşimciler batıdan Slavlara karışmış ve sonunda şimdilerde Ukrayna’nın Kiev şehri olacak kaleyi inşa etmiştir. Kiev, 200 yıl boyunca Avrupa Rusya’sının çoğunu yöneten imparatorluğa dönüşmüş, ardından Ukrayna, Beyaz Rusya ve Moskova’ya ayrılmıştır. Muscovy’nin başkenti Moskova, güneydeki Moğol istilalarının insanları Moskova’ya yerleşmeye ittiği 13. yüzyıla kadar küçük ticaret merkezi olarak kalmıştır. 1550’lerde Moskova hükümdarı IV. İvan, Moğolları Kiev’den kovup bölgeyi birleştirdikten sonra Rusya’nın ilk çarı olmuştur.

1682’de Büyük Petro, 10 yaşında çar olmuş ve 42 yıl boyunca Rusya’yı daha modern ve daha Avrupalı yapmak için çalışmıştır. 1917’de hükümetlerinden memnun olmayan Ruslar, çarı devirmiş ve seçilmiş hükümeti kurmuşlardır. Ancak birkaç ay sonra Bolşevikler adlı komünist grup, iktidarı ele geçirmiştir. Liderleri Vladimir Lenin, Rusya ve diğer 11 ülkeden Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’ni (SSCB) kurmuştur. SSCB, İkinci Dünya Savaşı’nda Amerika Birleşik Devletleri’nin yanında savaşmış ancak iki güç ve müttefikleri arasındaki ilişkiler, savaşın 1945’te sona ermesinden kısa süre sonra gerginleşmiştir. Bu gerilimler, Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla 1991’de sona eren ‘Soğuk Savaş’a yol açmıştır.

Ayrıca Avrupa’da Az Parayla Gezilebilecek 8 Ülke adlı yazımıza göz atabilirsiniz.

Rusya Hakkında 10 İlginç Gerçek

Zamanının en rekabetçi oyunu ‘Tetris’ Rusya’da üretilmiştir.

Bu oyun dünya çapında ve ülkemiz çapında olağanüstü popülerlik kazanmış olsa da ilk baskısı 1984 senesinde programcı ve bilim insanı Alexey Pazhitnov tarafından döneminin SSCB’nde icat edilmiştir.

Matruşka bebeklerin kökeni esasında Japonya’ya aittir.

Meşhur Rus ahşap oyuncak bebek Matruşka’nın Japonya ile bağlantısı vardır. Hikâye, Rus ahşap oyuncak bebeği için tasarımı üzerinde çalışan Rus sanatçı Sergey Malyutin’e, içinde başka bebeklerin de saklandığı Japon ‘Daruma’ bebeğinin hediye edilmesine kadar gider. Sekiz adet bebekten oluşan ilk Matruşka, 1890’larda Malyutin’in çizimlerini kullanan ahşap bebek ustası Zvyozdochkin tarafından üretilmiştir.

Rusya’nın kedilerinin mesleği vardır.

Ermitaj Müzesi, Rusya’nın ulusal hazinesidir ve kediler de Ermitaj’ın hazinesidir. Bu koruyucular paha biçilmez sanat eserlerini farelerden korur ve tüm personel tarafından onlara değer verilir. Her kedinin fotoğraflı kişisel pasaportu bile vardır ve düzenli maaş alırlar.

Sokak köpekleri ise metroda gezme hakkına sahiptir…

Şehrin sert kışlarından kurtulmak için Moskova’nın köpekleri soğuk sokaklar için çözüm üretmek zorunda kaldı. Şehrin güzel metro sistemini keşfederken akıllı köpek sakinlerini trene binip inerken görebilirsiniz. Bazıları tannoy anonslarıyla metro duraklarını fark etmeyi öğrenirken diğerleri ise güvenlik görevlileriyle arkadaş oldu. Ve St. Petersburg’un kedileri gibi bu köpeklerin de fare popülasyonunu düşük tutma görevi vardır.

Rusya temelde kocaman ormandan ibarettir.

Rus toprakları çok büyük ve çoğunluğu Sibirya’dan oluşur. Başka deyişle, Rusya’nın %60’ı ormandır. Daha da ilginci, o ormanın yarısı tamamen insansız ve ıssızdır.

Dünya’nın en soğuk yerleşim yeri Rusya’dadır.

Sibirya’nın Yakutya bölgesindeki Oymyakon kasabası, dünyadaki en soğuk yerleşim yeri olarak kabul edilir. En düşük sıcaklık 1938’de dudak uçuklatan -77,8°C ile kaydedilmiştir. Aralık ve ocak aylarında ortalama sıcaklık -50°C’den daha sıcak değildir.

Rusya’nın bir bölgesi subtropikal hava yaşamaktadır.

İnanması zor, biliyoruz. Ama doğruluğundan emin olabilirsiniz. Sochi, Cannes ve Nice gibi sıcak noktalarla aynı enlem hattında olan bu şehir (genellikle ‘Rus Rivierası’ olarak adlandırılır), palmiye ağaçlarına, nemli yazlara ve ılıman kış sıcaklıklarına sahiptir.

Dünyanın en uzun demiryolu Rusya’dadır.

Trans-Sibirya Demiryolu dünyadaki en uzun demiryoludur; uzunluğu 9289 kilometredir ve 8 zaman dilimi geçer. Tüm demiryolunu gezmek için trende yaklaşık 1 hafta geçirmeniz gerekir.

Rusya’nın kendi mafya çetesi savaşları vardı.

Kötü şöhretli ‘Uralmash’, yerel mafyalar tarafından finansal kazanç amacıyla kuruldu. Başlangıçta küçük işletme Yekaterinburg’u kontrol etmeye başladılar ancak SSCB’nin dağılmasının yaygın istikrarsızlığa yol açmasıyla hızla iktidara geldiler. Uralmash çetesinin ezeli düşmanları ‘Merkez’ çetesiydi. Her çete ölülerini şehrin farklı yerlerindeki ayrı mezarlıklara gömerdi. Şimdilerle, aşırı gerçekçi görüntüler ve tanımlayıcı niteliklerin işlendiği, zamanının kötü şöhretli mafya üyelerinin mezar taşlarını ziyaret etmek mümkündür.

Tarihin en kanlı kuşatması Rusya’da yaşandı.

İkinci Dünya Savaşı sırasında, St. Petersburg hala Leningard olarak bilinirken Alman kuvvetleri şehri kuşattı ve giriş-çıkış noktalarını kesti. İnsanlar nerdeyse 900 gün boyunca suya veya elektriğe erişimleri olmadan açlığa ve dondurucu soğuklara rağmen hayatta kalmışlardı. Milyonlarca sivil ölmüş ancak şehirlerini sonuna kadar korumaya devam etmişlerdir. Hatta yerel radyo istasyonları, yerel halk şehrin hala ayakta olduğunu hissetsin diye yayından tıkırdayan metronom sesi veriyordu.