Son zamanlarda popüler kültürün etkisiyle kült eserleri kitapçılarda sıklıkla görülse de aslında bilimkurgu herkes tarafından sevilen bir kitap türü değildir. Yani bi’ aşk romanı etkisi yaratmaz en azından… Fakat seveni de delicesine sever. Hatta sadece bilimkurgu romanı okuyan insanlar bile vardır. Eğer sizin de bilimkurguya böyle bir sevdanız ya da en azından merakınız varsa okumanız gereken 22 kitabı yazdık…

1. Yeni Kristal Dünya, Margaret Cavendish

Yaklaşık 400 yıl önce yazılmış olan bu kitap muhtemelen yazılmış ilk bilimkurgu kitabıdır. Margaret Cavendish’in bu korkusuz, feminist ve hayal gücüyle dolu metni sadece zamanına göre değil bizim zamanımıza göre de inanılmaz cesurdur.

Cavendish ütopik hikayesinde, kaçırılan bir kadının yarı insan- yarı hayvan olan yaratıklar (tilki adamlar, balık adamlar, kaz adamlar vb.) tarafından yönetilen başka bir dünyaya seyahat edişini anlatmaktadır. Hikayedeki kadın, çok güzel olduğu için yeni gittiği bu garip yerin İmparatoriçesi olur ve gökten yağan gerçek ateşten yapılmış taşlarla kendi dünyasına istila düzenler.

2. Frankensteın, Mary Shelley

Shelley’nin sadece 18 yaşındayken yazdığı bu klasik gotik gerilim hikayesi, iki yüzyıl sonra, yaşam ve ölümün doğası, ölümsüzlük ve genetik mühendisliği gibi büyük konuları ele alan bilimkurgu ve korku türlerinin atası konumuna gelmiştir. Bu bilim yanlısı romanda, sırf merakından yoktan yeni bir varlık yaratan ve sonrasında eylemlerinin sorumluluğunu kabul etmeyen duygusuz ‘’canavar’’ Dr. Frankenstein konu edilmektedir.

Ölüm ve teknik yaşam arasındaki boşluğun her zamankinden daha dar olduğu ve bilim adamlarının insanı insan yapan şeylerin yapısıyla oynayabildiği çağımızda, Frankenstein hala önemli bir ders vermektedir: Sırf yapabildiğin için, yapman gerektiği anlamına gelmez…

3. Vakıf, Isaac Asımov

Asimov Vakıf serisinde, normal öykülerinden daha farklı bir ruhta, imparatorlukların yükselişini ve düşüşünü anlatmaktadır. Seri aynı zamanda, Hari Seldon’un mimarı olduğu ve binlerce yıl önceden doğru tahminlerde bulunarak insan ırkını karanlık çağlardan kurtarabileceğine inandığı psikotarih akımını izlemektedir. Elon Musk’ın da en sevdiği kitaplardan biriymiş…

4. Kaplan! Kaplan!, Alfred Bester

Bester’in dönüm noktası unvanına sahip olabilecek bu romanı oldukça basit bir önermeyle başlamaktadır: Ya insanlar ışınlanabilseydi? Ve bu soru Güneş Sistemi boyunca dolanmış bir yeniden doğuş ve intikam hikayesine yayılmaktadır…

Şu anki orijinal adı The Stars My Destination olan kitap ilk olarak İngiltere’de bir William Blake şiirinden esinlenilerek Tiger! Tiger! ismiyle yayınlanmıştır. Bu yüzden Türkçe uyarlamasında Kaplan! Kaplan! olarak anılan kitapta; altı ayını uzayda mahsur kalarak ve kitabın geri kalanını da mahsur kalmasıyla ilgili intikam peşinde koşarak geçiren, vahşi ve eğitimsiz bir hayvan olan Gully Foyle anlatılmaktadır.

5. Solarıs, Stanıslaw Lem

Lem’in 1961’de kaleme aldığı bu kısa roman, aslında kurgudan çok felsefi temellidir. Kitap, Solaris gezegenindeki gizemli okyanusu anlamaya çalışan bir insan ekibini anlatmaktadır.

İstasyondakilerin araştırmaları yabancı gezegenin canlı bir resmini çizen ancak nasıl işlediğini bir türlü çözemeyen uzun uzun açıklamalarla sınırlı kalmaktadır. Bu sırada Solaris araştırmacılar hakkında kendisinden daha fazlasını ortaya çıkarmaktadır ve kitap, kendi dünyalarına ait olmayan bir şeyi anlamaya çalışan insanların yararsızlığını göstermektedir.

6. Dune, Frank Herbert

2012’de WIRED ABD okuyucuları tarafından tüm zamanların en iyi bilim kurgu romanı seçilen kitap, aynı zamanda filmi de eşit derecede başarılı olarak koca bir bilimkurgu evrenine ilham kaynağı olmuştur. Hikâye, bilgisayarların dini nedenlerle yasaklandığı ve asil ailelerin tüm gezegenleri yönettiği feodal çağlarda sıkışmış bir galakside, 20.000 yıl sonrasını anlatmaktadır.

Ayrıca Bilim Kurgu Türünde 10 Farklı Kitap Tavsiyesi adlı yazımızı inceleyebilirsiniz.

7. Buz, Anna Kavan

Kavan’ın son ve en iyi bilimkurgu romanı olan Buz, durdurulamaz monolitik bir buz tabakasının yavaş yavaş dünyayı kapladığı ve her şeyi öldürdüğü; dünyanın sonunun unutulmaz, klostrofobik bir versiyonunu sunmaktadır.

Öyküde erkek kahraman ve anlatıcı sonsuza kadar yakalanması zor ve ruhani genç bir kadının peşinde koşmaktadır. Fakat bu sırada buz yaklaşmaktadır ve adam kadına karşı git gide daha karanlık ve şiddetli hale gelen duygularıyla baş etmeye çalışmaktadır.  

8. Karanlığın Sol Eli, Ursula K. Le Guın

Le Guin’in kaleminden çıkan bu karmaşık kitapta hikâyenin büyük kısmı, tüm yıl boyunca soğuk ve herkesin aynı cinsiyette olduğu, Dünya benzeri uzak bir gezegen olan Winter’da geçmektedir. Roman, dünyadan ziyarete gelen ve bu yabancı kültürü anlamaya çalışan Genly Ai’nin merceğinden androjenlik fikirlerine değinen ilk romanlardan biridir.

9. Karanlığı Taramak, Phılıp K. Dıck

Bilimkurguya çok benzemeyen, daha çok yazarın uyuşturucu bağımlılığıyla mücadelesini ayrıntılı bir biçimde anlatan bol halüsinasyonlu otobiyografik bir romandır.

Hikâye, yakın gelecekteki California’da, polis yardımcısı Bob Arctor’un polislerle tanışırken yüzünü ve sesini gizlemek için özel bir ‘’mücadele kıyafeti’’ giymesi gereken ve yıkıcı psikoaktif uyuşturucu Madde D’ye bağımlı bir topluluğun arasında gizlice yaşamasını konu almaktadır.

10. Yakın, Octavıa E. Butler

Butler’ın orijinal ismi Kindred olan bu hikayesinde, kendini defalarca, köle sahibi beyaz atasını kurtarmak için 1979 Los Angeles’ından İç Savaş Öncesi Antebellum’a ışınlanırken bulan Afro-Amerikan yazar Dana’nın günümüzdeki kimliğini kaybetmeden kölelikten sağ çıkmanın zor ve korkunç gerçekliğiyle yüzleşmesini konu almaktadır. 

11. Neuromancer, William Gibson

Bir siberpunk romanı olan Neuromancer, hackerken esrarkeşe dönen Henry Case’in bir toksini tersine çevirme umuduyla oldukça tehlikeli bir işe kalkışmasını konu almaktadır. Distopik bir Japon yeraltı dünyasında geçen roman, yapay zekadan kryoniklere kadar her türlü fütüristtik teknolojiye değinmektedir.

12. Phlebas’ı Hatırla, Iaın M. Banks

Gerçek bir uzay operası olan kitapta, Zihin tarafından yönetilen insansı, uzaylı ve duyarlı makinelerden oluşan yıldızlararası ütopik bir toplum olan Kültür anlatılmaktadır. Hikâyenin galaksisinde bir savaş sürmekte ve bir taraf inanç için savaşırken diğer taraf ise ahlaki varoluş hakkı için savaşmaktadır. 

13. Hyperıon, Dan Sımmons

1990 yılında Hugo Ödülü kazanan eserin Hyperion dünyasında, insanlık binlerce dünyaya yayılmasına rağmen hiçbiri Hyperion kadar ilgi çekici ve tehlikeli değildi. Burada Zaman Mezarları adı verilen, yaşsız yapılar ve onların korkunç koruyucusu Shrike bulunmaktadır. Shrike, Zaman Mezarları’na saldırmaya kalkan herkesi öldürmektedir ve bu koruyuculuğuyla mezarlara yapılan hac ziyaretlerini kontrol eden dindar bir gruba ilham kaynağı olmuştur. 

14. Jurassıc Park, Mıchael Crıchton

Jurassic Park, büyük medya ürünü ‘’Jurassic World’’e dönüşmeden önce, Crichton tarafından yazılmış akıllı, düşünceli ve sürükleyici bir bilimkurgu klasiğiydi. Öykü, genetik mühendisliğinin tehlikeleri hakkında büyük bir benzetme olmaya devam etmektedir. Ayrıca, dinozor tanımlamalarıyla da en az T-Rex kadar dikkat çekmektedir.

15. Parazit, Neal Stephenson

Çılgınca, eğlenceli ve şüphe uyandıracak derecede ileri görüşlü olan Parazit, dini bir tarikat tarafından yayılan tehlikeli bir virüsün yayılmasını durdurmaya çalışan seçkin bir hacker ve kılıç ustası olan Hiro Protagonist’i anlatmaktadır. Sinir dilbilimini, antik mitolojiyi ve bilgisayar bilimini harmanlayan kitap; sosyal ağları, kripto para birimini ve Google Earth’ü ürkütücü bir biçimde tahmin etmektedir.

Ayrıca Ünlü 10 Türk Bilim İnsanı ve Çalışmaları adlı yazımızı inceleyebilirsiniz

16. Metro 2033, Dmıtry Glukhovsky

Yıl 2033 ve nükleer bir kıyamet Moskova’daki insan nüfusunun son kalıntılarını şehrin altındaki tünellerden oluşan labirente kaçmaya zorlamaktadır. Her metro istasyonunda bağımsız kabileler gelişmekte, mal ticareti yapılmakta ve kabileler birbirleriyle savaşmaktadırlar. Fakat istasyonlar arasındaki tüneller korkunç et yiyen mutantları ve insanları çılgına çeviren bir sesi gizlemektedir…

17. Antilop Ve Flurya, Margaret Atwood

Atwood’un diziye de uyarlanan diğer bir kitabı The Handmaid’s Tale gün geçtikçe daha makul görünen bir dünyayı anlatırken Antilop ve Flurya’da yazar, mutlak uç noktalarına götürülen güncel eğilimlerin genetiği değiştirilmiş bir sirkini işlemektedir. Kitabın dünyası canlı, gerçeküstü ve yeterince rahatsız edicidir.

18. Üç Cisim Problemi, Lıu Cıxın

Üç Vücut Problemi, günümüz kültür devrimi ile gizemli bir video oyunu arasında gidip gelen ve çağa yayılan bir romanın sonucudur. Bir üçleme olan eserin ilk bölümü, Batı bilimkurgu romanlarının mecazlarından büyüleyici bir şekilde sapmaktadır ve eğlenmenin yanı sıra gerçekten bir şeyler öğretebilecek kadar da bilimle yüklüdür.

19. Marslı, Andy Weır

Weir’ın ilk romanı Marslı, ciddi anlamda bilimi romanlaştırarak ortaya çıkardığı bilimkurguyla, Mars’taki yaşam hakkında iyice araştırılmış tonlarca ayrıntıyı bir araya getirmektedir. Patatesleri kendi dışkınızla nasıl gübreleyebileceğinizden tutun, bir Marslı gezgini için bir yaşam destek sistemini nasıl hackleyebileceğinize kadar tüm açıklamaları barındıran bir kitap…

20. Kalp Gidince, Margaret Atwood

Biraz tekno-distopya, biraz hiciv, biraz komedi, biraz da klasik Atwood içeren tuhaf bir roman kokteyli… ABD’nin kasvetli, postlapsarian versiyonunda, genç aşıklar Charmaine ve Stan, arabalarında yaşayan ve suçlulardan kaçan sefil bir varoluşa katlanmaktadırlar. Amerikan banliyölerinden sonra modellenen kapalı bir topluluk olan Positron Projesi’ne katıldıktan sonra Charmaine ve Stan’in hem hayatları hem de ilişkileri oldukça hızlı bir biçimde değişecektir.

21. Güç, Naomi Alderman

Kadınları yükselişe sokan bu sürükleyici romanda, yazar Alderman’a, ellerinden elektrik yayma konusunda güçlü ve yeni bir yetenek keşfeden kadınlarla ilgili bu yaratıcı gerilimi yazarken Atwood akıl hocalığı yapmıştır.

22. Borne, Jeff Vandermeer

Borne, kıyamet sonrası bir şehirde, bilinmeyen bir çöpçünün dev uçan bir ayının kürkünden bir nesne koparmasıyla başlamakta ve sonra daha da garipleşmektedir. Kitapta ana karakter, Borne adında zekice bir deniz anemonu benzeri bir yaratıkla arkadaşlık kurmaktadır. Uçan dev ayıların, zeki deniz anemonu Borne’un ve hikâyenin gizemi sonunda açığa çıkmakta ve karşılaşabileceğiniz en renkli distopyayı yaratmaktadır.