Köpek Kısırlaştırmanın Zararları ve Faydaları Nelerdir?
- Cahil Uzman yazdı.
- 22 Aralık 2021
- 437 okunma
Eğer evinizde evcil hayvan besliyorsanız, onun yalnızlığından kurtarmak ya da daha sağlıklı olmasını sağlamak için ara ara onu kısırlaştırmayı düşünüyor olabilirsiniz. Özellikle sokaklardaki sahipsiz köpek nüfusunun her geçen gün artmasıyla üremesini istemediğiniz köpeğinizle beraber sokağa çıkmayı zorlaştırabilir. Üstelik kısırlaştırma işlemiyle elde edilen fiziksel sağlık yararları olabildiği için köpeklerde kısırlaştırmanın zararları nelerdir, yararı ya da herhangi bir yan etkisi var mıdır gibi sorular düşündürücü olabilmektedir. Günümüzde kısırlaştırma operasyonu özellikle kedi ve köpeklere sıklıkla uygulansa da karar vermeden önce işlemin tüm avantajları ve dezavantajları göz önünde bulundurulmalıdır. En doğru kararı verebilmeniz adına sizler için köpek kısırlaştırmanın zararları ve faydaları hakkında bilgiler derledik.
Köpek Kısırlaştırmanın Zararları Nelerdir?
Köpek kısırlaştırmanın zararları olabileceğinden bahsetmek yerine işlem sonrası oluşabilecek komplikasyonlar ve risklerden bahsetmek daha sağlıklıdır. Bu riskleri şöyle sıralayabiliriz:
- Köpek kısırlaştırma işlemi cerrahi yollarla gerçekleşir. Dolayısıyla bu köpeğinizin anestezi alacağı anlamına gelir. Köpeğin anesteziye nasıl tepki vereceği önemlidir.
- Ameliyatın mutlaka steril koşullarda yapılması gerekir; ameliyatın neden olduğu ağrı, kanama, kesiler, enfeksiyon ve bu dönem içerisinde kullanılan ilaçlara köpek reaksiyon gösterebilir. Steril koşullar sağlanmadığında ameliyat yarası mikrop kapabilir.
- Ameliyat esnasında oluşabilecek bu riskler uzman veteriner tarafından mutlaka takip edilmeli ve yan etkiler minimuma indirilmelidir.
- Ameliyat sonrası dönem son derece önemli ve en kritik süreçtir. Bu dönemde meydana gelebilecek komplikasyonlar köpekte kalıcı izler bırakabilir, hatta kimi zaman hayati risklere sebep olabilir.
- Dolayısıyla ameliyat ne kadar başarılı geçerse geçsin sonrasında gerekli önlemlerin alınmaması ve yeterli kontrollerin sağlanmaması süreci ciddi şekilde olumsuz etkileyebilir.
- Enfeksiyon ihtimalinin en düşüğe indirilmesi adına köpek kısırlaştırma sonrası dikişlerini yalamalarının engellemesi için yakalık takılması sağlıklı olacaktır.
- Köpeklerde kısırlaştırma ameliyatının amacı erkek bireylerde testosteron ve dişi bireylerde ise östrojen salınımının önlenmesidir. Normal şartlarda amacınıza uygun olarak bu durum yararlı olsa da bu hormonların eksikliği köpeklerde kemik gelişimi benzeri vücut sistemleri üzerinde ufak sorunlara neden olabilir.
- Bu sebeple köpeklerde kısırlaştırma ameliyatının zamanını doğru ayarlamak son derece önemlidir. Köpek detaylı şekilde muayene edilmelidir. Büyük ırk köpeklerin gelişimini tamamlamış olmasına özellikle dikkat edilmelidir. Aksi takdirde yapılan kısırlaştırma ameliyatı ilerleyen zamanlarda köpeğin eklem problemleri yaşama ihtimalini artırabilir.
- Obezite riskinin artışı da köpek kısırlaştırmanın zararları arasında sayılabilir çünkü kısırlaştırılan hayvanların metabolizma hızları, kalori gereksinimleri ve ayrıca hareketlilikleri gözle görülür derecede azalır. Dolayısıyla tüm bu farklılıklar obezite riskini artıracaktır.
- Burada dikkat edilmesi gereken nokta, kısırlaştırma sonrasında kilo alımının önlenebilmesidir. Bunun adına köpeğin gelişim özelliklerine ve ırkına uygun olarak üretilen mamaların tercih edilmesi ve onları oyuna teşvik ederek yeterince hareket etmelerinin sağlanması önemlidir.
- Genel olarak kısırlaştırılan evcil hayvanın enerjisi düşük beslenme programını takip etmesi gerektiği söylenebilir. Beslenme programları veteriner hekim tarafından mutlaka kontrol edilmelidir. Böylece fazladan kilo almaları önlenebilir.
- Obezite riskinin yanı sıra kısırlaştırılan köpeklerde doğru beslenme programı uygulanmadığında veya köpek magnezyum ve fosfor oranları yüksek, sindirimi zor olan ucuz mamalar ile beslendiğinde idrar yollarında kristal oluşumu ihtimali artabilir.
- Kısırlaştırılmış köpeklerde yaş artışına bağlı gelişen demans hastalığının görülme ihtimali artabilir. Köpek zamanla eğitimini, sahibini ve evini unutabilir. Hatta ona bakan kişilere farklı şekilde davranmaya başlayabilir. Bunun sebebi ise köpeklerin bilişsel sağlığını koruyan şeyin üreme hormonları olmasıdır.
- Öte yandan kısırlaştırmayla üreme hormonu salgılanmasının kesilmesi endokrin sistemini de etkileyebilir. Özellikle tiroit seviyesindeki düşüşe bağlı olarak hipotiroidizm görülebilse de bu veteriner hekim tarafından kolayca tespit edilebilir ve takviyeler kullanılarak düşüş kontrol altında tutulabilir.
- Dişi köpek kısırlaştırma zararları arasında ameliyat sonrası idrar kaçırma veya idrarını tutamama olasılığı her zaman vardır. Fakat genele vurulduğunda bu olasılık %1-2 civarındadır.
- Kısırlaştırılan köpeklerde hemanjiyo ve osteosarkom gibi kanser çeşitlerinin görülme ihtimali yükselir. Bu durum çok nadirdir ancak kısır köpeklerde ihtimalin daha fazla olduğu söylenebilir.
- Köpeğin 1 yaşını doldurmadan kısırlaştırılması durumunda, kalça çıkığı riski artar. Eğer köpeğin genetik yatkınlığı varsa ihtimal daha fazla artmış olacaktır.
- Köpek kısırlaştırmanın dezavantajlarından biri de hücre tümörlerinde ve lenf kanserinde riskin artmasıdır.
- 40.000 köpek üstünde yapılan araştırmaya göre yine prostat kanseri ve eklem bozuklukları riskinin arttığı gözlemlenmiştir.
- Erkek köpek kısırlaştırma zararları için, bazı veriler, kısırlaştırmanın erkek bireylerde diyabet olasılığını ikiye katladığını öne sürer.
- Kısırlaştırılan köpeklerde daha sonra yapılan aşılara karşı alerjik reaksiyon görülme ihtimali artabilir.
- İdrar yolları enfeksiyonları gibi ürogenital problemlere daha kolay yakalanma da yine köpek kısırlaştırmanın zararları arasında sayılabilir.
- Kısırlaştırılan köpeklerin normal yaşlanma sürecinden farklı olarak dışarıda uyum sorunu ve uyku-uyanıklık dengesinde problem yaşamaları söz konusudur.
Köpek Kısırlaştırmanın Faydaları Nelerdir?
Köpek kısırlaştırmanın artırdığı bazı riskler ve zararları bulunmasının yanı sıra bazı yararları da olduğunu söylemek mümkündür. Köpek kısırlaştırmanın faydalarını sıralayabiliriz:
- Köpeklerin kısırlaştırma sayesinde daha uysal mizaca sahip oldukları bilinir. Özellikle kızgınlık dönemindeki dişi köpeğin peşinde dolaşan erkek bireyler arasında yaşanan gerginlikler ve meydana gelen yaralanmalar ameliyat sonrasında oldukça azalır.
- Ev içerisinde yaşayan erkek köpekler için de bu durum söz konusudur; kısırlaştırılmayan erkekler dişi köpeklerin hormon değişikliklerini algılayabildikleri için evden kaçabilir, kavgaya karışabilir ve yaralanabilirler. Sadece ev içerisinde yaşayan köpeğin dışarıda daha tehlikeli ortama girmesi daha fazla risk ortaya çıkacağı anlamına gelecektir.
- Bilimsel araştırmalara göre, köpek kısırlaştırmanın faydaları arasında en cezbedici olan şey köpeklerin ortalama ömrünün artmasıdır.
- Dişi köpeklerin kısırlaştırma ameliyatı geçirmesiyle yumurtalık ve rahim kanseri ihtimali ya da hayati tehlikeye yol açabilen ‘pyometra’ isimli rahim enfeksiyonu olasılığı azaltılabilir.
- Yine meme kanseri görülme ihtimali kısırlaştırılan köpeklerde daha az olmaktadır.
- Tıpkı dişi köpeklerde olduğu gibi, erkek köpeklerde de kısırlaştırma sonrasında testis kanseri ya da prostat problemi yaşama olasılığı düşer.
- Köpek kısırlaştırmanın en önemli ve amacına uygun faydası plansız gebeliklerin önlenmesidir. Bu operasyon özellikle sokakta yaşayan köpeklerin çiftleşmesini engelleyerek dişi bireylerin çok doğum yapmasını, doğum esnasında hayati riske girmesini ya da düzgünce yaşayamayacak yeni yavruların dünyaya gelmesini engeller.
- Kısırlaştırılan köpekte hormonların etkisiyle meydana gelen davranış değişikliklerinin yaşanma ihtimali yok olur.
- Köpek kısırlaştırıldığında hem kendi cinsine hem de diğer hayvanlara karşı daha az saldırgan olur, sakinleşir. Dolayısıyla temas azalacağı için diğer hayvanlardan kapabileceği enfeksiyon riski azalır.
- Kısırlaştırma ameliyatının ardından evcil hayvanlar, evlerine ve sahiplerine daha da bağlanırlar.
- Kısır köpekler kızgınlık dönemlerinde yaşadıkları stres ve buna bağlı olarak gelişen düşük vücut direncinden korunurlar.
- Yine kızgınlık döneminde meydana gelebilecek kaza ve yaralanmalardan, istenmeyen çiftleşmeden kapılabilecek hastalıklardan köpekleri korumanın yolu kısırlaştırmadır.
- Kısırlaştırılan dişi köpekler, dar doğum kanalı ve vücut yapısının küçük olması gibi doğum esnasında meydana gelebilecek komplikasyonlardan korunurlar.
- Kısırlaştırma aracılığıyla üreme kontrol altına alındığında, köpek türünün mevcudu da kontrol altında tutulur. Böylelikle hali hazırda dünyaya gelmiş olan evsiz köpeklerin sahiplendirilmesi teşvik edilebilir.
Can dostlarımız için efsane köpek isimleri yazımızı da inceleyebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Erkek bireylerde kısırlaştırma zamanıyla köpeğin boyutu arasında doğrudan bağlantı vardır. Küçük ve orta boydaki ırktan köpekler için 6 aylık yaş uygunken, büyük boydaki ırktan köpekler için 1 yaş ameliyat için ideal kabul edilmektedir?
Pek çok veteriner hekim, ilk kızgınlıktan önce dişi köpeği kısırlaştırmanın ileride meme kanserine yakalanma riskini azaltacağını belirtir. Bu dönem ise dişi köpeklerde ortalama 5-10 aylık döneme denk gelmektedir.