Evde Rüzgâr Enerjisi İle Elektrik Üretimi Nasıl Yapılır?
- Minik Tospik yazdı.
- 5 Ağustos 2021
- 899 okunma
Kendi evinizde, kendi şartlarınızla rüzgâr enerjisinden elektrik üretimi yapmak, bu cümleyi kurmak kadar bile zor değil! Günümüzde dünyadaki enerji kaynaklarının sıklıkla kullanılması ve ülkemizdeki enerji politikaları dolayısıyla faturaların sürekli olarak yükselmesi bizleri maalesef ki enerji kaynağı için farklı yollar arayışına itiyor. Esasen yalnızca bireysel anlamda değil tüm ülkemiz ve hatta dünyamız adına sürdürülebilirliğin önemi ve kolaylığı, yenilenebilir enerji kaynaklarının dikkatle incelenmesini sağlıyor.
Yenilenebilir Enerji Kaynağı Nedir?
Doğada kendiliğinden bulunan ve yine doğa tarafından devamı takviye edilebilen kaynaklara sahip enerjiye, yenilenebilir enerji denmektedir. Tanımından da anlaşılacağı üzere, yenilenebilir enerji kaynakları doğa tarafından üretilir ve devamlılığı sağlanır. Örneğin güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, hidrolik enerji, biyokütle enerjisi, jeotermal enerji, hidrojen enerji, gelgit enerjisi ve dalga enerjisi gibi kaynağı doğada hali hazırda bulunan pek çok enerji vardır. Rüzgâr ise, bu yenilenebilir enerji kaynakları arasından devridaimi ve ulaşımı en basit olanlardandır. Tedarik aşaması için ülkemiz şartlarında biraz masraf yapmak gerekse de harcanan paraların karşılığını az zamanda verebilen türbinlerle kimi bölgelerde elektrik üretimi ve ihtiyacı karşılanmaktadır.
Rüzgâr Enerjisi Nedir?
Rüzgâr, tek başına, sürdürülebilir, yenilenebilir ve ekolojik kaynakların başında gelmektedir. Özellikle petrol, kömür, doğalgaz gibi kükürt kaynağı bulunan ve karbondioksit emilimi yüksek olan yakıtların çevre kirliliğini artırması ve giderek daha da pahalı olmasıyla rüzgâr enerjisi son zamanlarda hiç olmadığı kadar yoğun ilgi görmeye başlamıştır.
Rüzgâr kendi içerisinde yoğun şekilde kinetik enerji bulundurur. Bu enerjinin elektriğe dönüşmesi ise şu süreçlerden geçer; inşa edilen rüzgâr türbinlerin kanat kısmına çarpan rüzgâr içerisinde barındırdığı kinetik enerjinin yarısını bu kanatlara bırakmaktadır. Kanatlar bu çarpmanın etkisiyle aldıkları kinetik enerjiyle birlikte hareket ederler ve haliyle, bu aktarılan kinetik enerji mekanik enerjiye dönüşür. Kanatların dönüşüyle beraber çalışan vantilatöre benzer mekanizma ise bu mekanik enerjiyi depolar. Böylelikle elektrik enerjisi üretilir.
Ayrıca 2. Dünya Savaş'ında Alman Savaş Teknolojisi adlı yazımıza göz atabilirsiniz.
Rüzgâr Enerjisinin Faydaları
Her şeyden önce rüzgâr enerjisi doğanın içerisinden çıkar ve doğaya dost enerji kaynaklarındandır. Ne üretimi ne de kullanımı esnasında kirliliğe sebep olabilecek herhangi bir gazın salınımı mümkün değildir. Dolayısıyla, tertemiz enerji kaynaklarının başında gelir. Ayrıca doğal kaynakların kullanılmasıyla elde edildiği için türbinlerin kurulduğu bölgeleri elektrik enerjisi açısından dışarıya ya da kurumlara bağımlı kılmamaktadır. Bireysel konutlara ya da işletmelere de harcanan enerji bağlamında büyük oranlarda tasarruf imkânı sunmaktadır.
Öte yandan, rüzgâr enerjisi yenilenebilir kaynaklardan olduğu için fosil yakıtla gibi sürekli olarak üretim gerektirmemektedir. Tükenme riski yoktur çünkü doğada sürekli bulunur, haliyle süreklidir ve sınırsızdır. Dünya döndüğü, sabahları güneş kendini gösterdiği ve atmosfer bize nefes sağladığı sürece rüzgârın limiti olmayacaktır. Maliyet açısından düşünüldüğünde de rüzgâr enerjisinin hem üretim hem de kurulum masrafı diğer türlere göre çok daha az olacaktır. Her geçen gün daha da ilerleyen teknoloji sayesinde rüzgârların hızını günler öncesinden tahmin etmek mümkündür. Bu teknoloji rüzgâr enerjisi sistemlerinin daha verimli ve etkili biçimde kullanımını sağlamaktadır.
Ev Tipi Rüzgâr Türbini Nasıl Yapılır?
Rüzgar Türbini Malzemeleri
- Boru/ 80 cm (3 adet)
- Taşlama makinası
- Tahta plaka
- Vida
- Somun
- Jeneratör pisi motoru (50 w)
- Kaynak makinası
- Darbeli matkap
- Merdiven
- Şablon çizim
- Direk/ 3 m
Rüzgar Türbini Yapımı
- Rüzgâr türbini yapmaya öncelikle pervaneden başlamalısınız.
- İlk aşama, tahta masa üzerinde şablonun konmasıdır. Bu safhada tahtanın dayanıklı, çürümeyecek yapıda ve rüzgâra karşı hassas olmasına dikkat etmelisiniz.
- Şablon aracılığıyla oluşturduğunuz kopya kağıdını tamamlayın.
- Ardından, tahtanın hem köşelerine hem ortasına delikler açın. Bu açtığınız deliklerin amacı yapacağınız pervane kanatlarının sabit biçimde durmasını sağlamaktadır.
- Şerit testereniz aracılığıyla tahtayı şablona bağlı kalacak şekilde kesin. Tahtayı istediğiniz inceliğe getirin ve böylece pervanenizin şeklinizi oluşturmuş olacaksınız.
- Pervaneyi oluşturmak adına hazırladığınız sistem üzerine kanadı yerleştirin.
- Yerleştirdiğiniz kanatların doğru durduğundan emin olun, sonrasında kanat kesimlerine başlayabilirsiniz.
- Kesimi tamamlayınca türbinin pervanelerinin denge halini kontrol etmelisiniz. Pervanenin dengeyi bozması durumunda tekrar yontma işlemiyle pervaneye şekil verebilirsiniz çünkü pervaneler arasındaki dengeyi sağlamak rüzgâr enerjinizi başarılı ve verimli biçimde üretmek için en önemli safhalardandır.
- Sonra aşamada alternatörü yerleştirmelisiniz. Bu alternatör, kanatta oluşan mekanik enerjinin pervanenin dönmesiyle elektrik enerjisine dönüşmesine yardımcı olacaktır.
Elektrik Üretmek Üzere Evde Hazırlanan Rüzgâr Türbini Nereye Kurulmalı?
Evde elektrik üretimi amacıyla hazırlanan rüzgâr türbininin kurulumu da oldukça önemlidir. Doğru yere kurulmayan rüzgâr türbini gerekli elektriği sağlayamayacak ve verimli olamayacaktır. Evinizde elektrik enerjisi elde etmek adına türbinin nereye konması gerektiği sorusunun cevabı ise şu şekildedir:
Rüzgâr türbininden verimli biçimde elektrik üretmek isteyen kişiler, yüksek rakımlara yel değirmeni kurmalılardır. Süreğen şekilde rüzgârlı olan alanlar, yüksek tepeler ve yüksek basınç içeren ovalar gibi bölgeler rüzgâr türbinini kurmak için en iyi seçenekler arasındadır. Ayrıca, basınç gradyan kuvvetinin (spesifik iki nokta arasında yaşanan basınç değişikliği sebebiyle havanın hareket hızı ve yönüne etki eden kuvvet) yüksek olduğu alanlar, yüksek yerlerde konumlanan engebesiz plato ve tepeler, yağışların sürekli olarak rüzgâr sağladığı vadiler, süreğen şekilde rüzgâr üreten az eğimli vadiler, güçlü rüzgârların etkisinde kalan zirve ve tepeler, yüksek basınç bulunduran düzlükler, termal gradyanları ve jeostrofik rüzgâr bulunan kıyı bölgeleri de rüzgâr türbini kurulumu için elverişli yerlerdir.
Hazır, Ev Tipi Rüzgâr Türbinleri
Kendi evinizde böyle uğraş gerektiren projeyle rüzgâr türbini elde etmek yorucu olabilir ya da beceremeyeceğinizi düşünebilirsiniz. Herkes montaj, kurulum gibi el becerilerine sahip olmadığı için tam olarak istenen cihazı çıkarmak da zor olabilir. Tüm bunlar yerine, bütçeniz müsaitse, düşük ya da görece yüksek tutarlarla rüzgâr türbini satın alarak elektrik faturalarının ağır yükünden kurtulmanız mümkündür.
Dikey 400 W, 400 W ve 800 W gibi çeşitleri olan hazır rüzgâr türbinlerini, ülkemiz piyasasına göre, 1000 TL ve 10000 TL aralığında değişen fiyatlarda bulmak mümkündür. Ancak, eğer maddi imkânlarınız yeterliyse, evinize alacağınız rüzgâr türbinini fiyatlarına göre karar vererek almayın. Kullanacağınız elektrik oranını eski faturalarınızdan yararlanarak bulabilir ve kullanımınız açısından en uygun olanı alabilirsiniz. Bunu yatırım yapmak olarak görebilirsiniz çünkü rüzgâr türbinini satın alırken yapacağınız bu harcamanın karşılığını türbinin ürettiği elektriği kullandığınız sürece, uzun vadede faturalarınızın rahatlamasıyla alacaksınız.
Ayrıca Blockchain Teknolojisi Nedir, Nerelerde Kullanılır? adlı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Peki Rüzgâr Türbini Evimde Neleri Çalıştırabilir?
Bu sorunun cevabı evinizin bulunduğu bölgenin rüzgâr şartlarına ve aldığınız türbinin buna uyumlu olup olmadığıyla değişebilir. Eğer eviniz rüzgârlı alandaysa ev tipi rüzgâr türbinleriyle tüm evinizin elektrik ihtiyacını karşılamanız mümkündür. Bu noktada rüzgâr hızının ne kadar olması gerektiğini merak edebilirsiniz. Rüzgâr türbinleri, ortalama olarak 2 m/s hızda dönmeye başlar fakat verimli şekilde çalışabilmesi adına en az 10 m/s hız gerekmektedir. Haliyle bölgenizde bulunan güçsüz rüzgârlar türbini döndürmeye yetebilir ancak elektrik üretmeyecektir. Rüzgâr hızını kestirebilmeniz için şu örneği verebiliriz: 1 bayrağın süreğen şekilde dalgalanabilmesi için bölgedeki rüzgâr hızının en az 12 m/s olması gerekmektedir. Eğer evinizin bulunduğu alan bu hızda rüzgârı sürekli olarak vadediyorsa, orada türbinle elektrik üretmeniz mümkün olacaktır. Bu noktada rüzgâr türbini seçebilmeniz ya da yapabilmeniz için elektrik üretimini sayılarla şöyle örnekleyelim:
Bağ evinizde elektrik üretmek üzere rüzgâr türbini alacaksınız ve evde 3 tane 10 watt lamba, 1 tane 200 watt buzdolabı ve 1 tane 150 watt televizyon çalışıyor olacak. Alacağınız rüzgâr türbininin evinizin saatlik elektrik tüketimi olan 380 watt’ı karşılaması gerekmektedir. Bu tüketime uygun olacak şekilde, süreğen rüzgârları bulunan bölgede, 400 veya 500 wattlık rüzgâr türbini elverişli olacaktır.
Sıkça Sorulan Sorular
Tipik olarak 1 büyük rüzgâr türbini, ideal koşullar sağlandığında yılda 1,8 MW ya da 5,2 milyon kWh elektrik üretebilmektedir. Bu elektrik enerjisi miktarı ise yaklaşık olarak 600 haneye güç sağlayabilir.
Türbinlerin ana parçalarından olan kulenin uzunluğu 120 metreyi bulurken kanat uzunlukları ise 80 metresi bulabiliyor. Böylelikle, toplam uzunlukları 200 metreye kadar ulaşabiliyor. Montajları sırasında ise 1000 tonluk vinçler kullanılıyor.