Cezvede Yoğun ve Kıvamlı Türk Kahvesi Nasıl Yapılır?

Türk mutfağında önemli yeri bulunan ve ulusça en sevdiğimiz sıcak içecekler arasında olan Türk kahvesi, sadece eşsiz lezzeti ve çağrıştırdığı güzel etkiler açısından değil, aynı zamanda sunum biçiminden yanında ikram edilenlere, sohbetlerinden fal alışkanlıklarına kadar uzun ve keyifli sohbetlerin en muhteşem eşlikçisidir. Haliyle, hayatlarımızda çok değerli yeri bulunur. Osmanlı Devleti’nden günümüze kadar ulaşan Türk kahvesinin oldukça etkili kültürel ağırlığı da bulunur. Tanışma törenlerinin, kız isteme merasimlerinin ve misafirliklerin olmazsa olmazlarındandır. Peki, kendine has tadıyla ve önemiyle Türk kahvesini yoğun ve bol köpüklü pişirmenin yolu nedir? İşte bu sorunun cevabı…

1. Öncelikle Türk Kahvesi Alırken Kaliteli Tercihler Yapmalı ve Aldığınız Kahveyi Elverişli Koşullarda Saklamalısınız.

Enfes güzellikte Türk kahvesi pişirebilmek için, öncelikle pişireceğiniz kahvenin iyi ve kaliteli olması ve alınan kahvenin uygun şartlarda saklanması gerekmektedir. Aksi takdirde, kahve tazeliğini kaybeder, kokusu değişebilir ve aroması ağırlaşabilir. Kahve için en uygun saklama koşulları ise şöyledir: Kahveyi saklamak için hava almayan kaplar tercih edilmesi ve her türlü koku ve nem kaynağından uzak tutulacak biçimde saklanması gerekir. Eğer uygun koşulları sağlayamadığınız için kahvenizi saklamakta zorlanıyorsanız, az miktarlar şeklinde alarak kısa zaman içerisinde tüketmek oldukça faydalı ve pratik olacaktır.

Daha önceleri hazır çekilen kahve alma alışkanlığı pek yoktu. Kahve çekirdeklerini pişirmeye hazır hale getirmek için, evlerde tavada karıştırılıp kavrulur, ardından el değirmenleriyle çekilir ya da havanlarda dövülürdü. Tabii, okuması bile epey zahmetli olan bu süreç yaparken daha da uğraştırıcı olmaktaydı, haliyle konuklara ikram edilen kahvenin önemi iyice artıyordu. ‘Bir fincan kahvenin 40 yıl hatırı’ olması da hem yapılış aşamasındaki zorluğu hem de Türk kültüründeki yerini güzelce ifade etmektedir. ’Kurukahveci Mehmet Efendi’ ülkemizde Türk kahvesi tutkunlarının en çok tercih ettiği ve en kaliteli kahvelerin başında gelmektedir. Yumuşak aromasıyla rahatlıkla tercih edebilirsiniz.

Ayrıca Dondurulmuş Yaz Tatlıları Tarifleri ve Önerileri adlı yazımızı inceleyebilirsiniz.

2. Cezve Tercihiniz de Kahve Tercihi Kadar Önemlidir

Türk kahvenizi en güzel şekilde pişirebilmek için kullanacağınız cezvenin kalitesi ve uygunluğu da en az kahve kadar önemlidir. Bugünlerde Türk kahvesi makineleri evlerimiz, kafe ve restoranlar dahil her yerde yaygınlaşmış olsa da kaliteli bakır cezvede yapılan kahvenin tadına doyum olmadığına inanan kahve tutkunlarının sayısı da azımsanmayacak kadar çoktur. Türk kahvesinin yapılış şekli kimi yörelerde farklılıklar gösterse de geleneksel ve genel anlamda Türk kültüründe kahvenin yapımında bakır cezvelerin sıklıkla kullanıldığını görmekteyiz.

Elbette cezvenin uzun vadede kullanım kalitesini düşürmemek için kahvenizi pişirdikten kısa süre sonra temizlemeniz ve fazla bekletmemeniz gerektiğini söylemeden geçmeyelim. Temizlenmeden uzun süre cezvede bekleyen kahve bir süre sonra bakıra zarar verebilir. Ayrıca, bakır cezvelerin 2-3 yıl arayla kalaylanması gerektiğini de hatırlanmalıdır. Tüm bu uygun şartlar sağlandığında bakır cezveler uzun süre kullanılabilir. Bunun dışında cezveniz bakırdan değilse bile sapının sağlam ve ısıya karşı dayanıklı olmasına özellikle dikkat edilmelidir. Eğer böyle cezvelere sahipseniz, makineye göre çok daha iyi kahveler çıkaracağınıza eminiz…

3. Kullanacağınız Suyun Kalitesi Önemlidir

Lezzetli kahve pişirmek istiyorsanız, kullandığınız suya dikkat etmeniz epey önemlidir. Eğer musluk suyundan kahve yapmak gibi hatalar yaparsanız, musluk suyunun içerisindeki klor yüzünden kahvenizin lezzeti oldukça düşecektir. Zaten musluk suyunun içinde barındırdığı kireç, Türk kahvesi haricinde, sağlığınız açısından ciddi biçimde zararlıdır. Dolayısıyla sadece kahve için değil, sağlıklı yaşam koşulları için de temiz içme suyu tüketmeye özen göstermelisiniz. Temiz içme suyuyla yapılan kahveler çok daha lezzetli olacaktır. Ayrıca, kahvenin bol bol köpürmesini sağlamak adına soğuk su kullanmayı deneyebilirsiniz.

4. Kahve ve Şeker Miktarı/Ayarı Çok Önemlidir

Sade Türk Kahvesi

• Kahve: 1 tatlı kaşığı
• Su: 1 fincan

 Az Şekerli Türk Kahvesi

1. Kahve: 1 tatlı kaşığı
2. Şeker: Yarım kesme şeker ya da yarım çay kaşığı şeker
3. Su: 1 fincan

Orta Türk Kahvesi

• Kahve: 1 tatlı kaşığı
• Şeker: 1 kesme şeker ya da 1 çay kaşığı şeker
• Su: 1 fincan

Şekerli Türk Kahvesi

• Kahve: 1 tatlı kaşığı
• Şeker: 2 kesme şeker ya da 2 çay kaşığı şeker
• Su: 1 fincan

Kahve ve şeker ayarını tutturmak da kahve yapmanın inceliklerindendir. Kahveyi yaptığınız kişiye göre değişebilmekle birlikte yukarıda verdiğimiz oranlar ortalama büyüklükteki kahve fincanları için idealdir. Ancak eğer kahveyi kendinize yapıyorsanız, önerimiz Türk kahvesinin neredeyse hiç olmayan kalorisini artırmamak için fazla şeker eklemekten kaçınmanız olacaktır. Çünkü son günlerde şeker kullanımına bağlı ortaya çıkan rahatsızlıkların görülme oranında ciddi artışlar olduğu bilinmektedir. Öte yandan hiç şeker kullanmamanız, kahvenin aromasını daha güçlü ve yoğun biçimde hissetmenizi sağlayacaktır.

5. Kahveyi Ateşe Koymadan Önce Güzelce Karıştırmalısınız

Bakır cezvenize (mümkünse) dilediğiniz miktarda şekerinizi, kahvenizi ve suyu koydunuz; cezveyi ocağa koymadan önce minimum 30-40 şekilde güzelce karıştırmanız gerekmektedir. Böylelikle, ocağa koyduğunuz kahvenizi kabarana dek karıştırmanıza gerek kalmayacaktır. Eğer kahveyi yeterli şekilde karıştırmadan ateşe koyarsanız, pişme süresince yaptığınız karıştırmalar sebebiyle kahvenin köpüğünün kaçmasına sebep olabilirsiniz. Ayrıca kahve karıştırma aşamasında fazla aceleci davranmamaya çalışın çünkü farklı kahve tiplerinin şeker ve suyla birlikte çözülme süreleri farklı olabilmektedir. Ancak cezveyi ateşten almadan önce kahvenin iyice çözündüğünden emin olun ki kahvenizin lezzetine doyum olmasın…

6. Farklı Aromalar İçin Damla Sakızı, Süt ya da Kakule Ekleyebilirsiniz

Türk kahvesi sade şekliyle herkese aynı lezzeti vermeyebilir. Kimi insanlar şekere düşkün olmamasına rağmen Türk kahvesinin acılığından rahatsız oldukları için şekerli kahve içerler. Böyle durumlarda, eğer şeker kullanmaktan kaçınıyorsanız, kahvenin aromasını yumuşatmak adına içine şeker yerine süt (fincan başına 1 çay kaşığı) kullanabilirsiniz. Böylece şekerli kahveye göre daha farklı aromaya sahip olursunuz. Öte yandan, daha karışık tatlar peşinde de olabilirsiniz. Damla sakızı, kakule ya da tarçın gibi lezzetler deneyebilirsiniz. Özellikle kakule, Türk kahvesine değişik lezzet katmakla kalmayıp vücut direncinizi de yükseltir. Kahveye damla sakızı ile lezzet katmak ve alışkanlıklarınızın dışında kahve keyfi yaşamak isterseniz özel olarak üretilen damla sakızlı Türk kahvelerinden yararlanabilirsiniz. Bu ürünlerde özen kavurma yöntemleri kullanılır, uzun süreler tazeliğini korur ve damla sakızı aromasıyla damağınızda hoş tat bırakır.

Ayrıca Vitamin Deposu Yumurtalı Kıymalı Ispanak Yemeği Tarifi adlı yazımıza göz atabilirsiniz.

7. Kahve Kısık Ateşte Pişmeli

Kahveyi pişireceğiniz ateşin derecesi de oldukça önemlidir. Aslında en ideali, kahveyi epey ağır ateşte ya da eskilerin yaptığı gibi, közde veya mangalda pişirmek olacaktır. Ancak mangal ya da köz her zaman için mümkün olamayacağından kahve pişirmek için ocağınızın en küçük gözünün en kısık ateşinden faydalanmalısınız. Tabii nasıl olsa kısık ateşte diyerek kahvenin başından ayrılmayın. Tahmin ettiğinizden daha kısa sürede kaynayarak cezveden taşabilir. Hem ocağınız kirlenir hem de tüm emekleriniz ve zamanınız boşa gitmiş olur…

8. Köpüğe dikkat!

Köpük, yoğun ve kıvamlı Türk kahvesinin olmazsa olmazlarındandır. Cezveyi ocağa aldıktan sonra kahve kabarıncaya dek mümkünse hiç karıştırmamanız, hatta yalnızca kahvede çökme meydana geliyorsa karıştırmanız gerekmektedir. Eğer gereğinden fazla karıştırırsanız köpüğün yok olmasına neden olabilirsiniz. Kahve az miktarda kabarmaya başladığında, köpüğü fincana/fincanlara birer çay kaşığı olmak üzere dağıtmalısınız. Bu dağıtımı yapmadan önce kahve çok kabarırsa sonrasında köpüğü yine sönebilir. Ardından cezvede kalan kahvenizi tekrar kaynaması için bırakmalı ve son olarak fincanlara dökmelisiniz.

Not: Var olan köpükleri korumak için, kahveyi fincanın orta yerinden ve hızlı biçimde dökmek yerine, fincanın kenarından ve daha yavaş dökmeniz faydalı olacaktır.