Sonbahar ve kış mevsimlerinde hava ısısının düşmesi, vücudumuzun daha fazla enerji harcayarak bitkin düşmesi, kalabalık ve kapalı ortamlarda sıklıkla bulunulması, hatta çocukların genellikle dikkatsiz olduğu okul ve kreş ortamı gibi faktörler özellikle çocukların daha sık hasta olmalarına ve bu hastalıkların daha kolay bulaşmasına sebep olur. Haliyle böyle zamanlarda çocukları hastalıklardan korumak adına çeşitli önlemler alınması gerekir. Uzmanlar ise bu konu hakkında sıklıkla bilgi verirler.

Bu dönemde soğuk algınlığı, sinüzit, boğaz enfeksiyonları, larenjit ve orta kulak iltihabı gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarının yanı sıra zatürre ve bronşit gibi alt solunum yolu enfeksiyonları da çocuklarda sıklıkla görülür. Bu rahatsızlıkların çoğu ayakta tedavi edilebilse de özellikle okula yeni başlayan birinci sınıf ve ana sınıfı çocukların bu tip bakteri ve virüslere karşı bağışıklıkları henüz tam gelişmediği için ilk senelerinde hastalıklara daha sık yakalanmaları oldukça doğaldır.

Tüm bu faktörleri göz önünde bulundurarak endişe de etmeden çocukları korumak için tedbirler almak yapılacak en doğru şeydir. Peki bu tedbirler nedir diye merak ediyorsanız, işte çocukları hastalıklardan korumanın yolları…

1. Çocukların Sağlıklı Beslenmesine Dikkat Etmek

Süt, peynir, yoğurt gibi kalsiyum kaynağı gıdaların; süt, tavuk, et gibi protein kaynağı gıdaların ve ekmek, makarna, pilav gibi karbonhidrat kaynağı gıdaların çocuklar tarafından dengeli şekilde tüketilmesi önemlidir. Ayrıca tüm bunların yanında yeterli vitamin alımı da sağlanmalıdır. Çocukların kan değerlerinin bilinmesi de önemlidir; örneğin D vitamini ve demir eksikliği olan çocuklar hastalıklara yakalanmaya daha meyillidir.

Eğer beslenme yoluyla bunları yeteri kadar alamıyorsa uzmanlara danışarak gıda takviyesi yapılması gerekir. Öte yandan, çocukların haftada 1-2 kez balık tüketmesine özen gösterilmelidir. Şekerli gıda ve abur cubur tüketme alışkanlıklarından çocukları uzak tutmak, onları meyve sebze tüketimine yönlendirmek önemlidir. Bal, zencefil, zerdeçal, kekik, sarımsak ve soğan gibi doğal yollarla koruyan besinleri dengeli biçimde tüketmeleri faydalı olacaktır.

Ayrıca Himalaya Tuzu Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalıklara İyi Gelir? adlı yazımıza göz atın!

2. Bağışıklık Sistemlerinin Mikroplara Karşı Daima Hazırlık Olması İçin Aşıları Eksiksiz Olmalı

Su çiçeğinden kızamığa, sonbahar ve kış mevsimlerinde artış gösteren bulaşıcı ve döküntülü rahatsızlıklardan çocukları korumanın en etkili yolu elbette ki aşıdır. Tüm bu bulaşıcı hastalıkların aşısının yanı sıra 6 aydan büyük çocuklara grip aşısı da yapılabilmektedir. Özellikle alerjik rahatsızlıkları ve astımı olan çocuklara veya kalp hastalığı yaşayanların mutlaka aşı olması gerekir.

3. Çocukların Kirli, Soğuk ve Kapalı Ortamlarda Uzun Süre Kalmaması Önemlidir

Çocuklar soğuk havalarda kapalı ortamlarda daha fazla vakit geçirdikleri için başta üst solunum yolları olmak üzere damlacık yoluyla bulaşan hastalıklara karşı daha korunmasız olurlar. Hatta sonbahar başladığı gibi beraberinde bademcik iltihaplarını da getirir. Bu sebeple, alışveriş merkezi gibi kalabalık ve kapalı ortamlar yerine açık hava etkinliklerinin çocuklar için tercih edilmesi daha faydalıdır. Özellikle çocuk odası dahil olmak üzere evin tüm odaları sık sık havalandırılmalıdır. Otobüs, metro gibi toplu taşıma araçlarındaki tutunma yerleri mümkün olduğunca kâğıt mendiller aracılığıyla tutmak, tuttuktan sonra elleri ilk fırsatta yıkamak ya da güvenilir antibakteriyel jel ile temizlemek önemlidir.

4. Kulakta Başlayan Ağrı, Kaşıntı ve Akıntılar Önemsenmeli

Kulak enfeksiyonları, dış kulak ve orta kulak iltihabı olmak üzere iki farklı yolla kendini gösterebilir. Özellikle dış kulak yolu iltihapları sonbahar ve kış mevsimlerinde artar. Bu sebeple çocuklarda kulakta ağrı, akıntı ve kaşıntı ya da ateş olması durumunda zaman kaybetmeden uzman doktora başvurmak gerekir. Orta kulak iltihabı çocuklarda işitme kaybı, yumuşak doku ve komşu kemik yapılarda iltihaplanma veya menenjit gibi ciddi komplikasyonlara yol açma riski taşıdığı için ciddiye alınmalıdır.

Öte yandan orta kulak iltihapları, genellikle üst solunum yolları enfeksiyonlarıyla beraber görülür. Haliyle üst solunum yolu enfeksiyonlarından korumak, bu tip kulak iltihaplanmaları ihtimalini de azaltır. Orta kulak enfeksiyonu, kronik sıvı toplanması, enfeksiyonsuz sıvı birikimi ya da akut enfeksiyon halinde görülebileceği gibi, tedavisi için her zaman antibiyotik gerekmeyebilir. Dolayısıyla belirtiler dikkatle incelenmeli ve doğru ilaç kararı verilmelidir.

5. Gözde Yaşanan Şikayetler De İhmal Edilmemeli

Gözlerde çapaklanma, kanlanma, batma hissi, göz çevresinde şişlik, yeşil akıntı gibi belirtilerle ortaya çıkan göz enfeksiyonları önlemi erken alınmadığında ya da doğru tedavi yöntemi uygulanmadığında tüm göz küresini kapsayan yaygın enfeksiyonlara dönüşebilir. Gözde yaşanan iltihaplanmaların kaynağı genel olarak yıkanmamış ellerle gözlere temas etmek ya da enfekte olmuş bireylerin çocukların yüzüne karşı hapşırması ve öksürmesidir. Göz enfeksiyonlarından korunmak için temel yaklaşım kullanılan suyun hijyenik olmasıdır. Diğer önemli nokta ise, ellerin sıklıkla yıkanmasıdır; çocuklara bu alışkanlığın kazandırılması önemlidir. Öksüren, hapşıran ve aksıran kişiler ya da döküntüsü olan çocuklar mümkün olduğunca diğer çocuklardan uzak durmalı ya da maske takmalıdır.

6. Bağırsak Enfeksiyonlarına Karşı Dikkat Etmek Önemlidir

Hastalık deyince aklımıza soğuk havaların sebep olduğu üst ve alt solunum yolları enfeksiyonları gelse de enfeksiyonlar vücudumuzun her yerinde görülebiliyor. Çocukların değişik ve kalitesiz gıdalarla beslenmesi ya da bulundukları ortamlardaki tuvaletlerin temizlik durumu da çocuklarda bağırsak enfeksiyonu ihtimalini artırır. Bağırsak enfeksiyonlarından korunmanın en önemli yolu ise, daha önce de önlem olarak saydığımız sık sık el yıkamadır.

Kusma ve ishal hallerinde dikkat edilmesi gereken nokta çocuğun bol sıvı almasını sağlamaktır. Böylece vücut sıvı ve elektrolit kaybetmeyecek ya da metabolizma dengesi bozulmayacaktır. Hatta tüm bu şikayetler kendiliğinden iyileşecektir. İshal zamanlarında çocuklar özellikle 5 gıdayı günlük olarak bol bol tüketmelidir. Bu gıdalar su, yoğurt, ayran, çeşitli çorbalar ve taze sıkılmış meyve sularıdır. Eğer çocukta dirençli kusmalar, ateş ya da kanlı ishal varsa zaman kaybetmeden uzmana görünmesi en doğru seçenek olacaktır.

7. Sağlıklı Uyku Düzeni Hastalıklara Karşı Direnci Artırır

Uykusuz ve yorgun olunan dönemlerde kişiler daha sık hasta olur. Gelişim sürecini tamamlamayan çocuklarda ise bu dönemler hastalık riskini çok daha fazla artırabilir. Dolayısıyla çocukların her gün 8-10 saat aralığında uyumasına özen gösterilmelidir.

8. Hastalık Mevsiminde Temastan Kaçınılmalıdır

Hastalıklar çoğu zaman ağızdan çıkan damlacıklar veya temas yoluyla bulaşır. Çocuklarda da bunu kontrol etmek oldukça zordur. Arkadaşlarını öpebilir, sarılabilir ya da öksürüp hapşırırken dikkat etmeyebilirler. Çocuklar, kardeşleri veya en yakın arkadaşları bile olsa bu dönemlerde başkalarıyla yakın temasta bulunmamalı, başkalarının çatal, kaşık ve bardağını kullanmamalıdır. Bu anlamda hasta olan çocukların mikropları arkadaşlarına bulaştırmaması için okula gönderilmemesi önemlidir. Ayrıca çocuklara öksürme ve hapşırma esnasında burun ve ağzın tek kullanımlık mendillerle kapatılması ve sonrasında mendili çöpe atması öğretilmelidir.

9. Çocukları İnce ve Kat Kat Giydirmek Daha Faydalı Olabilir

Çocukları aşırı terletmek ya da aşırı üşütmekten kaçınılmalıdır; yani onlara çok kalın ya da tek başına çok ince kıyafetler giydirilmemelidir. Yalnızca soğuk kendi başına hastalık yapmasa da soğukta kalarak üşüyen vücut, mikroplardan daha kolay etkilenir. Bu sebeple, çocuğu kalın giydirmek yerine kolayca çıkarabileceği ince ve kat kat giysiler giydirilmesi daha sağlıklıdır.

10. Çocukların Olduğu Ortamda Sigara İçilmemelidir

Sigara yalnız içene değil, çevresine de zararlıdır. Sigara içen ebeveynler bu işi her ne kadar bebek ve çocuklarından uzakta yapmaya çalışarak üstlerini değiştirseler de nefesleri ve üstlerine sinen kokuyu sigaradan sonra da yok edemezler. Sigara içilen ortamlarda bulunmak bebek ve küçük çocuklarda alerjik kaynaklı solunum yolu rahatsızlıklarına yatkınlığı artırabilir. Bu sebeple dikkat edilmesi en önemli konular arasındadır.

11. İçeriğinden Emin Olmadığınız Bitkisel İlaçlar Çocuklara Verilmemelidir

Bitkisel ilaçların kişileri hastalıklardan koruduğu bilimsel yollarla kanıtlanmaz. Üstelik bitkisel olmalarına rağmen bu ilaçların yan etkileri olabilir; hatta özellikle karaciğere olumsuz etkileri vardır. Çocukların kronik rahatsızlıkları olması durumunda mutlaka düzenli olarak kontrolleri yaptırılmalı, alınan tüm önlemlere rağmen soğuk mevsimlerde çocuk sıklıkla hastalanıyorsa doktora başvurulmalıdır.

Ayrıca Hayvanlardan İnsanlara Geçen En Korkunç 10 Hastalık bilgilerine de bakabilirsiniz.

12. Beklemeden Uzman Doktora Başvurulması Gereken Durumlar

• Bebeklerin ilk üç aylık döneminde görülen her ateşlenme
• Üç aydan büyük bebeklerde halsizlik, yüksek ateş, ağızdan sıvı alamama ve yeterince beslenememe gibi durumlar
• Çocuklarda öksürükle beraber hırıltı ve yüksek ateş görülmesi ya da çocuğun sık nefesler alıyor olması durumlarında beklemeden uzman doktora başvurulmalıdır.